Phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam an toàn, minh bạch và hiệu quả

TÓM TẮT:

Thị trường chứng khoán của Việt Nam đã từng bước phát triển theo hướng ngày càng hoàn thiện về cấu trúc và quy mô, đóng vai trò quan trọng trong việc huy động các nguồn lực cho đầu tư phát triển kinh tế, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội. Ngày 11/7/2022, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 86/NQ-CP của Chính phủ về phát triển thị trường vốn an toàn, minh bạch, hiệu quả, bền vững nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, huy động nguồn lực phát triển kinh tế – xã hội. Bài viết giới thiệu bức tranh về thị trường chứng khoán Việt Nam và đưa ra những giải pháp nhằm phát triển thị trường an toàn, minh bạch và hiệu quả.

Từ khóa: thị trường chứng khoán, trái phiếu, cổ phiếu, minh bạch, hiệu quả.

1. Thực trạng thị trường chứng khoán Việt Nam

Thị trường chứng khoán của Việt Nam đã từng bước phát triển theo hướng ngày càng hoàn thiện về cấu trúc và quy mô, đóng vai trò quan trọng trong việc huy động các nguồn lực cho đầu tư phát triển kinh tế, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội. Thị trường chứng khoán trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn của nền kinh tế, phát triển cân bằng giữa thị trường vốn và thị trường tiền tệ góp phần quan trọng vào tái cơ cấu nợ công và đầu tư công, hỗ trợ tích cực quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, góp phần quan trọng vào sự phát triển chung của nền kinh tế. Các cấu phần thị trường bao gồm thị trường cổ phiếu, thị trường trái phiếu, thị trường chứng khoán phái sinh đều đạt tăng trưởng cao, đạt và vượt các mục tiêu về quy mô thị trường.

Bạn đang đọc: Phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam an toàn, minh bạch và hiệu quả

Quy mô của thị trường chứng khoán Việt Nam tăng trưởng bình quân 28,5%/năm giai đoạn 2016 – 2021. Hiện nay, quy mô thị trường đạt 134,5% GDP, trong đó quy mô vốn hóa thị trường cổ phiếu tương đương 93,8% GDP, quy mô thị trường trái phiếu đạt 39,7% GDP. Trên thị trường có 767 cổ phiếu, chứng chỉ quỹ niêm yết, 858 cổ phiếu đăng ký giao dịch, 83 công ty chứng khoán, 44 công ty quản lý quỹ, 2 doanh nghiệp xếp hạng tín nhiệm. Số lượng tài khoản của nhà đầu tư trên 5,2 triệu tài khoản, tăng 21,1% so với cuối năm 2021. Quy mô giao dịch bình quân trái phiếu chính phủ đạt 11.915 tỷ đồng/phiên, giá trị giao dịch bình quân cổ phiếu, chứng chỉ quỹ đạt 28.745 tỷ đồng/phiên.

