Bổn phận người cư sĩ
BỔN PHẬN NGƯỜI CƯ SĨ
(Tuệ Thiện)
Cư sĩ
thời
Đức Phật
Bạn đang đọc: Bổn phận người cư sĩ
Vào thời Đức Phật, không có cái gọi là Phật Giáo, vì đạo Phật chưa hình thành. Chỉ có giáo hội Tăng già tập hợp những người muốn tu tập theo con đường giải thoát dưới sự hướng dẫn của Đức Phật và chư Thánh Tăng, và 1 số ít Ni chúng được điều động bởi Thánh Ni Gotami. Người cư sĩ đến với Đức Phật một cách rời rạc do duyên lành, không tạo thành giáo hội. Nhưng khi Đức Phật thuyết giảng, Ngài thường đề cập đến 4 thành phần coi như rường cột của Phật Giáo là Tăng sĩ, Ni chúng, Thiện nam và Tín nữ. Đức Phật thường hay nhắc nhở tên họ của 21 vị cư sĩ nổi tiếng :
- Ông Citta : thuyết pháp hay nhất ;
- Ông Hatthaka : thâu phục hội chúng đệ nhất ;
- Ông Cấp Cô Độc : bố thí đệ nhất ;
- Ông Uggata : hộ trì chư tăng đệ nhất ;
- Bà Sujata : quy y đầu tiên và đắc quả Dự Lưu ;
- Bà Visakha : bố thí đệ nhất ;
- Bà Khujjutara : thuyết giảng đệ nhất ;
- Bà Uttara : tu thiền đệ nhất ; v.v…
Trong số những vị nầy, theo bài kinh Đại Bát Niết Bàn, có những vị đã đắc quả Dự Lưu, quả Tư Đà Hàm hoặc Anahàm ( như ông Kakudha, ông Subhadda và hơn 50 vị ở tại Nadita ). Không thấy nói tới những vị đắc Alahán, chắc là không có. Như vậy cũng đủ khuyến khích cho tất cả chúng ta quá nhiều, người cư sĩ – nam hay nữ – đều hoàn toàn có thể chứng đắc đạo quả trong Giáo Pháp của Đức Phật. Trong lịch sử vẻ vang truyền bá của đạo Phật, có rất nhiều cư sĩ lỗi lạc : tiên phong, phải kể tới Hoàng đế A Dục, không có ngài giờ đây tất cả chúng ta sẽ không biết Phật Giáo là gì. Nhờ 9 phái đoàn truyền giáo do ngài gởi đi khắp bốn phương mang theo Giáo Pháp của Đức Phật. Có một phái đoàn do 2 ngài Sona và Uttara đã tới vùng “ đất vàng Suvannabhūmi ”, tức vùng Khu vực Đông Nam Á mà, theo sử liệu Nước Trung Hoa, có một di tích lịch sử bảo tháp Asoka được kiến thiết xây dựng tại Giao Châu, ở thành Nê Lê, lúc bấy giờ là Đồ Sơn, cách Hải Phòng Đất Cảng 12K m. Hai người Phật tử tiên phong ở nước ta được sử sách còn ghi lại là Công chúa Tiên Dung, con vua Hùng Vương, và chồng là Chử Đồng Tử được nhà sư Phật Quang, người Ấn Độ, truyền pháp cho tại núi Quỳnh Viên, ngày này có tên là Nam Giới Sơn ( lịch sử dân tộc PGVN, tập 1, Lê Mạnh Thát, 1999 ). Nước ta cũng có một cư sĩ hộ pháp nổi tiếng là vua Trần Nhân Tôn, hai lần chiến thắng quân Mông Cổ, về sau đi tu trở thành đệ nhất tổ Thiền Phái Trúc Lâm ; có những vị thiền sư cư sĩ như Tuệ Trung Thượng Sĩ, Nguyễn Trải, Huỳnh Phú Sổ …
Như vậy, thế nào là 1 cư sĩ ?
Người cư sĩ là người :
1. Đã quy y Phật, Pháp, Tăng và luôn luôn tin yêu vào ân huệ của 3 ngôi Tam-Bảo. 2. Nghiêm chỉnh thọ trì 5 giới. Điều kiện thứ 3 dành cho những Phật tử hành đạo là nguyện lao vào trên con đường tâm linh mà Đức Phật đã chỉ dạy là : làm lành, lánh dữ và thanh lọc tâm. Người cư sĩ không hành đạo thì nhiều lắm, số lượng hoàn toàn có thể lên tới 5.000.000 ở tại Pháp ( theo Frédéric Lenoir trong “ Bouddhisme en France ” 1999 ) ; họ đi tới chùa vào những dịp lễ lớn như Tết, Vu Lan, Phật Đản, lễ cầu siêu, thất tuần cho thân nhân quá vãng. Người cư sĩ hành đạo rất ít, khoảng chừng 500.000 tại Pháp ( theo sách đã dẫn ) ; họ hoàn toàn có thể không đi chùa vì cảm thấy không có chùa nào thích hợp hoặc không có thầy nào xứng danh, nhưng họ vẫn hành đạo.
I – BỔN PHẬN CƯ SĨ ĐỐI VỚI TỰ THÂN
Con người có 3 chiều kích ( dimensions ) : Thể, Trí và Tâm. Như vậy, bổn phận của con người so với chính mình là phải trao dồi Thể lực, Trí lực và Tâm lực.
- A. Thể lực
Ba cột trụ của sức khỏe thể chất con người là : giấc ngủ, ‚ sự dinh dưỡng và ƒsự quân bình thân tâm. Khi còn trẻ thì phải rèn luyện thể lực. Khi lớn tuổi, tất cả chúng ta phải gìn giữ và điều hòa khí lực ; khí lực là một dạng vi tế của nguồn năng lượng sinh học trong khung hình con người. Những người sống thọ, khỏe mạnh, trí óc sáng suốt lâu bền là nhờ lúc trẻ có rèn luyện thể lực. Khoa học đã chứng tỏ ích lợi của sự hoạt động khung hình ở mọi lứa tuổi. Vấn để là phải duy trì và phục sinh năng lực hoạt động và sinh hoạt và điều kiện kèm theo thể lực một cách điều đặn và thích ứng với mỗi lứa tuổi. Những quyền lợi của sự hoạt động khung hình mà khoa học cho biết ở người trưởng thành và lớn tuổi ( trên 64 tuổi ) là :
- Giảm con số tử trận vì tất cả mọi nguyên do.
