6 giải pháp trọng tâm để phát triển thị trường KHCN hiệu quả, hiện đại

6 giải pháp trọng tâm để phát triển thị trường KHCN hiệu quả, hiện đại - Ảnh 1.Phát triển thị trường khoa học và công nghệ tiên tiến đồng điệu, hiệu suất cao, tân tiến và hội nhập .Văn phòng nhà nước vừa phát hành Thông báo 317 / TB-VPCP ngày 5/10/2022 Kết luận của Thủ tướng nhà nước Phạm Minh Chính tại Hội nghị ” Phát triển thị trường khoa học và công nghệ tiên tiến đồng nhất, hiệu suất cao, tân tiến và hội nhập ” .Thông báo nêu rõ : Đảng, Nhà nước luôn xác lập phát triển và ứng dụng khoa học và công nghệ tiên tiến là quốc sách số 1, là một trong những động lực quan trọng nhất để phát triển kinh tế tài chính – xã hội và bảo vệ Tổ quốc, trong đó thị trường khoa học và công nghệ tiên tiến là một trong những yếu tố quan trọng tạo nên thể chế kinh tế thị trường khuynh hướng xã hội chủ nghĩa. Dưới sự chỉ huy của Đảng, Nhà nước, với sự nỗ lực của những cấp, những ngành, của cả mạng lưới hệ thống chính trị, sự tham gia tích cực của những tổ chức triển khai, doanh nghiệp, những chuyên viên, nhà khoa học, thị trường khoa học và công nghệ tiên tiến nước ta đã có bước phát triển và đạt được một số ít tác dụng đáng ghi nhận. Đến nay, thể chế, chủ trương phát triển thị trường khoa học và công nghệ tiên tiến từng bước được hoàn thành xong ; nguồn cung sản phẩm & hàng hóa đã tăng đáng kể, vận tốc tăng giá trị thanh toán giao dịch trung bình hằng năm đạt 22 % ; tác dụng điều tra và nghiên cứu của những viện trường, nhà khoa học dần trở thành sản phẩm & hàng hóa được những doanh nghiệp tiếp đón ; nhu yếu, năng lượng tiếp đón, hấp thụ và làm chủ những công nghệ tiên tiến mới, tiên tiến và phát triển của những doanh nghiệp ngày càng được ngày càng tăng và cải tổ ; những tổ chức triển khai trung gian thị trường khoa học và công nghệ tiên tiến, sàn thanh toán giao dịch công nghệ tiên tiến từng bước được hình thành và phát triển, công tác làm việc thực thi tiếp thị, liên kết cung và cầu mẫu sản phẩm khoa học và công nghệ tiên tiến liên tục được duy trì và tăng cường .

Trong bối cảnh tình hình thế giới diễn biến nhanh, phức tạp, cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang tác động sâu rộng đến mọi mặt của đời sống, đặc biệt là ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, khó khăn về nguồn vốn, bao gồm nguồn vốn từ ngân hàng đã có tác động tiêu cực, làm trì trệ và gây cản trở cho hoạt động phát triển thị trường khoa học và công nghệ. So với nhu cầu thực tiễn và các thị trường khác, đặc biệt là các nước phát triển và với một số nước trong khu vực, thị trường khoa học và công nghệ nước ta còn chậm phát triển; thể chế, chính sách phát triển thị trường khoa học và công nghệ còn bất cập, thiếu đồng bộ làm cho việc hợp tác giữa các doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường đại học gặp nhiều khó khăn; hoạt động thương mại hoá kết quả nghiên cứu, tài sản trí tuệ của các viện nghiên cứu, trường đại học, các nhà khoa học còn hạn chế, dẫn đến sự khan hiếm nguồn cung hàng hoá khoa học, công nghệ; hoạt động mua bán công nghệ chủ yếu dưới hình thức hợp đồng mua sắm máy móc, thiết bị, việc chuyển giao công nghệ, mua bán trên sàn công nghệ, sàn thương mại điện tử còn hạn chế; các tổ chức trung gian còn yếu về năng lực, chưa có tổ chức trung gian chuyên ngành trong các lĩnh vực, ngành hàng quan trọng, chưa hình thành được mạng lưới các tổ chức trung gian trong nước để kết nối với thị trường khu vực và quốc tế; hệ thống hạ tầng quốc gia của thị trường khoa học và công nghệ còn lạc hậu, thiếu khả năng liên thông và tương tác giữa các chủ thể tham gia; cổng thông tin quốc gia, cơ sở dữ liệu và nền tảng kỹ thuật số của thị trường khoa học và công nghệ chưa được đầu tư phát triển ngang tầm.