Thị trường sàn chứng khoán Việt Nam tuy có bị tác động ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19 nhưng đã phục sinh và tăng trưởng. Vào thời gian tháng 3/2020, chỉ số Vn-Index giảm kỷ lục xuống còn 645 điểm, đây là mức giảm sâu nhất trong những năm gần đây. nhà nước, Bộ Tài chính đã có những chủ trương ứng phó linh động để đầu tư và chứng khoán tăng trưởng không thay đổi, kết thúc phiên thanh toán giao dịch cuối tháng 6/2022, VN-Index rơi sâu 20,49 điểm ( tương tự 1,68 % ) và mất luôn mốc 1.200, kết phiên ở 1.197,60 điểm .
Việt Nam hiện nay hội nhập sâu và rộng với những nền kinh tế tài chính trên quốc tế, do vậy đầu tư và chứng khoán Việt Nam cũng sẽ bị ảnh hưởng tác động, ảnh hưởng tác động bởi đầu tư và chứng khoán toàn thế giới. Chiến tranh ở Ucraine, dịch bệnh, chủ trương tài khóa, tiền tệ thắt chặt trên quốc tế cũng sẽ làm cho tăng trưởng kinh tế tài chính toàn thế giới giảm sút, trong đó có Việt Nam. Trong toàn cảnh stress quốc tế và áp lực đè nén lạm phát kinh tế ngày càng tăng, những nhà đầu tư trên đầu tư và chứng khoán Việt Nam chuyển sang tâm ý thận trọng hơn, tạo nên áp lực đè nén bán mạnh hơn trên thị trường .
Tình hình tăng trưởng nhanh của đầu tư và chứng khoán thời hạn gần đây đã phát sinh những rủi ro đáng tiếc tiềm ẩn. Trong đó có hiện tượng kỳ lạ một số ít tổ chức triển khai, cá thể thao túng thị trường, làm giá và thao túng giá cổ phiếu, kêu gọi trái phiếu sử dụng sai mục tiêu, vi phạm pháp luật pháp lý khi tham gia thị trường. Tốc độ tăng của những chỉ số sàn chứng khoán cao hơn nhiều lần so với vận tốc tăng trưởng của nền kinh tế tài chính và Open thực trạng nhiều doanh nghiệp sản xuất – kinh doanh thương mại thua lỗ do ảnh hưởng tác động của dịch bệnh, nhưng giá cổ phiếu vẫn tăng mạnh .
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã triển khai chủ trương tiền tệ lan rộng ra để đối phó với những tác động ảnh hưởng xấu đi của dịch bệnh tới nền kinh tế tài chính và thôi thúc kinh tế tài chính tăng trưởng. Mặt bằng lãi suất vay được hạ xuống thấp để hỗ trợ sản xuất – kinh doanh thương mại, nhưng có vẻ như dòng vốn không đi vào nghành nghề dịch vụ sản xuất, mà chảy sang kênh góp vốn đầu tư và đầu tư mạnh, trong đó có sàn chứng khoán. Bên cạnh đó, dòng tiền lớn đến từ những nhà đầu tư cá thể thiếu kỹ năng và kiến thức và kinh nghiệm tay nghề góp vốn đầu tư chiếm 99 % giá trị thị trường cũng tiềm ẩn những dịch chuyển khó lường. Nhận thức của những nhà đầu tư cá thể còn nhiều hạn chế, mặc dầu đã được thông tin, tuyên truyền, cảnh báo nhắc nhở nhiều lần, nhưng họ vẫn góp vốn đầu tư theo tâm ý đám đông, theo tin đồn thổi .
Tình trạng thao túng giá cổ phiếu diễn ra nhiều, có tín hiệu nghiêm trọng, ảnh hưởng tác động xấu đi đến niềm tin của những nhà đầu tư, tính minh bạch trên thị trường. Mặc dù thời hạn qua có nhiều vấn đề thao túng giá bị phát hiện và xử phạt, nhưng chế tài của Việt Nam còn thấp, chưa tương ứng với mức độ nghiêm trọng của hành vi nên chưa đủ tính răn đe .
Ngày 11/7/2022, nhà nước đã phát hành Nghị quyết số 86 / NQ-CP của nhà nước về tăng trưởng thị trường vốn bảo đảm an toàn, minh bạch, hiệu suất cao, bền vững và kiên cố, nhằm mục đích không thay đổi kinh tế tài chính vĩ mô, kêu gọi nguồn lực tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội. Theo đó, nhà nước sẽ triển khai xong chính sách chủ trương nhằm mục đích tăng trưởng thị trường vốn bảo đảm an toàn, lành mạnh, hiệu suất cao, vững chắc, nhằm mục đích không thay đổi kinh tế tài chính vĩ mô, kêu gọi tối đa những nguồn lực tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội. Thực hiện có hiệu suất cao cơ cấu tổ chức lại, nâng cao hiệu suất cao hoạt động giải trí của kinh doanh thị trường chứng khoán, thị trường tiền tệ, bảo vệ bảo đảm an toàn mạng lưới hệ thống. Phát triển kinh doanh thị trường chứng khoán trở thành kênh kêu gọi vốn trung và dài hạn hầu hết cho nền kinh tế tài chính, liên tục kiểm soát và điều chỉnh cơ cấu tổ chức hài hòa và hợp lý giữa thị trường tiền tệ, thị trường vốn, thị trường cố phiếu và trái phiếu .

2. Một số khuyến nghị phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam an toàn, minh bạch và hiệu quả

Phát triển thị trường trái phiếu chính phủ trở thành thị trường chuẩn

Phát triển thị trường trái phiếu cơ quan chính phủ trở thành thị trường chuẩn trên đầu tư và chứng khoán, cung ứng nhu yếu kêu gọi vốn cho ngân sách nhà nước và tương hỗ công tác làm việc tái cơ cấu tổ chức ngân sách và nợ công theo hướng bảo đảm an toàn, bền vững và kiên cố .
Phát triển thị trường trái phiếu cơ quan chính phủ theo hướng vững chắc theo thông lệ quốc tế, tạo điều kiện kèm theo thuận tiện cho những chủ thể tham gia hoạt động giải trí trên thị trường. Cần đa dạng hóa những loại sản phẩm trái phiếu chính phủ nước nhà mới tương thích với sự tăng trưởng của thị trường và nhu yếu của nhà đầu tư như trái phiếu xanh, trái phiếu có lãi suất vay thả nổi, trái phiếu có gốc, lãi được thanh toán giao dịch tách biệt, trái phiếu gắn với chỉ số lạm phát kinh tế, … Tập trung phát hành trái phiếu có kỳ hạn dài trên 5 năm, đồng thời linh động phát hành những kỳ hạn ngắn hơn như tín phiếu, trái phiếu chính phủ nước nhà kỳ hạn 1-3 năm, nhằm mục đích tạo đường cong lãi suất vay tham chiếu trên thị trường với không thiếu những kỳ hạn. Tăng cường công tác làm việc thanh tra, giám sát kinh doanh thị trường chứng khoán .