- Giảm bệnh tim mạch và huyết áp.
- Giảm tai nạn đáng tiếc mạch máu não.
- Giảm bệnh tiểu đường loại 2.
- Giảm ung thư vú và đường ruột.
- Gia tăng khả năng tim mạch, hô hấp và bắp thịt.
- Khối lượng cơ thể được quân bình (không mập, không ốm).
- Xương cốt được tăng cường rắn chắc.
- Ít bị té ngã (có thể gây gẫy xương).
- Sức khoẻ ý thức tráng kiện.
- Ít bị số lượng giới hạn trong những hoạt động và sinh hoạt xã hội.
Tổ chức Y Tế quốc tế khuyên một người lớn tuổi : “ Nên tập mỗi tuần 150 phút hoạt động thể lực với cường độ trung bình, hoặc 75 phút hoạt động thể lực với cường độ cao, hoặc phối hợp cả hai hoạt động trên ”. Điều nầy hoàn toàn có thể cụ thể hóa bằng :
- Mỗi ngày đi bộ nhanh nửa tiếng đồng hồn ; hoặc
- Mỗi tuần 2 lần đi bộ nhanh 1 giờ 15 phút ;
- Mỗi tuần 3 lần đi bộ nhanh 50 phút.
Khi xưa, Đức Phật không có đề cập tới luyện tập thể lực, nhưng Ngài và chư tăng mỗi ngày phải đi trì bình khất thực, có khi hàng chục cây số vào các làng mạc hay thị thành. Ngày nay, chư tăng ở trong chùa có người dọn sẵn cơm cho ăn, nên cơ thể trở nên yếu ớt, mất quân bình. Trong kinh điển ta thấy có đề cập đến một loại năng lượng của tâm (Tâm Mạng Quyền, Jīvitindriya), không có năng lượng nầy tâm sẽ chết, như một ngọn đèn không có điện để làm cháy sáng. Muốn nuôi dưỡng năng lượng nầy thì phải tập : thiền, khí công, Yoga hay Tai Chi.
- B. Trí lực
Trong bài kinh “ Hạnh Phúc ” ( Maṅgala Sutta ), Đức Phật dạy : 1 trong 38 phúc lành hùng vĩ là phải “ nghe nhiều, học rộng ”. Ở một bài kinh khác, Đức Phật nói : “ Muốn niềm hạnh phúc trong đời sống hiện tại, con người phải thiện xảo trong nghề nghiệp của mình, có hiệu năng và nghị lực trong bất kỳ nghề nào mình làm ”. Dĩ nhiên đó phải là một nghề Chánh Nghiệp và Chánh Mạng, và muốn được niềm hạnh phúc ở đời sau thì người cư sĩ phải mỡ mang trí tuệ dẫn đến sự diệt khổ, giải thoát. Như vậy, người cư sĩ một mặt phải mỡ mang kỹ năng và kiến thức nghề nghiệp để cải tổ đời sống vật chất, ‚ một mặt phải mỡ mang kỹ năng và kiến thức Phật học để sẵn sàng chuẩn bị cho sự giải thoát ở đầu cuối. Kiến thức nầy gồm có :
- Trí văn : sự hiểu biết đạt được do học hỏi xuyên qua Tam Tạng Kinh điển, qua nền văn học Phật Giáo đã kết tụ từ hơn 2.550 năm nay. Xuyên qua đó, phải nắm cho được những Giáo lý cơ bản của Đạo Phật, những nguyên lý đã giúp con người vượt thoát khỏi sự đau khổ, sự trầm luân khổ ải.
- Trí tư : sự hiểu biết do suy tư, luận giải để tìm ra những giải pháp vận dụng vào cuộc sống hiện tiền, ‚giúp con người tìm thấy niềm hạnh phúc trong đời sống đầy những sự xích míc, bức xúc, quay cuồng, ƒgiúp con người tìm được sự hài hoà thân tâm của chính mình, sự hài hoà giữa mình và người khác trong mái ấm gia đình và hội đồng xã hội, hài hoà với vạn vật thiên nhiên ngoài hành tinh.
- Trí tu : trí tuệ trực giác có được do sự luyện tập thiền. Thiền là giải pháp duy nhất để xâm nhập phần tận cùng sâu thẳm của tâm linh, hầu khám phá và rèn luyện nó. Một khi được rèn luyện chín muồi, trí tuệ nầy có khả năng đoạn trừ phiền não khổ đau và đâm thủng màn vô minh để đưa con người đến giải thoát.
Như vậy, bổn phận của người cư sĩ đối với chính mình là phải rèn luyện Trí Văn, Trí Tư và Trí Tu, và phải dùng những phương pháp khoa học để rèn luyện về trí lực, cho dù đó là học hỏi kiến thức nghề nghiệp trong đời sống hay kiến thức Phật học để chuyển hoá tâm linh.
- C. Tâm lực
Tâm lực là sức mạnh của năng lượng tinh thần. Người Tây Phương – cũng như đa phần tất cả chúng ta – hay nhầm lẫn giữa Tâm lực và Trí lực. Họ nghĩ rằng người nào có nhiều bằng cấp, nhiều hiểu biết là có nhiều sức mạnh tinh thần. Trên trong thực tiễn, tất cả chúng ta thấy điều nầy không đúng : một giáo sư ĐH, nhân viên nổi tiếng quốc tế về kinh tế tài chính, có năng lực trở thành Tổng Thống nước Pháp, chỉ trong phút chốc đã trở thành một tội đồ tình dục, chỉ vì tâm hồn yếu ớt không thắng lợi nổi cơn lửa dục tình.
Vậy thì Tâm lực là gì ? là sức mạnh của con tâm khi hội đủ ba yếu tố : chú tâm (attention), giác tỉnh (vigilance) và an xả (sérénité).
- Chú tâm là sự chú ý và định tâm trên 1 đối tượng, 1 yếu tố.
- Giác tỉnh là sự sáng suốt minh mẫn.
