Phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam

Phát triển nền kinh tế thị trường xu thế xã hội chủ nghĩa ở Nước TaTrong bài viết “ Một số yếu tố lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Nước Ta ”, chiến sỹ Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã đề cập đến những yếu tố căn cốt nhất, trong đó có yếu tố tăng trưởng nền kinh tế thị trường khuynh hướng xã hội chủ nghĩa ở Nước Ta .

1. Quan
niệm về phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa

Từ nhận thức, quan điểm phủ nhận kinh tế thị trường, xem kinh tế thị trường là đặc trưng riêng có của chủ nghĩa tư bản, trái chiều kinh tế thị trường với chủ nghĩa xã hội đến nhận thức kinh tế thị trường là giá trị chung của quả đât. Từ một nước nghèo, kinh tế kém tăng trưởng quá độ lên chủ nghĩa xã hội, nhất định phải tăng trưởng nền kinh tế thị trường, sử dụng kinh tế thị trường để kiến thiết xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội. Đại hội IX của Đảng ( 2001 ), lần tiên phong xác lập nền kinh tế nước ta là nền kinh tế thị trường xu thế xã hội chủ nghĩa và đó là quy mô kinh tế tổng quát của nước ta trong thời kỳ quá độ .

anh tin baiĐại hội XI của Đảng ( 2011 ) đã phát hành Cương lĩnh thiết kế xây dựng quốc gia trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ( bổ trợ, tăng trưởng năm 2011 ) nêu ra 8 phương hướng cơ bản cần không cho và triển khai tốt, trong đó xác lập tăng trưởng nền kinh tế thị trường xu thế xã hội chủ nghĩa. Đại hội XI nêu rõ kinh tế thị trường khuynh hướng xã hội chủ nghĩa là một hình thức của kinh tế thị trường, vừa tuân theo những quy luật của kinh tế thị trường, vừa dựa trên cơ sở và được dẫn dắt, chi phối bởi những nguyên tắc, thực chất của chủ nghĩa xã hội .
Đến Đại hội XII của Đảng ( năm nay ), Đảng ta có bước tiến mới trong nhận thức, quan điểm khi khẳng định chắc chắn nền kinh tế thị trường xu thế xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nền kinh tế thị trường văn minh, hội nhập quốc tế ; quản lý và vận hành vừa đủ, đồng nhất theo những quy luật của kinh tế thị trường ; đồng thời có sự quản trị của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, do Đảng Cộng sản Việt Nam chỉ huy, bảo vệ xu thế xã hội chủ nghĩa tương thích với từng quá trình tăng trưởng của quốc gia .
Kế thừa Đại hội XII, Đại hội XIII của Đảng ( 2021 ) xác lập : “ Kinh tế thị trường khuynh hướng xã hội chủ nghĩa là quy mô kinh tế tổng quát của nước ta trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Đó là nền kinh tế thị trường tân tiến, hội nhập quốc tế, quản lý và vận hành khá đầy đủ, đồng nhất theo những quy luật của kinh tế thị trường, có sự quản trị của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, do Đảng Cộng sản Việt Nam chỉ huy ; bảo vệ xu thế xã hội chủ nghĩa vì tiềm năng “ dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công minh, văn minh ” tương thích với từng quá trình tăng trưởng của quốc gia ” [ 1 ] .
Trong bài viết “ Một số yếu tố lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta ”, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khái quát chỉ rõ 4 nội dung cốt lõi trong nhận thức về tăng trưởng nền kinh tế thị trường khuynh hướng xã hội chủ nghĩa : Một là, Đảng ta đưa ra ý niệm tăng trưởng kinh tế thị trường xu thế xã hội chủ nghĩa là một nâng tầm lý luận rất cơ bản và phát minh sáng tạo của Đảng ta, là thành quả lý luận quan trọng qua 35 năm triển khai đường lối thay đổi, xuất phát từ thực tiễn Nước Ta và tiếp thu có tinh lọc kinh nghiệm tay nghề của quốc tế. Hai là, kinh tế thị trường xu thế xã hội chủ nghĩa ở Nước Ta là nền kinh tế thị trường văn minh, hội nhập quốc tế, quản lý và vận hành không thiếu, đồng nhất theo những quy luật của kinh tế thị trường, có sự quản trị của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, do Đảng Cộng sản Việt Nam chỉ huy ; bảo vệ khuynh hướng xã hội chủ nghĩa, nhằm mục đích tiềm năng dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công minh, văn minh. Ba là, nền kinh tế thị trường khuynh hướng xã hội chủ nghĩa ở Nước Ta đó là một kiểu kinh tế thị trường mới trong lịch sử vẻ vang tăng trưởng của kinh tế thị trường vừa dựa trên cơ sở và được dẫn dắt, chi phối bởi những nguyên tắc và thực chất của chủ nghĩa xã hội, bộc lộ trên cả ba mặt : Sở hữu, tổ chức triển khai quản trị và phân phối. Bốn là, nền kinh tế thị trường khuynh hướng xã hội chủ nghĩa ở Nước Ta không phải là nền kinh tế thị trường tư bản chủ nghĩa và cũng chưa phải là nền kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa khá đầy đủ [ 2 ] .