Tăng cường hơn nữa công tác thanh tra, giám sát quá trình phát hành, phân phối, lưu ký, đầu tư, mua bán trái phiếu doanh nghiệp. Đặc biệt, chấn chỉnh việc sử dụng vốn sau phát hành trái phiếu doanh nghiệp của doanh nghiệp phát hành, đảm bảo minh bạch, đúng mục đích, tuân thủ đúng các quy định pháp luật, qua đó bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư, thúc đẩy huy động vốn trung và dài hạn.

Đối với thị trường cổ phiếu, kịp thời phát hiện, giải quyết và xử lý nghiêm những hành vi vi phạm so với thị trường cổ phiếu để lành mạnh hóa thị trường, tăng cường những giải pháp chế tài để xử phạt nghiêm minh những hành vi vi phạm pháp lý trên đầu tư và chứng khoán để bảo vệ nhà đầu tư, Phục hồi niềm tin của thị trường, đặc biệt quan trọng giải quyết và xử lý nghiêm, kịp thời thực trạng thao túng, làm giá, bảo vệ sự tăng trưởng lành mạnh, minh bạch và vững chắc .
Các Sở thanh toán giao dịch sàn chứng khoán và Trung tâm lưu ký sàn chứng khoán cần thanh tra rà soát những tiến trình, quy định tương quan đến hoạt động giải trí sàn chứng khoán và hoạt động giải trí nhiệm vụ của mình bảo vệ thị trường hoạt động giải trí thông suốt và góp vốn đầu tư thay đổi công nghệ tiên tiến, ứng dụng công nghệ tiên tiến số, khẩn trương tiến hành những giải pháp thiết yếu để nâng hạng đầu tư và chứng khoán Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi để lôi cuốn vốn góp vốn đầu tư đặc biệt quan trọng là vốn góp vốn đầu tư quốc tế. Rà soát văn bản hướng dẫn trình độ, nhiệm vụ thuộc khoanh vùng phạm vi quản trị của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước phát hành theo thẩm quyền .
Khẩn trương triển khai xong và tăng trưởng nền tảng hạ tầng hiện đại để thôi thúc thị trường trái phiếu lành mạnh bền vững và kiên cố, thôi thúc hoạt động giải trí xếp hạng tin tưởng. Chấn chỉnh và tăng cường kiểm tra giám sát so với những hoạt động giải trí của những tổ chức triển khai cung ứng dịch vụ trên thị trường, gồm có những công ty cung ứng dịch vụ kế toán, truy thuế kiểm toán, xếp hạng tin tưởng và thẩm định giá .

Xử lý nghiêm hành vi vi phạm đối với thị trường chứng khoán

Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm đối với thị trường chứng khoán, lành mạnh hóa thị trường, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư, bảo đảm thị trường chứng khoán minh bạch, ổn định, an toàn, bền vững, góp phần phát triển sản xuất – kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và ổn định kinh tế vĩ mô. Không hình sự hóa các quan hệ dân sự, quan hệ kinh tế.

Các đơn vị chức năng, lực lượng tính năng tìm hiểu, xác định để giải quyết và xử lý nghiêm minh hành vi vi phạm đúng người, đúng tội theo đúng lao lý của pháp lý, bảo vệ kinh doanh thị trường chứng khoán minh bạch, không thay đổi, bảo đảm an toàn, góp thêm phần tăng trưởng sản xuất – kinh doanh thương mại, thôi thúc tăng trưởng kinh tế tài chính và không thay đổi kinh tế tài chính vĩ mô. Xử lý nghiêm những hành vi vi phạm pháp lý, đặc biệt quan trọng là những hành vi đưa tin xô lệch, không đúng chuẩn gây mất bảo mật an ninh, bảo đảm an toàn thị trường. Kịp thời thông tin tình hình giải quyết và xử lý để bảo vệ không thay đổi thị trường .