- An xả là trạng thái an nhàn, quân bình, không bị bức rức bởi sân hận, không bị vẫn đục bởi tham lam và mờ tối bởi vô minh.
Ba yếu tố nầy chỉ có được do sự rèn luyện thiền Định, và sự rèn luyện nầy chỉ thành công xuất sắc khi nào chúng trở thành một phản xạ của tâm linh. Khi phiền não ( tham, sân, si ) đến, 3 yếu tố nầy liền quy tụ lại để phá vỡ phiền não. Thiếu chúng, tâm con người sẽ rơi vào trạng thái :
- · Bất định, lơ đãng, chễnh mãng (trái với Chú tâm) ;..
- · Mờ tối, hôn trầm (trái với Giác tỉnh) ;
- · Bấn loạn, bức súc, tức bực (trái với An xả).
Hình ảnh một hành giả đang ngồi thiền để tự chiến đấu với bản thân, một văn nghệ sĩ đang sáng tác cho ta hình tượng của một con tâm hùng mạnh. Như vậy, người Phật tử, khi biết giá trị của sức mạnh niềm tin, hiểu ý nghĩa của sự quân bình thân tâm và quyền lợi của những chiêu thức thiền, thì tại sao không tự góp sức cho mình như một bổn phận cao quý ?
II – BỔN PHẬN NGƯỜI CƯ SĨ ĐỐI VỚI GIA ĐÌNH
Tất cả những bổn phận nầy, Đức Phật đều giảng dạy rõ ràng trong bài kinh Sigālovāda Sutta. (Trường bộ kinh, số 31) :
Chàng người trẻ tuổi Singālaka đã theo lời di chúc của cha, cứ mỗi buổi sáng thức dậy, tắm rửa sạch sẻ và thay quần áo chỉnh tề rồi lễ bái 6 phương : Đông, Tây, Nam, Bắc, Trên và Dưới. Khi thấy vậy, Đức Phật dạy dỗ chàng Singālaka lễ bái như thế nào mới đúng theo Giáo Pháp của Ngài. Đối với Ngài, lễ bái không có nghĩa bái lạy mà là tôn trọng, gìn giữ mối quan hệ tốt đẹp giữa cha mẹ và con cháu ( Phương Đông ), ‚ giữa vợ chồng ( Phương Tây ), ƒgiữa thầy trò ( Phương Nam ), „ giữa bè bạn quyến thuộc ( Phương Bắc ), giữa cư sĩ và tu sĩ ( Phương Trên ), † giữa gia chủ và tôi tớ ( Phương Dưới ). Trong bổn phận của người cư sĩ so với mái ấm gia đình, tất cả chúng ta sẽ chăm sóc đến sự quan hệ giữa cha mẹ và con cháu và sự quan hệ giữa vợ và chồng. Đối với Đức Phật, cha mẹ là bậc Tiên Thánh trong nhà :
Mẹ cha là đấng Phạm Thiên,
Là Thầy trước nhất, là Tiên ban đầu.
Nuôi con tóc đã bạc màu,
Suốt đời nào biết mong cầu vui riêng.
Đức Phật dạy 5 điều người con phải làm cho cha mẹ :
- Nuôi dưỡng lại cha mẹ
Ngày nào cha mẹ nuôi dưỡng mình thành người, ngày này tuổi già sức yếu, cần đến mình thì mình kiếm chuyện làm ngơ. Một mẹ nuôi được 9 con, nhưng 9 con không nuôi nổi 1 mẹ già, lại còn sanh nạnh đổ thừa cho nhau. Hoặc nuôi trong tiếng nặng, tiếng nhẹ và còn kể công :
Cha mẹ nuôi con biển hồ lai láng,
Con nuôi cha mẹ kể tháng kể ngày.
- Làm bất cứ cái gì cần làm cho cha mẹ
Cha mẹ cần mà đôi khi không nói, vì muốn tôn trọng đời sống riêng tư của con. Nhưng con cháu, khi cảm nhận điều cha mẹ cần, là phải nên làm ngay. Sợ đến khi cha mẹ mất mình chưa kịp làm, thì sẽ ăn năn hối hận cả cuộc sống. Diễm phúc thay cho ai còn cha mẹ để phụng dưỡng.
- Giữ danh dự cho mái ấm gia đình và tiếp nối truyền thống lịch sử của mái ấm gia đình
Những gì làm hại cho thanh danh mái ấm gia đình, không nên phạm tới, như : cờ bạc, rượu chè, hút sách, trai gái, lường gạt, hại người. Còn truyền thống cuội nguồn là những di sản văn hóa truyền thống bộc lộ qua phong tục, tập quán, thói quen, lối sống, cách ứng xử của một hội đồng dân tộc bản địa đã được nhìn nhận, tinh lọc và thử thách với thời hạn, để trở thành một mạng lưới hệ thống giá trị lưu truyền từ đời nầy sang đời khác. Vậy truyền thống lịch sử của mái ấm gia đình việt nam là chi ?
- Lòng hiếu thảo muôn đời được truyền tụng :
“Công cha như núi Thái Sơn,
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.
Một lòng thờ mẹ kính cha,
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con”.
- Tôn ti trật tự trong mái ấm gia đình và niềm tin kính trên nhường dưới :
So sánh ngôn từ việt nam và ngôn từ những nước khác, tất cả chúng ta thấy vai vế trong mái ấm gia đình người việt nam được pháp luật rõ ràng đúng chuẩn, không lẫn lộn giữa anh, chị, em, chú, bác, cô, dì, cậu, mợ, dượng … Mỗi người đều biết chỗ đứng của mình trong mái ấm gia đình.
- Tinh thần đùm bọc, tương trợ trong mái ấm gia đình được diễn đạt bằng những câu ca dao :
Chị ngã thì em nâng.
Quyền huynh thế phụ.
Sẩy cha còn chú, Sẩy mẹ bú dì.
- Quí trọng tình nghĩa, lễ giáo :
Điều nầy được xác nhận bởi nhiều học giả trong những tác phẩm nghiên cứu và điều tra của họ :
– Đào Duy, trong “Việt Nam văn hoá sử cương”.
– Trần Văn Giàu, trong “Giá trị tinh thần truyền thống của dân tộc VN”.
