Thị trường nội rơi vào tay ‘ông lớn ngoại’: Gọi xe công nghệ, nước ngoài ‘cầm cái’
17 Doanh nghiệp Việt chật vật chia nhau… 1% thị trường
Gần 1 thập niên trước, ở việt nam chưa ai biết tới khái niệm “ ứng dụng gọi xe ”, vận động và di chuyển trong nội đô thông dụng nhất chỉ có xe ôm và taxi. Tháng 2.2014, Grab đặt chân vào việt nam với tên gọi GrabTaxi. Ứng dụng này khi đó chỉ là một ứng dụng công nghệ tương hỗ dịch vụ liên kết với những hãng taxi, giúp người dùng gọi taxi thuận tiện, minh bạch hơn nên thực tiễn chưa tạo dấu ấn đặc biệt quan trọng. Phải tới 4 tháng sau, khi Uber chính thức gia nhập, cuộc bùng nổ thị trường gọi xe công nghệ mới thật sự khởi đầu .
 |
| Ngọc Dương |
Mới đầu là dịch vụ gọi xe 4 bánh “chiến đấu” cùng taxi truyền thống, sau đó tới gọi xe 2 bánh, vận chuyển hàng hóa, giao nhận đồ ăn…, hai “ông lớn” công nghệ đến từ Singapore và Mỹ từng bước thống lĩnh thị trường, thay đổi hoàn toàn thói quen gọi xe của người Việt. Chỉ sau vài năm, các ứng dụng đặt xe, ứng dụng giao hàng, gọi đồ ăn… nằm trong danh mục không thể thiếu trên màn hình điện thoại của đa số người dân tại các TP lớn.
Theo số liệu từ Vụ Vận tải ( Bộ GTVT ), sau 7 năm tăng trưởng, thị trường gọi xe trực tuyến tại việt nam đã có sự tham gia của 20 nền tảng khác nhau. Đến nay, có khoảng chừng 67.000 xe taxi, 90.000 xe hợp đồng đã ĐK kinh doanh thương mại và được cấp phù hiệu. Với lệch giá khoảng chừng 2,4 tỉ USD trong năm 2021 và vận tốc tăng trưởng trung bình đạt khoảng chừng 30 – 35 % mỗi năm trong quá trình từ năm ngoái đến nay … thị trường gọi xe công nghệ có mức tăng trưởng cao thứ hai tại việt nam, chỉ sau thương mại điện tử kinh doanh nhỏ .
Đáng nói, theo số liệu của Statista năm 2020, tổng thị trường của 3 doanh nghiệp ( Doanh Nghiệp ) lớn nhất trên thị trường gồm Grab, Gojek và Be đã đạt gần 99 %. Nghĩa là, 17 ứng dụng gọi xe “ made in Vietnam ” còn lại chỉ chia nhau hơn 1 % thị trường. Thực tế, nhiều số liệu đã được nghiên cứu và điều tra cho thấy thực ra, trong game show này, Grab vẫn là “ người cầm cái ” .
Còn nhớ sau khi mua lại hoạt động giải trí của Uber tại Khu vực Đông Nam Á vào tháng 3.2018, Grab gần như “ một mình một chợ ” trên thị trường VN. Thực tế, 1 số ít Doanh Nghiệp Việt cũng đã chớp thời cơ gia nhập đường đua. Nổi bật là Vato – tiền thân là dịch vụ gọi xe với tên gọi ViVu nhưng sau đó được Công ty CP xe khách Phương Trang mua lại. Phương Trang công bố góp vốn đầu tư 100 triệu USD, tương tự hơn 2.000 tỉ đồng để tăng trưởng Vato nhưng kể từ đó ứng dụng này hoạt động giải trí khá im ắng và ì ạch đến nửa cuối 2019 mới có hành động trở lại khi ra đời cùng lúc dịch vụ giao đồ ăn, giao hàng, giao vé xe. Sau đó, FastGo – xây dựng từ nguồn vốn của những cổ đông sáng lập trong nước mà đa phần là từ ông Nguyễn Hòa Bình ( sáng lập Tập đoàn Nexttech ) – cũng mang đến nhiều kỳ vọng khi vừa ra đời đã được quỹ góp vốn đầu tư mạo hiểm của VinaCapital rót khoản vốn triệu USD. Song, đến giờ cái tên này cũng chẳng còn được mấy người nhắc tới. Tương tự, Go-Ixe, Aber … ra đời rầm rộ, nhận được nhiều ủng hộ của người tiêu dùng khi đánh vào tâm ý người Việt ủng hộ hàng Việt nhưng sau cuối cũng phải im hơi lặng tiếng .