Bảo vệ và củng cố niềm tin của nhà đầu tư

Sự tăng trưởng của kinh doanh thị trường chứng khoán nhờ vào rất nhiều vào niềm tin của nhà đầu tư và điều này chỉ được thiết kế xây dựng trải qua việc nâng cao tính minh bạch và công minh của thị trường, vận dụng giải pháp trừng phạt thỏa đáng với những hành vi vi phạm và thực thi những chính sách bảo vệ nhà đầu tư .
Việt Nam có mạng lưới hệ thống pháp lý vững chãi nhưng vẫn cần phải hoàn thành xong thêm để bảo vệ tính thống nhất của những lao lý pháp lý vận dụng cho kinh doanh thị trường chứng khoán. Ngoài ra, cần tiến hành mạng lưới hệ thống thanh toán giao dịch sàn chứng khoán hiệu suất cao và đáng an toàn và đáng tin cậy, thiết kế xây dựng chính sách đối tác chiến lược bù trừ thanh toán giao dịch TT, xây dựng những tổ chức triển khai xếp hạng tin tưởng và trên hết là nâng cao năng lượng của những cán bộ quản trị .
Để kinh doanh thị trường chứng khoán tăng trưởng, cần thể chế hóa và đa dạng hóa đối tượng người dùng tham gia thị trường vốn bằng cách tăng trưởng và lôi kéo sự tham gia của những đối tượng người tiêu dùng khác như khuyến khích những quỹ hưu trí, những công ty bảo hiểm và những mô hình nhà đầu tư tổ chức triển khai và nhà đầu tư chuyên nghiệp khác, trong đó có những nhà đầu tư quốc tế .

Đa dạng các hàng hóa trên thị trường chứng khoán

Việc đa dạng hóa cơ sở hàng hóa trên thị trường thông qua tăng số lượng doanh nghiệp niêm yết, triển khai các sản phẩm phái sinh từ đơn giản đến phức tạp, phát hành các sản phẩm trái phiếu phù hợp với nhu cầu nhà đầu tư đồng thời nâng cao chất lượng chứng khoán niêm yết. Cùng với đó, tăng cường cơ sở nhà đầu tư với mục tiêu tăng số lượng nhà đầu tư và phát triển các định chế đầu tư chuyên nghiệp để phát triển ổn định, bền vững thị trường, tăng cường khả năng tiếp cận thị trường cho các nhà đầu tư nhỏ và nhà đầu tư nước ngoài. Phát triển hệ thống nhà đầu tư tổ chức làm nền tảng cho sức cầu của thị trường, coi đây là khâu trọng yếu trong chiến lược phát triển thị trường vốn cho tới năm 2030. Bên cạnh đó, cần hình thành hệ thống các quỹ hưu trí tự nguyện, quỹ phòng hộ, tín thác.

Đảm bảo mạng lưới hệ thống thanh toán giao dịch quản lý và vận hành bảo đảm an toàn, thông suốt, góp vốn đầu tư thay đổi công nghệ tiên tiến, ứng dụng công nghệ tiên tiến số, khẩn trương tiến hành những giải pháp thiết yếu để nâng hạng kinh doanh thị trường chứng khoán Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi để lôi cuốn vốn góp vốn đầu tư, đặc biệt quan trọng là vốn góp vốn đầu tư quốc tế .

TÀI LIỆU THAM KHẢO:

  1. Quốc hội (2019). Luật Chứng khoán số 54/2019/QH14 ngày 26/11/2019.
  2. Chính phủ (2022). Nghị quyết số 86/NQ-CP ngày 11/7/2022 về phát triển thị trường vốn an toàn, minh bạch, hiệu quả, bền vững nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, huy động nguồn lực phát triển kinh tế – xã hội.
  3. Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (2022). Báo cáo thường niên năm 2020, 2021 và tháng 6/2022.

DEVELOPING A SAFE, TRANSPARENT

AND EFFICIENT STOCK MARKET IN VIETNAM

Ph. D VU THI NHAI
Academy of Policy and Development, Ministry of Planning and Investment

ABSTRACT:

Vietnam’s stock market has gradually developed and become more and more complete in terms of structure and scale, The stock market has played an important role in mobilizing resources for the country’s socio-economic development and macroeconomic stabilization. On July 11, 2022, the Government of Vietnam promulgated Resolution No. 86 / NQ-CP on the development of a safe, transparent, efficient and sustainable capital market in order to stabilize macro-economy and mobilize resources for socio-economic development. This paper presents an overview of Vietnam’s stock market and proposes some solutions to develop a safe, transparent and efficient stock market .

Keywords: stock market, bond, share, transparency, efficiency.

[ Tạp chí Công Thương – Các hiệu quả nghiên cứu và điều tra khoa học và ứng dụng công nghệ tiên tiến, Số 19, tháng 8 năm 2022 ]

Alternate Text Gọi ngay