– Quang Đạm, trong “Thử miêu tả bản sắc dân tộc, bản sắc văn hóa VN” (tạp chí ‘Nghiên cứu văn hoá nghệ thuật’, 4/1986)
– Trần Độ. trong “Về bản sắc dân tộc của văn hoá VN” (id).
- Tục thờ cúng Ông Bà Tổ Tiên :
Không có dân tộc bản địa nào tôn trọng việc thờ cúng Ông Bà Tổ Tiên như dân tộc bản địa việt nam, hơn cả người Tàu là một dân tộc bản địa có nhiều điểm chung trong nền văn hóa truyền thống Á Châu. Kiến trúc nhà xưa ở việt nam thì có 3 gian, 2 cháy : gian giữa dành toàn vẹn cho bàn thờ cúng Ông Bà Tổ Tiên một cách uy nghiêm hảnh diện. Ra quốc tế, những người còn giữ phong tục việt nam thì trong phòng khách thế nào cũng có một khoảng chừng sang trọng và quý phái dành cho bàn thờ cúng Ông Bà. Phong tục thờ cúng Ông Bà Tổ Tiên người việt nam đã thu phục Thiên Chúa Giáo La Mã đã phải đổi khác quan điểm thờ phượng của mình, Cộng đồng Vatican đã được cho phép những người theo đạo Chúa được thờ cúng Ông Bà, làm chay làm giổ để được người việt nam gật đầu mới hoàn toàn có thể truyền đạo được.
- Làm tang lễ khi cha mẹ qua đời
Về phương diện nầy, người việt nam làm dư hơn những điều Phật dạy : chẳng những làm tang lễ sang chảnh, mà còn cầu siêu trong 7 tuần và sau đó làm đám giổ hằng năm, đôi lúc còn làm lễ mãn tang sau 3 năm.
- Bảo vệ gia tài thừa tự
Về điểm nầy, người việt nam cần học hỏi nhiều ở người Pháp, họ rất trân quí của cải ông bà để lại và ra sức gìn giữ di sản văn hóa truyền thống dân tộc bản địa. Nhờ đó, văn hóa truyền thống Pháp được toàn quốc tế quí trọng và nước Pháp đoạt giải nhất về số khách du lịch đến thăm viếng. Rất buồn thay cho những mái ấm gia đình có “ cha làm thầy, con bán sách ”, hay “ cha theo lương, con theo đạo ” vì ‘ ‘ theo đạo mới có gạo mà ăn ‘. ‘
Đối lại, cha mẹ cũng có 5 bổn phận đối với con cái :
1. Ngăn chặn con làm điều ác, tránh xa đường tà. 2. Khuyến khích con làm điều thiện. 3. Giáo dục đào tạo con tốt đẹp, dạy dỗ chúng nghề nghiệp. 4. Dựng vợ gã chồng cho con một cách xứng danh. 5. Phân chia gia tài một cách công minh đúng lúc.
Về quan hệ vợ chồng, Đức Phật dạy : Người chồng phải có 5 bổn phận đối với vợ :
- Phải luôn luôn tôn trọng vợ.
- Không bao giờ thiếu sự kính nể đối với mái ấm gia đình nhà vợ.
- Phải bảo vệ đời sống và tiện lợi cho vợ.
- Trung thành với vợ.
- Mua sắm quần áo và nữ trang cho vợ.
Đối lại, người vợ phải có 5 bổn phận đối với người chồng :
1. Phải coi sóc việc trong nhà. 2. Phải khéo tiếp đón bạn hữu, quen thuộc của chồng. 3. Phải yêu thương trung thành với chủ với chồng. 4. Khéo gìn giữ gia tài của chồng. 5. Khôn khéo và nghị lực trong mọi việc làm.
III – BỔN PHẬN NGƯỜI CƯ SĨ VỚI ĐẤT NƯỚC
Trước khi trở thành người Phật tử, con người đã là công dân của một Đất Nước, thế cho nên phải có bổn phận so với Đất Nước mình đang sinh sống.
“Đừng hỏi cộng đồng dân tộc phải làm gì cho ta,
mà phải tự hỏi ta đã làm gì cho cộng đồng dân tộc”.
Chúng ta thường hay hoài tưởng vể Đất Nước cội nguồn, với hoài niệm “ cây có cội, nước có nguồn ” ; nhưng liệu tất cả chúng ta có đủ năng lực, phương tiện đi lại, đủ hùng tâm, đại lực để ảnh hưởng tác động về một quê nhà xa xăm ? Người cư sĩ tri thức Nước Ta đã bỏ lở biết bao chuyến tàu lịch sử vẻ vang hoàn toàn có thể đưa Đất Nước đến chỗ vinh quang. Cho đến giờ phút nầy, trải qua bao thế kỷ, tại sao người tri thức Nước Ta vẫn chưa làm tròn trách nhiệm, để đến nỗi Đất Nước vẫn còn lầm than lỗi thời ? Chúng ta :
- chưa làm rất là mình, chưa quyết tử đúng mức.
- còn nghĩ tới “cái ta” nhiều quá, không vì hầu hết quần chúng.
- Cchưa dứt khoát trong tư tưởng, chưa cương quyết trong hành động, chưa liên tục nhứt trí giữa tư tưởng và hành động. Lúc được thời, tất cả chúng ta vỗ ngực theo ông KHỔNG ; lúc thất chí, tất cả chúng ta nghêu ngao theo ông LÃO, ông PHẬT.
- không hiểu rõ niềm tin văn hóa truyền thống dân tộc, không nắm vững truyền thống cuội nguồn đất nước.
- những bài học của lịch sử vẻ vang không được
thông thuộc
, những quốc hận không được tưỡng nhớ những đại lễ dân tộc không được vinh diễn.
- bị những thế lực của ngoại bang lừa đảo, lấn áp, chia rẽ.
- cái học xưa kia chỉ cốt làm ông nghè, ông cóng ; cái học ngày nay chỉ cốt làm “kỷ sư, bác sỹ” để vinh thân, phì da.