Những hạn chế trên có nhiều nguyên do, trong đó đa phần là nguyên do chủ quan như : Nhận thức của những cấp, những ngành, những địa phương về vị trí, vai trò của thị trường khoa học và công nghệ tiên tiến trong thể chế kinh tế thị trường xu thế xã hội chủ nghĩa còn chưa rất đầy đủ và tổng lực ; chính sách, chủ trương còn chưa đồng nhất, thiếu chính sách, chủ trương khuyến khích, tạo động lực cho những nhà khoa học, nhà sáng tạo chuyển giao, kinh doanh thương mại hóa hiệu quả điều tra và nghiên cứu, gia tài trí tuệ ; những tổ chức triển khai khoa học và công nghệ tiên tiến chưa chú trọng đúng mức đến hoạt động giải trí thương mại kinh doanh hóa hiệu quả điều tra và nghiên cứu, gia tài trí tuệ như một phương pháp biến tri thức khoa học thành sản phẩm & hàng hóa, thành năng lượng sản xuất trong thực tiễn của xã hội ; những tổ chức triển khai trung gian thị trường khoa học và công nghệ tiên tiến chưa được chăm sóc và góp vốn đầu tư tương thích ; việc nâng cao năng lượng của đội ngũ cán bộ chưa được chú trọng ; việc link thị trường khoa học và công nghệ tiên tiến Nước Ta với thị trường quốc tế chưa được chăm sóc đúng mức ; chưa kêu gọi và phát huy được tiềm năng, ” chất xám ” của đội ngũ những nhà khoa học người Nước Ta ở quốc tế ; chưa có được chủ trương tặng thêm, thiết yếu để lôi cuốn nguồn lực, nhất là nguồn lực chất lượng cao .Để phát triển thị trường khoa học và công nghệ tiên tiến đồng điệu, hiệu suất cao, tân tiến và hội nhập, Thủ tướng nhà nước nhu yếu Bộ Khoa học và Công nghệ cùng những bộ, ngành và địa phương tập trung chuyên sâu chỉ huy và tổ chức triển khai thực thi tốt những trách nhiệm và giải pháp sau :

Quan điểm chung

Thứ nhất, thị trường khoa học và công nghệ là một bộ phận cấu thành của thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, có vai trò then chốt trong việc thúc đẩy hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, nâng cao năng suất lao động, chất lượng hàng hóa, dịch vụ và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam.

Thứ hai, phải lấy nghiên cứu khoa học làm nền tảng, nhà khoa học là động lực và doanh nghiệp là trung tâm, phù hợp với bối cảnh của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế; huy động tối đa nguồn lực từ khu vực tư nhân và quốc tế, đẩy nhanh tốc độ đổi mới sản phẩm và dịch vụ có độ tích hợp cao về công nghệ, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp nhanh chóng gia nhập chuỗi giá trị toàn cầu và chiếm lĩnh thị trường quốc tế.

Thứ ba, cần có chính sách đồng bộ, sự sẵn sàng của nguồn cung và nguồn cầu công nghệ, hệ thống hạ tầng kỹ thuật hiện đại cùng năng lực, uy tín và thương hiệu của các tổ chức trung gian.

Thứ tư, hoạt động phát triển thị trường khoa học và công nghệ phải được đặt trong mối quan hệ biện chứng, liên thông, đồng bộ với phát triển thị trường hàng hóa, dịch vụ, lao động, tài chính và các thị trường khác; gắn kết sự phát triển của thị trường trong nước với thị trường toàn cầu và khu vực, phù hợp với cam kết quốc tế của Việt Nam và thông lệ quốc tế.

Thứ năm, để phát triển bền vững thị trường khoa học và công nghệ phải tuân thủ quy luật thị trường, quy luật cung cầu, quy luật cạnh tranh, phải lành mạnh, công khai và minh bạch.

6 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm

1 – Tập trung thanh tra rà soát, tháo gỡ những khó khăn vất vả, điểm nghẽn về thể chế, chính sách, chủ trương để thị trường khoa học và công nghệ tiên tiến phát triển đồng điệu, hiệu suất cao, tân tiến và hội nhập theo đúng ý thức Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, những Nghị quyết của Bộ Chính trị và kế hoạch, chương trình phát triển khoa học và công nghệ tiên tiến của nhà nước. Các bộ, ngành, cơ quan, địa phương thiết kế xây dựng và lồng ghép trách nhiệm, kế hoạch / đề án phát triển thị trường khoa học và công nghệ tiên tiến vào kế hoạch phát triển kinh tế tài chính – xã hội 5 năm và hằng năm. Đẩy mạnh hơn nữa việc thể chế hóa đường lối của Đảng trong kiến thiết xây dựng, hoàn thành xong thể chế, nhất là so với những ngành, nghành nghề dịch vụ mới nổi, thôi thúc nghiên cứu và điều tra, thay đổi công nghệ tiên tiến góp thêm phần xử lý những yếu tố về môi trường tự nhiên, chống biến hóa khí hậu, khuyến khích quy đổi số và phát triển xanh .

