Thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp khác nhau thế nào?
Trước khi tham gia vào thị trường chứng khoán, kiến thức về thị trường chính là nền tảng của việc đầu tư. Nhà đầu tư thông minh sẽ luôn học hỏi để nắm được cách mà thị trường hoạt động. Việc hiểu được cách vận hành và mối liên kết giữa thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp giúp nhà đầu tư tự tin hơn trong việc lên kế hoạch đầu tư của bản thân. Hãy cùng tìm hiểu về khái niệm, sự liên kết và thực trạng của 2 loại thị trường chứng khoán này ở Việt Nam trong bài viết này.
Đặc điểm cơ bản của thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp
Thị trường sơ cấp là gì ?
Thị trường chứng khoán sơ cấp (Primary market) là nơi diễn ra giao dịch mua, bán các loại cổ phiếu mới phát hành. Thị trường này còn có tên gọi khác là thị trường phát hành, thị trường cấp một.
Các công ty có nhu yếu kêu gọi vốn sẽ bán ra thị trường số CP nhất định, mục tiêu nhằm mục đích tạo ra nguồn vốn cho công ty .
Sau khi giao dịch thành công, vốn của người mua sẽ được chuyển đến nhà phát hành. Nói cách khác, nhà phát hành huy động vốn bằng việc bán các loại chứng khoán mới phát hành cho các nhà đầu tư.
Ví dụ: Một công ty cần có thêm vốn để mở rộng kinh doanh, và phát triển dịch vụ. Thế nên, công ty quyết định bán ra 30% cổ phần (quyền sở hữu công ty). Con số 30% cổ phần này sẽ được bán ra dưới cái tên chứng khoán mới phát hành. Hoạt động mua, bán giữa nhà đầu tư và công ty được xem là giao dịch chứng khoán trên thị trường sơ cấp.
Thị trường thứ cấp là gì ?
Thị trường chứng khoán thứ cấp (Secondary market) là nơi mua, bán các loại chứng khoán đã được phát hành trên thị trường sơ cấp.
Thị trường sàn chứng khoán thứ cấp bảo vệ tính thanh toán cho những CP đã phát hành. Đây là nơi thanh toán giao dịch giữa những sàn chứng khoán đã phát hành. Nhà góp vốn đầu tư mua đi bán lại tùy thuộc vào mục tiêu riêng như tích góp, đầu tư mạnh, …
Sau khi những công ty bán sàn chứng khoán mới phát hành. Loại sàn chứng khoán này thuộc quyền sở hữu của nhà đầu tư và không còn là sàn chứng khoán mới phát hành nữa .Ví dụ:
Nhà đầu tư mua 30% chứng khoán do công ty A phát hành. Sau một thời gian, giá chứng khoán của A tăng mạnh. Nhà đầu tư quyết định bán cho một nhà đầu tư khác để lấy tiền chênh lệch.
Giao dịch kinh doanh này được triển khai trải qua trung gian là một công ty sàn chứng khoán. Giao dịch này không tạo thêm vốn cho công ty vì 30 % sàn chứng khoán này do nhà đầu tư chiếm hữu. Việc mua và bán sàn chứng khoán giữa những nhà đầu tư được diễn ra trên thị trường thứ cấp .
Mối quan hệ giữa thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp
Sự link ngặt nghèo giữa 2 loại thị trường
TTCK sơ cấp giữ một vị trí quan trọng trong sự quản lý và vận hành của thị trường. Đây là cơ sở và tiền đề cho sự sống sót và tăng trưởng của thị trường thứ cấp. Vì đó là nơi phân phối sàn chứng khoán như một dạng sản phẩm & hàng hóa cho thị trường thứ cấp hoạt động giải trí .
Như vậy, nếu không có thị trường sơ cấp thì sẽ không có thị trường thứ cấp .
Cũng giữ một vị trí quan trọng không kém trong sự quản lý và vận hành của thị trường. TTCK thứ cấp chính là động lực và điều kiện kèm theo để thị trường cơ sở hoàn toàn có thể tăng trưởng .Vậy nên, cả 2 loại thị trường đều không thể hoạt động nếu thiếu nhau. Mối liên kết chặt chẽ này được thể hiện qua các điều sau:
- Thị trường thứ cấp làm tăng sự ưa chuộng của các nhà đầu tư đối với chứng khoán. Cùng với đó giúp họ giảm rủi ro. Các nhà đầu tư có thể dễ dàng sàng lọc, lựa chọn và thay đổi danh mục đầu tư.
- Trên cơ sở đó, doanh nghiệp giảm được chi phí huy động và sử dụng vốn, làm tăng hiệu quả quản lý doanh nghiệp.
- Thị trường thứ cấp được xem là thị trường định giá các công ty. Điều này giúp xác định giá cả của chứng khoán dựa vào giá trị công ty trên thị trường sơ cấp.
- Từ việc xác định giá, thị trường thứ cấp cung cấp danh mục chi phí vốn với từng mức độ rủi ro khác nhau. Tạo cơ sở tham chiếu cho các nhà phát hành, cũng như các nhà đầu tư giao dịch trên thị trường chứng khoán cơ sở.
Thực tế về thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp ở Việt Nam
Ở Việt Nam, thị trường sơ cấp còn là một điều lạ lẫm so với đa phần nhà đầu tư. Do đó thị trường này hoạt động giải trí ít sôi sục và người tham gia đa phần là những nhà quản trị .
trái lại, thị trường thứ cấp lôi cuốn được lượng lớn những nhà đầu tư thanh toán giao dịch trên thị trường. Đặc biệt là trong năm 2020 và 2021, lượng lớn tiền nhàn nhã đổ vào TTCK, nơi mà nhà đầu tư hoàn toàn có thể kiếm được tiền trong mùa dịch. Những năm gần đây, TTCK Việt Nam có những bước tiến đáng kể. Các nhà đầu tư F0 mở thông tin tài khoản, tham gia vào thị trường trong năm 2021 lên đến 956,081 thông tin tài khoản. Con số này giúp nâng lũy kế số thông tin tài khoản sàn chứng khoán trong nước lên đến 3,68 triệu đơn vị chức năng. Đây là một tín hiệu tốt với đầu tư và chứng khoán Việt Nam .Kết luận
Thị trường chứng khoán sơ cấp và thứ cấp có vai trò quan trọng trong quá trình vận hành thị trường. Cả 2 có mối liên kết chặt chẽ với nhau và cùng nhau tồn tại. Mặc dù TTCK Việt Nam còn nhiều mặt hạn chế. Tuy nhiên cũng đã có những bước tiến rõ rệt trong giai đoạn năm 2020 – 2021. Tiềm năng sẽ còn tiến xa hơn, góp phần vào sự phát triển của nền kinh tế thị trường.
Source: https://suadieuhoa.edu.vn
Category : Tin tức