Sau những trăn trở trên, tôi xin phác họa một vài bổn phận của người cư sĩ so với Đất Nước, Dân tộc : 1. Bảo vệ gia tài vạn vật thiên nhiên và môi sinh ( bằng cách gia nhập những tổ chức triển khai quốc tế về bảo vệ sinh thái … ). 2. Bảo vệ những di sản văn hóa truyền thống Dân tộc và Nhân loại. 3. Bảo vệ con người khỏi sự bóc lột, cưỡng bức của bất kể thế lực chính trị, kinh tế tài chính, hay bạo quyền Tôn Giáo nào. 4. Hổ trợ sự tranh đấu của những dân tộc bản địa thiếu Dân chủ, Tự do. 5. Chấn hưng tinh thần Đạo Đức, Tâm linh hóa con người đang đắm chìm trong vật chất trụy lạc. 6. Tạo một nhịp cầu Văn Hóa giữa hai dân tộc bản địa thường trực và nguồn gốc : viết sách báo, dịch sách báo, tổ chức triển khai hội thảo chiến lược trong nước và ngoài nước. Đem cái hay của quốc tế vào trong xứ và ra mắt những cái hay của nước mình cho người ngoại bang. 7. Làm một công dân sáng suốt, một quan sát viên tiền phong, để kịp thời báo động những rình rập đe dọa hoàn toàn có thể làm hại đến vương quốc, dân tộc bản địa.
IV – BỔN PHẦN CỦA NGƯỜI CƯ SĨ ĐỐI VỚI ĐẠO PHÁP
Lịch sử truyền bá của Phật Giáo đã trải qua những quá trình thăng trầm. Phật Giáo phổ cập khi được những triều đại vua chúa ủng hộ, khi tăng già hòa hợp, chuyên chú dạy dỗ và truyền bá đạo Phật cho đến tận hang cùng ngõ hẹp, khi được phật tử ủng hộ và gia tâm tu hành đứng đắn. Người phật tử phải có bổn phận so với sự vong tồn của đạo pháp, phải ý thức những gian truân của Tôn Giáo mình, để kịp thời ứng phó cho hiệu suất cao.
Phật Giáo suy tàn có thể từ 2 lý do : bên ngoài và bên trong.
- 1. Bên ngoài, các Tôn Giáo hữu thần chống phá kinh hoàng.
Điều nầy không phải là một lo sợ tưởng tượng khi chúng ta đọc được gần đây bài “Kế hoạch cho ngày tàn của Phật Giáo” do Allen Carr viết, đăng trên Buddhist Channel, tác giả phân tích quyển sách “Peoples of the Buddhist world , Piquant Edition, Carlist, 2004” viết bởi Paul Hattaway, là một trong những người Thiên Chúa Giáo lãnh đạo cuộc tấn công Phật Giáo một cách qui mô và khoa học. Cuốn sách – dày 453 trang – cung cấp đầy đủ cho các nhà truyền giáo Thiên Chúa Giáo dữ kiện về 316 nhóm sắc tộc theo Phật Giáo ở Châu Á, sẽ là mồi ngon tương lai cho họ để cải đạo. Trong lời tựa, Hattaway viết : “Có làm Chúa thất vọng không khi ngày nay có trăm triệu phật tử đang đi vào địa ngục mà không được Phúc âm chứng nhận ? Có làm Đấng Cứu Thế thất vọng không khi hàng triệu người đang thờ cúng các thần tượng chết cứng thay vì Đức Chúa Cha vẽ vang trên trời ?”.
Thật vậy, Đức Phật phủ nhận vai trò tối cao của một Thượng Đế toàn năng có quyền quyết định hành động trên số phận con người, phát minh sáng tạo ngoài hành tinh vạn vật. Ngài đặt nhân bản và trí tuệ con người lên số 1. Lại nữa, khoa học văn minh đã chứng tỏ những giáo điều của những Tôn Giáo ấy là sai. Chúa không phát minh sáng tạo quốc tế trong 7 ngày, quả đât không là hậu duệ của ông Adam và bà Eva, mà là sự chuyển hóa từ loài vật theo thuyết Tiến Hóa của Darwin. Cuối cùng, đức giáo hoàng Jean Paul II đã công khai minh bạch gật đầu thuyết nầy cách đây không bao lâu. Trước ánh sáng khoa học, bóng tối sầm uất của những giáo điều Thần giáo lùi dần, tín hữu của những Tôn Giáo nầy mất lòng tin, bỏ đạo hay cải đạo thành Phật tử. Theo báo Nouvel Observateur, thì lúc bấy giờ có tới 5 triệu người pháp theo Phật Giáo – Tôn Giáo thứ ba – theo sự yêu thích của người Pháp, với 200 chùa và TT hành đạo ( thống kê của UBF ). Xưa kia, đạo Bà-La-Môn đã đánh phá PG một cách quyết liệt, thâm độc, có mạng lưới hệ thống và tổng lực cho đến nỗi PG đã bị bứng gốc khỏi Ấn Độ, là nơi nó đã được sinh trưởng và tăng trưởng một cách cao độ. Đây là 1 bài học kinh nghiệm mà người phật tử phải điều tra và nghiên cứu, chiêm nghiệm, rút tỉa nếu muốn bảo vệ PG và truyền bá PG một cách sâu rộng, vĩnh viễn, để đem lại quyền lợi và an vui niềm hạnh phúc cho quả đât.
Tại sao Bà-La-môn đã thù hận PG đến thế ?