2. Các
hình thức sở hữu, các thành phần kinh tế, vai trò của Nhà nước trong nền kinh
tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa

Từ chỗ chỉ thừa nhận, được cho phép tồn tại, tăng trưởng hai hình thức chiếm hữu là toàn dân ( Nhà nước ) và tập thể, hai thành phần kinh tế là kinh tế nhà nước và kinh tế tập thể, đến nay, đã thừa nhận sự tồn tại khách quan nhiều hình thức chiếm hữu, nhiều thành phần kinh tế .
Đại hội IX của Đảng công bố xóa bỏ mọi phân biệt đối xử theo hình thức chiếm hữu, Nhà nước chỉ tặng thêm hoặc tương hỗ theo ngành, nghành ưu tiên tăng trưởng. Kinh tế tư nhân được xác lập có vai trò quan trọng, là một trong những động lực của nền kinh tế. Xóa bỏ độc quyền và độc quyền của doanh nghiệp nhà nước .
Cương lĩnh kiến thiết xây dựng quốc gia trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ( bổ trợ, tăng trưởng năm 2011 ) xác lập : “ Phát triển nền kinh tế thị trường khuynh hướng xã hội chủ nghĩa với nhiều hình thức chiếm hữu, nhiều thành phần kinh tế, hình thức tổ chức triển khai kinh doanh thương mại và hình thức phân phối. Các thành phần kinh tế hoạt động giải trí theo pháp lý đều là bộ phận hợp thành quan trọng của nền kinh tế, bình đẳng trước pháp lý, cùng tăng trưởng lâu bền hơn, hợp tác và cạnh tranh đối đầu lành mạnh. Kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ yếu. Kinh tế tập thể không ngừng được củng cố và tăng trưởng. Kinh tế nhà nước cùng với kinh tế tập thể ngày càng trở thành nền tảng vững chãi của nền kinh tế quốc dân. Kinh tế tư nhân là một trong những động lực của nền kinh tế. Kinh tế có vốn góp vốn đầu tư quốc tế được khuyến khích tăng trưởng. Các hình thức chiếm hữu hỗn hợp và đan kết với nhau hình thành những tổ chức triển khai kinh tế phong phú. Các yếu tố thị trường được tạo lập đồng điệu, những loại thị trường từng bước được thiết kế xây dựng, tăng trưởng, vừa tuân theo quy luật của kinh tế thị trường, vừa bảo vệ tính khuynh hướng xã hội chủ nghĩa … triển khai chính sách phân phối hầu hết theo tác dụng lao động, hiệu suất cao kinh tế, đồng thời theo mức góp phần vốn cùng những nguồn lực khác và phân phối trải qua mạng lưới hệ thống phúc lợi xã hội, phúc lợi xã hội ” [ 3 ] .
Đại hội XII của Đảng liên tục khẳng định chắc chắn nền kinh tế thị trường khuynh hướng xã hội chủ nghĩa có nhiều hình thức chiếm hữu, nhiều thành phần kinh tế. Xác định thị trường đóng vai trò hầu hết trong kêu gọi và phân chia có hiệu suất cao những nguồn lực tăng trưởng, là động lực đa phần để giải phóng sức sản xuất .