Phải đến khi Gojek ( khi mới vào việt nam có tên GoViet ) “ chào sân ”, tình thế mới xoay chuyển. Được hậu thuẫn từ công ty mẹ – “ kỳ lân ” công nghệ của Indonesia, Gojek nhanh gọn lao vào cuộc đua “ đốt tiền ” với dồn dập khuyến mại cho cả tài xế và người dùng, công bố chiếm đến 35 % thị trường chỉ trong 6 tuần ra đời dịch vụ gọi xe 2 bánh. Giai đoạn diễn ra cuộc so găng nảy lửa giữa Grab – Gojek cũng là lúc ông Trần Thanh Hải – thành viên sáng lập của “ kỳ lân ” VNG, công bố khai sinh ứng dụng gọi xe Be. Không nhanh gọn lan rộng ra nhiều dịch vụ, Be chỉ tập trung chuyên sâu vào dịch vụ duy nhất là gọi xe. 9 tháng sau khi ra đời, “ đội quân ong vàng ” nhanh gọn phủ khắp mọi nẻo đường, không ít lần Open trên những trang báo quốc tế và được nhận định và đánh giá là start-up lớn nhanh nhất châu Á. Đồng thời, công bố sở hữu khoảng chừng 30 % thị trường …Tuy vậy, một khảo sát của Q&Me công bố vào tháng 6.2021 dựa trên số lượng khách hàng sử dụng dịch vụ gọi xe 2 bánh tại VN thì Grab hiện vẫn chiếm khoảng 60% thị phần, Gojek chiếm 19%, Be chiếm 18%. Đối với ô tô, thị phần của Grab áp đảo với 66%, Be chiếm 22% và phần còn lại chia cho các ứng dụng khác.
Rất khó để doanh nghiệp Việt “cướp cái”
Là Co-Founder một start-up công nghệ tại TP.Hồ Chí Minh, đồng thời từng tham gia quản lý và vận hành mạng lưới hệ thống của Uber khi ứng dụng này mới vào việt nam, anh N.Đ.C chứng minh và khẳng định nếu đặt tiềm năng chiếm thị trường chi phối thì Doanh Nghiệp Việt không hề đấu lại được những đối thủ cạnh tranh ngoại .
Theo anh N.Đ.C, mọi người hay nói game show công nghệ nhưng trong thực tiễn công nghệ không phải yếu tố quá lớn. Ứng dụng gọi xe không phải công nghệ sâu xa, không cần yên cầu trình độ lập trình xuất chúng mới làm được. Vấn đề tiên phong là “ tiền đâu ”. Grab, Uber khi mới khai mở thị trường phải “ đốt tiền ” qua khuyến mại cho cả tài xế và người đặt xe để họ thử nghiệm, tham gia vào quy mô mới. Tài xế cần khuyến khích để kêu gọi số lượng lớn trong thời hạn ngắn, bảo vệ nhu yếu của người dùng, để họ thấy thuận tiện. Ngược lại, người dùng cũng cần bị mê hoặc để đặt xe nhiều hơn, tăng thu nhập cho tài xế. Uber bị Grab tóm gọn, cũng bởi thua trong cuộc đua “ đốt tiền ”. Trong khi đó, Doanh Nghiệp Việt vừa vốn mỏng mảnh, bỏ 1 đồng là mong phải có lời ngay trên 1 đồng đó, không gật đầu và cũng không đủ năng lực lỗ 3 – 5 năm, thậm chí còn tới 10 năm mới thu lời như những Doanh Nghiệp ngoại. Bên cạnh đó, kế hoạch của những “ ông lớn ” ngoại cũng dài hơi hơn nhiều. Ngay từ khi khởi đầu vào việt nam, Grab, Uber hay Gojek đã xác lập thị trường gọi xe chỉ là bước đệm để lan rộng ra thành hệ sinh thái gồm nhiều dịch vụ như gọi đồ ăn, giao nhận sản phẩm & hàng hóa, giao dịch thanh toán … Trong khi Doanh Nghiệp Việt còn đang loay hoay giành thị trường gọi xe thì họ đã tiến tới những dịch vụ khác, “ chiếm ” trước những shop, nhà hàng quán ăn, hộ kinh doanh thương mại, đối tác chiến lược … Doanh Nghiệp Việt chậm hơn, vừa ít lựa chọn hơn, vừa phải bỏ thêm nhiều tiền để “ giành giật ” bằng khuyến mại .
“ Người khai mở thị trường vốn đã khẳng định chắc chắn được tên thương hiệu, lại có tiềm lực kinh tế tài chính mạnh hơn, tầm nhìn kế hoạch dài hơn. DN Việt vừa yếu hơn, vừa đi sau nên thị trường không hề mong đấu lại được ”, anh N.Đ.C đánh giá và nhận định .Ông Nguyễn Quang Đồng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chính sách và phát triển truyền thông (IPS), thừa nhận để ủng hộ DN Việt, ông cũng sử dụng các ứng dụng gọi xe của VN nhưng đã nhiều lần có trải nghiệm không tốt về phần công nghệ. Trong khi Grab, Gojek sở hữu giải pháp công nghệ tốt hơn, lại có lợi thế thu hút các quỹ đầu tư lớn rót vốn để đầu tư mạnh hơn cho sản phẩm. Định vị của họ tốt hơn, tính năng tốt hơn, sở hữu lợi thế từ việc đi trước nên DN Việt chưa thể cạnh tranh được.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Quang Đồng nhìn nhận thị trường gọi xe tại việt nam đang tăng trưởng lành mạnh. Càng nhiều Doanh Nghiệp tham gia, kinh tế tài chính càng hưởng lợi. DN ngoại kích thích những Doanh Nghiệp nội phải cạnh tranh đối đầu, tìm tòi tăng trưởng và hoạt động giải trí tráng lệ hơn, chất lượng hơn, người dùng hưởng lợi. Đồng thời, đây là hệ sinh thái theo quy mô kinh tế tài chính san sẻ nên Grab, Gojek hay Be tăng trưởng thì cũng đều kéo theo những tài xế, nhà hàng quán ăn, những đối tác chiến lược cung ứng dịch vụ … vững mạnh theo .
Source: https://suadieuhoa.edu.vn
Category : Tin tức