1. Giáo lý của Đức Phật đã phủ nhận vai trò phát minh sáng tạo thiên hà của Trời Phạm Thiên ( Brahma là 1 trong 3 ngôi Tam Bảo của Bà La Môn, ngoài Vishnu và Shiva ). Đối với PG, trời Brahma cũng chỉ là 1 chúng sinh trong Tam giới, vẫn phải chịu chi phối của Luật Luân Hồi. Phạm thiên do hưỡng phước báo của thiền định nên được sanh vào cõi trời, muốn gì có nấy, sống lâu hơn nhiều loại trời khác, nhiều lúc thị hiện ở cõi người, thị oai nên loài người lo âu cho là Đấng sáng thế. Nhưng từ khi gặp Đức Phật và chư vị thánh tăng, Phạm thiên đã hiểu rõ thân phận mình hơn, hết tự xưng là “ Tối thượng, Toàn năng, Toàn trí, Chủ Tể, Thượng đế, Sáng thế, Sáng Tạo chủ, Đấng Hoàn Toàn, Đấng Bảo vệ, Kiểm soát, Cha đẻ của những chúng sinh đã sinh ra và sẽ sinh ra ”. Chính Phạm thiên là vị đã thỉnh cầu Đức Phật hãy thuyết pháp cho loài người và Chư thiên, sau khi Ngài thành đạt đạo quả Chánh Đẳng Giác. 2. Đức Phật đã phủ nhận ý niệm về một linh hồn ( Atman ) không bao giờ thay đổi, trường cửu, sống sót trong mỗi con người sau khi chết. Cũng như ý niệm về một bản thể tuyệt đối Brahman : “ cái do đó mọi vật sinh ra, cái nhờ đó mọi vật sống được và cái ở đó mọi vật trở về sau khi đã tiêu tan ”. Giải thoát so với đạo Bà La Môn là làm thế nào đưa Tiểu Ngã Atman hòa nhập với Đại Ngã tuyệt đối Brahman trải qua những quy trình tu tập thiền định và thực nghiệm tâm linh. Đối với PG, Tiểu Ngã hay Đại Ngã là những danh từ tục đế do con người tưởng tượng đặt ra, nó không miêu tả 1 thực tại chân đế nào cả ; tin vào đó con người rơi vào tà kiến “ Thường chấp ”. 3. Nhưng điều mà Bà La Môn Giáo thù ghét PG nhứt là Đức Phật đã lên án mạng lưới hệ thống phân biệt giai cấp một cách bất công và nhấn mạnh vấn đề vào sự bình đẳng của con người. Xã hội Ấn Độ lúc bấy giờ đặt nền tảng trên sự phân loại 4 giai cấp :
- Giai cấp Bà La Môn được xếp hàng đầu, được coi là sinh ra từ miệng của Brahma, gồm có các giáo sĩ, thầy tế lễ, gìn giữ các đền chùa, cố vấn cho vua chúa.
- Giai cấp tiếp theo là Sát Đế Lợi, được coi là sinh ra từ cánh tay của Brahma, gồm có vua chúa, quí tộc, tướng lãnh.
- Giai cấp Phệ Xá, sinh ra từ đùi của Brahma là các thương gia…
- Giai cấp Thủ-Đà-La, được coi là sinh ra từ bàn chân của Brahma, thấp nhất và bị ngược đãi nhiều nhất gồm nông dân, công nhân…
Đức-Phật vạch trần luận điệu của Bà-La-Môn một cách mĩa mai : mọi người, mọi giai cấp đều sanh ra từ cửa mình người đàn bà, và cho rằng giá trị của con người đặt nền tảng trên hành vi, ‚ năng lực nội tại ( tâm thức ), ƒsự nỗ lực không ngừng của mổi người để vương lên ; nó không do nguồn gốc nòi giống hay sự giúp đở của tha nhân hay thần linh nào cả. Hai giai cấp Bà-La-Môn và Sát đế Lợi cấu kết với nhau để bảo vệ mạng lưới hệ thống giai cấp và gìn giữ những ưu quyền đặt lợi của họ :
- Họ triệt tiêu chữ Pāli trên đất Ấn, đốt bỏ tầm cỡ Pāli và thay thế bằng kinh điển Sanscrit, nói là những dịch bản từ Pāli, nhưng nguyên bản không còn tìm thấy. “Dù tiếng Pāli có bị hủy hoại, dù Ấn Độ có bị tàn phá, nhưng giai cấp Bà La môn phải nắm quyền lảnh đạo”. (trích lời của Har Dayal)
- Họ dùng những ngôn từ tồi tàn nhất và những mánh khóe bỉ ổi nhất để nhục mạ và hạ thấp PG dưới mắt quần chúng.
- Họ đưa vào tầm cỡ và giáo điều Bà La Môn những điều ngăn cấm và hạ nhục PG :
– Nếu người nào chạm phải 1 Fan Hâm mộ PG thì phải đi tắm để tẩy uế ( luật Manu ), người phật tử lở dẫm trên bóng người Bà La Môn sẽ bị phạt tội. – Bước vào chùa PG là một tội lỗi, cần phải tắm để thanh trừ tội lỗi. – Những Fan Hâm mộ PG, nếu được thọ hưởng một bửa ăn cúng tế cho thần linh và tổ tiên, phải chịu một hình phạt : là 1 trăm Panas, giống như người Thủ Đà La.
- Trong thánh thư Puranas, họ coi Đức Phật như là hóa thân của thần Visnu, nhưng với sự khinh miệt.
- Trong thánh thư Visnu, họ gán cho Đức Phật tên “người dụ dỗ vĩ đại”, coi Ngài là một Maha Moha, người hiện ra trong trần gian để lọc lừa ma quỷ. Họ còn hăm dọa những người nói chuyện với các nhà sư PG sẽ bị đọa vào âm ti.
- Những người tri thức Bà La Môn đã dùng cả văn chương, nghệ thuật và ca kịch để triệt hạ Phật Giáo.
- Chưa kể tới những hành hạ ngược đãi về vật chất và con người : lịch sử vẻ vang đã ghi lại tên tuổi rất nhiều vị vua thuộc đạo Bà La Môn đã phá hủy các tu viện, đền chùa, chặt cây bồ đề, giết hại tăng ni, nấu chảy tượng Phật để đúc hình thần thánh BLM, hành hạ phật tử bằng cách tịch thu đất đai gia tài của họ để ban phát cho người BLM. Người phật tử bị đối xử còn thua giai cấp Thủ Đà La và trở thành hạng người “không được đụng tới”.
Phật Giáo đã trở nên suy yếu cùng cực, kịp đến khi Hồi Giáo xâm lăng Ấn Độ thì PG được ban cho 1 phát súng ân huệ sau cuối.