Đại hội XIII của Đảng nêu rõ hơn vị trí, vai trò của các thành
phần kinh tế. Kinh tế nhà nước là công cụ, lực lượng vật chất quan trọng để Nhà
nước giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, định hướng, điều tiết, dẫn dắt thúc đẩy
phát triển kinh tế, xã hội, khắc phục các khuyết tật của cơ chế thị trường. Các
nguồn lực kinh tế của Nhà nước được sử dụng phù hợp với chiến lược, quy hoạch,
kế hoạch phát triển đất nước và cơ bản được phân bổ theo cơ chế thị trường.
Doanh nghiệp nhà nước tập trung vào lĩnh vực then chốt, địa bàn quan trọng,
quốc phòng, an ninh; hoạt động theo cơ chế thị trường, quản trị hiện đại theo
chuẩn mực quốc tế; lấy hiệu quả kinh tế làm tiêu chí đánh giá chủ yếu, cạnh
tranh bình đẳng với doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế.

Kinh tế tập thể, những hợp tác xã, tổ hợp tác có vai trò phân phối dịch vụ cho những thành viên ; link, phối hợp sản xuất kinh doanh thương mại, bảo vệ quyền lợi và tạo điều kiện kèm theo để những thành viên nâng cao hiệu suất, hiệu suất cao sản xuất kinh doanh thương mại, tăng trưởng vững chắc. Tăng cường link giữa những hợp tác xã, hình thành những hiệp hội, liên hiệp hợp tác xã .
Kinh tế tư nhân được khuyến khích tăng trưởng ở tổng thể những ngành, nghành mà pháp lý không cấm, nhất là trong nghành sản xuất kinh doanh thương mại, dịch vụ, được tương hỗ tăng trưởng thành những công ty, tập đoàn lớn kinh tế tư nhân mạnh, có sức cạnh tranh đối đầu cao. Khuyến khích doanh nghiệp tư nhân hợp tác, link với doanh nghiệp nhà nước, hợp tác xã, kinh tế hộ ; tăng trưởng những công ty CP có sự tham gia thoáng rộng của những chủ thể xã hội, nhất là người lao động .
Kinh tế có vốn góp vốn đầu tư quốc tế là một bộ phận quan trọng của kinh tế quốc dân, có vai trò lớn trong kêu gọi nguồn vốn góp vốn đầu tư, công nghệ tiên tiến, phương pháp quản trị văn minh, lan rộng ra thị trường xuất khẩu .
Đại hội XIII của Đảng xác lập mối quan hệ giữa Nhà nước, thị trường và xã hội : Trong nền kinh tế thị trường khuynh hướng xã hội chủ nghĩa, giữa Nhà nước, thị trường và xã hội có quan hệ ngặt nghèo. Nhà nước kiến thiết xây dựng và triển khai xong thể chế, bảo vệ quyền gia tài, quyền kinh doanh thương mại, giữ không thay đổi kinh tế vĩ mô, những cân đối lớn của nền kinh tế ; tạo thiên nhiên và môi trường thuận tiện, công khai minh bạch, minh bạch cho những doanh nghiệp, những tổ chức triển khai xã hội và thị trường hoạt động giải trí ; điều tiết, khuynh hướng, thôi thúc kinh tế tăng trưởng, kết nối tăng trưởng kinh tế với tăng trưởng văn hóa truyền thống, xã hội, bảo vệ môi trường tự nhiên, bảo vệ quốc phòng, bảo mật an ninh. Nhà nước quản trị nền kinh tế bằng lao lý, chính sách, chủ trương, kế hoạch, quy hoạch, kế hoạch, những tiêu chuẩn, định mức và lực lượng kinh tế nhà nước tương thích với những nhu yếu và quy luật của kinh tế thị trường. Thị trường đóng vai trò quyết định hành động trong xác lập giá cả sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ ; tạo động lực kêu gọi, phân chia những nguồn lực ; điều tiết sản xuất và lưu thông ; điều tiết hoạt động giải trí của doanh nghiệp, thanh lọc những doanh nghiệp yếu kém. Các tổ chức triển khai xã hội có vai trò tạo sự link, phối hợp hoạt động giải trí, xử lý những yếu tố phát sinh giữa những thành viên ; đại diện thay mặt và bảo vệ quyền lợi của những thành viên trong quan hệ với những chủ thể, đối tác chiến lược khác ; phân phối dịch vụ tương hỗ cho những thành viên ; phản ánh nguyện vọng, quyền lợi của những những tầng lớp nhân dân với Nhà nước và tham gia phản biện pháp luật, chính sách, chủ trương của Nhà nước, giám sát những cơ quan và đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước trong việc thực thi pháp lý .
Đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khái quát 4 quan điểm quan trọng : Một là, trong nền kinh tế thị trường khuynh hướng xã hội chủ nghĩa có nhiều hình thức chiếm hữu, nhiều thành phần kinh tế. Hai là, những thành phần kinh tế hoạt động giải trí theo pháp lý là bộ phận hợp thành quan trọng của nền kinh tế, bình đẳng trước pháp lý cùng tăng trưởng vĩnh viễn, hợp tác và cạnh tranh đối đầu lành mạnh, trong đó, kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ yếu ; kinh tế tập thể, kinh tế hợp tác không ngừng được củng cố, tăng trưởng ; kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế ; kinh tế có vốn góp vốn đầu tư quốc tế được khuyến khích tăng trưởng tương thích với kế hoạch, quy hoạch tăng trưởng kinh tế – xã hội. Ba là, quan hệ phân phối bảo vệ công minh và tạo động lực cho tăng trưởng ; thực thi chính sách phân phối hầu hết theo tác dụng lao động, hiệu suất cao kinh tế, đồng thời theo mức góp phần vốn cùng những nguồn lực khác và phân phối trải qua mạng lưới hệ thống phúc lợi xã hội ; phúc lợi xã hội. Bốn là, Nhà nước quản trị nền kinh tế bằng pháp lý, kế hoạch, quy hoạch, kế hoạch, chủ trương và lực lượng vật chất để xu thế, điều tiết, thôi thúc tăng trưởng kinh tế [ 4 ] .