2- Tổ chức triển khai và thực hiện hiệu quả 2 mục tiêu lớn và 7 nhóm nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra tại Chương trình phát triển thị trường khoa học và công nghệ quốc gia đến năm 2030, trong đó:

– Thúc đẩy phát triển nguồn cung và cầu của thị trường khoa học và công nghệ tiên tiến, nâng cao năng lượng hấp thụ, làm chủ và thay đổi công nghệ tiên tiến của doanh nghiệp, tăng nhanh hợp tác giữa doanh nghiệp, viện nghiên cứu và điều tra, trường ĐH và liên kết cung và cầu giữa bên mua và bên bán để ship hàng thương mại kinh doanh hóa loại sản phẩm .- Nâng cao năng lượng hoạt động giải trí những tổ chức triển khai trung gian, nhất là những tổ chức triển khai lớn, đa ngành và gắn với những ngành hàng xuất khẩu nòng cốt ; khuyến khích, tương hỗ phát triển tổ chức triển khai trung gian thuộc khu vực tư nhân. Đẩy mạnh việc phát triển mạng lưới tổ chức triển khai trung gian trên cơ sở liên kết những sàn thanh toán giao dịch công nghệ tiên tiến, những tổ chức triển khai dịch vụ khoa học và công nghệ tiên tiến tại những viện điều tra và nghiên cứu, trường ĐH, doanh nghiệp với những TT ứng dụng, chuyển giao tân tiến khoa học và công nghệ tiên tiến .- Đầu tư phát triển những sàn thanh toán giao dịch công nghệ tiên tiến vương quốc tại một số ít thành phố lớn và khu vực kinh tế tài chính trọng điểm, liên kết liên thông với mạng lưới hệ thống những TT ứng dụng và chuyển giao công nghệ tiên tiến của những tỉnh, thành phố, liên kết với những sàn thanh toán giao dịch công nghệ tiên tiến khu vực và quốc tế .- Đẩy mạnh việc triển khai thị trường khoa học và công nghệ tiên tiến tại những địa phận có nhiều nguồn cung công nghệ cao, tiên tiến và phát triển và thân thiện môi trường tự nhiên, những thị trường tiềm năng mà Nước Ta có lợi thế trải qua những hiệp định thương mại tự do. Tăng cường tổ chức triển khai những sự kiện triển khai thị trường khoa học và công nghệ tiên tiến quy mô vùng, vương quốc và quốc tế ; tiếp thị thị trường khoa học và công nghệ tiên tiến và thay đổi phát minh sáng tạo ; lồng ghép, phối hợp với những sự kiện triển khai thương mại và góp vốn đầu tư với thực thi thị trường khoa học và công nghệ tiên tiến .- Phát triển đồng điệu mạng lưới hệ thống hạ tầng vương quốc của thị trường khoa học và công nghệ tiên tiến, tăng cường liên kết TW với địa phương, viện, trường với doanh nghiệp và người dân. Từng bước liên thông, tích hợp với những nền tảng kỹ thuật về thị trường khoa học và công nghệ tiên tiến trong nước và quốc tế .- Tăng cường công tác làm việc giảng dạy, tu dưỡng nguồn nhân lực khoa học, công nghệ tiên tiến. Đẩy mạnh hơn nữa công tác làm việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức của toàn xã hội về vị trí, vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của thị trường khoa học và công nghệ tiên tiến. Phát triển những doanh nghiệp tiên phong trong mua và bán công nghệ tiên tiến, nhất là công nghệ cao, công nghệ tiên tiến nguồn .

3- Đẩy mạnh kết nối liên thông, tiến tới đồng bộ hóa thị trường khoa học và công nghệ với các thị trường hàng hóa, dịch vụ, lao động và tài chính. Đẩy mạnh hợp tác công tư, huy động vốn từ doanh nghiệp, người dân, và xã hội để phát triển thị trường khoa học và công nghệ.

4- Tập trung xây dựng và triển khai thí điểm chính sách tạo động lực thương mại hoá, đưa nhanh kết quả nghiên cứu, tài sản trí tuệ được tạo ra từ nguồn ngân sách nhà nước, hợp tác công – tư và đầu tư tư nhân vào sản xuất, kinh doanh, trong đó chú trọng chính sách chấp nhận rủi do trong hoạt động khoa học và công nghệ; khuyến khích hợp tác công – tư và đầu tư tư nhân trong các dự án thương mại hóa kết quả nghiên cứu, tài sản trí tuệ.

5 – Có chủ trương khuyến khích doanh nghiệp nhập khẩu công nghệ tiên tiến lõi trải qua những viện điều tra và nghiên cứu, trường ĐH để giải thuật, hấp thụ và làm chủ công nghệ tiên tiến, đẩy nhanh vận tốc thay đổi công nghệ tiên tiến của doanh nghiệp .6 – Xây dựng chủ trương khuyến khích khởi nghiệp, thay đổi phát minh sáng tạo, phát triển cơ sở tài liệu lớn, san sẻ tài liệu, thông tin để tăng cường phát triển hệ sinh thái khoa học và công nghệ tiên tiến, khởi nghiệp một cách tổng lực và đồng nhất .

Vũ Phương Nhi

Alternate Text Gọi ngay