Đến thế kỷ thứ 12, Hồi Giáo thôn tính cả Ấn độ, họ đã đốt phá chùa chiền và các trung tâm văn hoá học thuật thời ấy. Năm 1157, bộ tộc Hồi Giáo khác, thuộc Thổ Nhĩ Kỳ do tướng Mohammad Bin Bakhtyan chỉ huy, đã giết trên 8.000 tu sĩ và 1.500 giáo sư lỗi lạc tại trường đại học Nalanda (gần thành phố Patna, thuộc bang Bihar ngày nay). Đốt cháy thư viện lớn nhất thế giới thời bấy giờ trong cả tháng trời. Đến năm 1235, Nalanda bị đánh giết một cách tàn khốc một lần nữa. Chỉ còn lại hơn 70 vị tăng sống sót phải trốn chạy sang Népal, Tây-Tạng và Miến-Điện.
Một lý do khác từ bên ngoài là các thế lực chính trị, thay vì ủng hộ Phật Giáo một cách chân thành, đã lợi dụng Phật Giáo gây chia rẽ, làm ung thối hủ hoá các tăng ni để dễ bề thống trị. Pháp nạn nầy đang diễn ra tại một vài nước trên thế giới hiện nay.
2. Lý do nội tại làm suy tàn Phật Giáo cũng rất nhiều :
Có những tăng sĩ cống cao ngã mạn, nghĩ rằng hoàn toàn có thể thay thế sửa chữa Đức Phật, làm hơn Đức Phật, diễn giảng Phật Pháp theo ngã kiến riêng, điều chế cách hành đạo theo ý riêng của mình. Vào thời Đức Phật, đã có Đề-Bà-Đạt-Đa đề xuất Đức Phật vận dụng 5 điều răn cấm của y cho toàn thể Tăng Già. Nhưng Đức Phật đã bác bỏ trọn vẹn, nên ông manh tâm giết hại Đức Phật để tiến chiếm ngôi vị giáo chủ. Năm điều răn cấm của Đề Bà Đạt Đa :
- Chư tăng phải lượm vải dơ, vải vụn may làm y mà mặc cho đến trọn đời.
- Chư tăng phải ở nơi gốc cây, hang đá, ngoài vườn, trong rừng cho đến trọn đời
- Chư tăng phải đi trì bình, khất thực, để nuôi mạng cho đến trọn đời.
- Chư tăng phải ăn chay, cử thịt cá, cho đến trọn đời.
- Chư tăng phải dùng nước tiểu, phân con bò đen làm thuốc ngừa bệnh, cho đến trọn đời.
Hiện nay, tất cả chúng ta vẫn còn những vị tăng như thế. Hãy xem những lời giảng huấn của một trong những vị tăng nầy : “ Khổ Đế trong Tứ Diệu Đế thật quá nặng, cần phải quăng bỏ bên đường, trước nhất để mở màn nhập Đạo bằng một con đường mạnh khỏe vui mắt thay vì con đường Đạo bệnh hoạn và ghê tởm ” … “ Chúng ta ngang hàng với Phật vì tất cả chúng ta có Phật tánh trong ta, có năng lực tỉnh thức, có trí tuệ và từ bi ” … “ Rất tự do mà biết rằng Phật chưa làm hết toàn bộ, Ngài chỉ làm những gì vừa sức Ngài và còn biết bao việc làm để lại cho tất cả chúng ta, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể làm tốt hơn Phật ” … Đây là những đoạn trích dịch trong bài Pilgrimage to Plum Village ( Yoga journal sept / oct / 1997 ) của nữ văn sĩ Kristin Barendsen. Những vị tăng nầy coi thường người Cư sĩ Phật tử, vì họ có tài thuyết phục một số ít Phật tử vô minh nhẹ dạ, nhắm mắt nghe lời : “ thầy bảo sao mình biết vậy ”, không cần tâm lý khám phá, để bị tận dụng khai thác lòng tin so với Phật, Pháp, Tăng. Những vị tăng nầy nhầm lẫn và tự đồng nhất mình với Tăng Bảo trong ý nghĩa mà người Phật tử chân chánh thông hiểu. Họ nghĩ rằng khi Phật tử tinh tiến tới chùa là vì cá thể họ. Nhưng trong tâm chân thành của người Phật tử là đến chùa vì Tam Bảo. Họ cúng tiền vào chùa, vào thùng phước sương, là để dâng cúng cho Tam Bảo, chớ không phải dâng riêng cho vị trụ trì. Nếu thầy nào xem đó là của riêng “ lấy đạo tạo đời ” thì sẽ mắc nợ trùng đầu vạn kiếp.
Ngoài những ‘con sâu làm sầu nồi canh’ nầy, Phật Giáo còn bị những pháp nạn khác là thiếu những bậc chân tu, đạo đức. Người Phật tử đến chùa cầu mong học hỏi giáo lý nhà Phật và học hỏi kinh nghiệm tu tập ở các thầy. Nhưng dường như các thầy có những bận rộn khác, nên không màng đến chuyện dạy dỗ Phật tử. Các thầy chỉ muốn Phật tử đến chùa đọc dăm ba bài kinh, bỏ tiền vào thùng phước-sương rồi đi về cho yên chuyện, vì thật ra dạy dỗ phải có bài bản, phải có chuẫn bị, mà Phật tử bây giờ đôi khi kiến thức Phật học còn vững hơn các thầy, họ tìm học hỏi trên mạng có đầy đủ Tam Tạng Kinh-Điển, trên sách vỡ Anh, Pháp, Đức viết bởi những học giả uyên thâm trên khắp thế giới. Sự truyền thừa tu học ở các Tăng-Sĩ Việt-Nam không vững-vàng, có rất ít vị được đào tạo tại các trường Đại Học Phật Giáo, rất hiếm vị có trình độ tu chứng cao. Vì thế cho nên Phật Giáo Tây Tạng đã được người Tây Phương ưa chuộng vì họ có những vị thầy được huấn luyện và truyền thừa rất kỹ càng.
Điều tệ hại hơn cả là các thầy không có giữ giới và cũng không biết sám hối !
Các thầy dạy phật tử giữ Ngủ Giới, Bát Giới. Nhưng chính những thầy không làm gương cho Phật tử. “ Giới hạnh bất tròn, nhân thiên tuyệt lộ ” những thầy cũng bất cần. Các thầy đi tu vì một hạnh nguyện cao quý, hay vì chén cơm manh áo ? Một trong những nguyên do quan trọng là sự buông thả và dể duôi trong đời sống đạo đức và tâm linh của tu sĩ Phật Giáo, Tăng cũng như Ni.