3. Tăng
trưởng kinh tế đi đôi với thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội

Đại hội IX của Đảng xác lập kết nối tăng trưởng kinh tế với tăng trưởng văn hóa truyền thống, bảo vệ tân tiến và công minh xã hội ngay trong từng bước tăng trưởng .
Cương lĩnh ( bổ trợ, tăng trưởng năm 2011 ) nhu yếu phải nắm vững và xử lý những mối quan hệ lớn, trong đó có mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế và tăng trưởng văn hóa truyền thống, triển khai tân tiến và công minh xã hội .
Đại hội XII của Đảng xác lập : sử dụng những công cụ, chủ trương và những nguồn lực của Nhà nước để xu thế và điều tiết nền kinh tế, thôi thúc sản xuất kinh doanh thương mại và bảo vệ môi trường tự nhiên ; thực thi văn minh, công minh xã hội trong từng bước, từng chủ trương tăng trưởng .
Đại hội XIII của Đảng liên tục xác lập : Nắm vững và giải quyết và xử lý tốt những mối quan hệ lớn ; trong đó có mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế và tăng trưởng văn hóa truyền thống, thực thi văn minh, công minh xã hội, bảo vệ môi trường tự nhiên .

Trong bài viết, đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã phân
tích sâu sắc về mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế với thực hiện tiến bộ và
công bằng xã hội: “Một đặc trưng cơ bản, một thuộc tính quan trọng của định
hướng XHCN trong kinh tế thị trường ở Việt Nam là phải gắn kinh tế với xã hội,
thống nhất chính sách kinh tế với chính sách xã hội, tăng trưởng kinh tế đi đôi
với thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội ngay trong trong từng bước, từng
chính sách và trong suốt quá trình phát triển. Điều đó có nghĩa là: không chờ
đến khi kinh tế đạt tới trình độ phát triển cao rồi mới thực hiện tiến bộ và
công bằng xã hội, càng không định “hy sinh” tiến bộ và công bằng xã hội để chạy
theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần. Trái lại, mỗi chính sách kinh tế đều phải
hướng tới mục tiêu phát triển xã hội; mỗi chính sách xã hội phải nhằm tạo ra
động lực phát triển kinh tế; khuyến khích làm giàu hợp pháp phải đi đôi với xóa
đói, giảm nghèo bền vững, chăm sóc những người có công, những người có hoàn
cảnh khó khăn. Đây là một yêu cầu có tính nguyên tắc để bảo đảm sự phát triển
lành mạnh, bền vững, theo định hướng XHCN”[5].

Những nội dung cốt yếu trong tăng trưởng nền kinh tế thị trường xu thế xã hội chủ nghĩa ở Nước Ta được biểu lộ qua bài viết của chiến sỹ Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng ở tầm khái quát lý luận rất cao, rất thâm thúy và tổng lực .

                                                Nguồn:hdll.vn
(ngày 22/5/2021)

Alternate Text Gọi ngay