Nhà chùa không thoả mãn được nhu cầu tâm linh của Phật tử
Khi vào nhà thời thánh, tất cả chúng ta tìm thấy một không khí an lành, yên bình, thoảng bên tai có tiếng nhạc orgue văng vẳng từ xa như vọng lại từ thiên giới. Vào chùa chỉ thấy lăng xăng ồn ào, hết trai tăng đến trai tục, nhà hàng siêu thị nhồm nhoàm, hết làm chay đến làm đám, cúng oải lem nhem, tụng kinh láp nháp. Tại sao vào chùa phải ăn mới được ? Tại sao không lấy thời giờ để giảng đạo cho quần chúng ? Tôi nghĩ phải phát minh sáng tạo lại nghi lễ cho trang nghiêm, cho thâm trầm, cho cảm hóa được lòng người.
Một trong những nguyên nhân làm suy yếu Phật Giáo là sự phân hoá, chia rẽ giữa các Thừa : Đại Thừa, Tiểu Thừa, Kim cang Thừa. Rồi trong nội bộ các Thừa, còn phân chia thành Tông : Thiền Tông, Tịnh độ Tông, Mật Tông. Rồi trong mỗi Tông, còn phân chia thành phái : phái Tổ sư thiền, phái Như Lai thiền, phái mũ vàng, mũ đỏ, mũ nâu, v.v…
Phải chăng sự phân hóa là đặc thù của nhân tính, là số phận của con người, bị chịu ràng buộc bởi hình tướng, bị chi phối bởi nhân duyên ? Có chăng một con đường duy nhất, đi xuyên thấu những Thừa, để chỉ được gọi một tên duy nhất là Phật Thừa ?
Xu hướng của con người hiện đại là chạy theo những thú vui vật chất để thụ hưởng những khoái cảm qua mắt, tai, mũi, lưỡi, thân ; hoặc chạy theo những trò chơi thể thao vừa lành mạnh vừa lợi ích cho bản thân, thay vì đi nhà thờ hay đi chùa nghe giảng lóp bóp vài bài kinh mà lợi ích thực tiển chưa thấy đâu, người ta bỏ mặc chùa, nhà thờ cho Giáo hội, cho những người quan tâm tới tinh thần, tâm linh… Người ta chỉ tới với Tôn Giáo khi nào bị tai nạn, tang tóc, thất cơ, lỡ vận, để tìm chút an ủi cho tinh thần. Con người thời nay, theo lời tác giả Mật Nghiêm, bị tiêu chuẩn hóa bằng tiền bạc, bị điện toán hoá đầu óc và bị máy móc hoá đời sống (Phật Giáo trong thời đại chúng ta).
Một lý do sâu xa, có thể khởi nguồn từ trước phong trào Đại thừa, là sự mất quân bình giữa hai khuynh hướng tu tập là xuất thế và nhập thế, Phật Giáo Nguyên Thủy quá đặc nặng trên sự tu chứng, trên sự đào sâu nghiên cứu kinh điển, mà quên mất vai trò đối với quần chúng phật tử ; Phật Giáo Đại thừa lại đặc nặng trên công tác cứu độ tất cả mọi chúng sinh, mà quên việc tu tập cho chính mình. ‘Mình lội không giỏi làm sao cứu được người đang chết đuối’. Chúng ta không thông hiểu bài học của Đức Phật : 3 tháng Trường Hạ của chư Tăng là để quí vị xuất thế tu tập, 9 tháng còn lại là để quí vị nhập thế độ đời.
Một lý do khác cho sự suy vong của Đạo Phật là các Tăng, Ni, Phật tử không hành đạo một cách tinh tấn, chân thành : mỗi người không thấy rõ vai trò và bổn phận của mình, Phật tử đến chùa chỉ mong được chư tăng trao truyền kiến thức Phật học hoặc hướng dẫn những kinh nghiệm tu tập của mình, nhưng chỉ thấy hướng dẫn vào những điều mê tín dị đoan (cúng sao giải hạn, bói toán xin xâm, trừ ma ếm quỉ, cầu cạnh thần quyền tha lực), những trò nầy không có ích lợi tý nào cho phần tâm linh.
Từ những nguyên do trên, tất cả chúng ta đi đến những trăn trở về bổn phận của người Phật tử tại gia so với Đạo Pháp :
- 1. Người cư sĩ phải chăm sóc những nhu cầu vật chất của các tu sĩ chân chánh với lòng thương kính, mến phục.
- 2. Người cư sĩ phải hổ trợ cho giới tăng sĩ trong việc hoằng pháp độ sinh, ship hàng cho Phật-Pháp-Tăng, chứ không ship hàng cho một cá thể tu sĩ nào.
- 3. Người cư sĩ thiết lập cho mình một con đường tu tập quân bình giữa xuất thế và nhập thế.
- 4. Ở những nơi thiếu tăng tài, người cư sĩ phải tự động họp nhau lại, tổ chức những buổi tu học, thuyết giảng, để chia sẽ những kiến thức và kỹ năng Phật học và những kinh nghiệm tay nghề tu tập.
- 5. Xây dựng một tập thể cư sĩ hùng mạnh, hiểu đạo và hành đạo vượt lên trên các lập trường chánh trị, ý thức hệ, tông phái, chùa chiền để nêu cao vai trò người cư sĩ trong sứ mạng truyền thừa và làm tỏ rạng các giá trị của Phật Giáo gồm có :
- Nhân bản,
- Đạo Đức và Từ bi,
- Trí tuệ,
- Dũng cảm,
- Thực nghiệm,
- Khai phóng.
- 6. Người cư sĩ phải dấn thân trên con đường bảo tồn và phát triển Phật Giáo
- trước những phong ba của thời đại,
- trước những thế lực ngoại lai hữu thần cũng như vô thần,
- trước những ung thối nội tại,
để Phật Giáo hoàn toàn có thể tiếp đón vai trò của mình trong một quốc tế đầy đấm đá bạo lực cường quyền, đầy bất công kinh tế tài chính xã hội, đầy cực đoan và bất dung Tôn Giáo, trong đó môi trường sinh thái bị thoái hóa trầm trọng. Đức Phật, trước khi mất, đã phó thác cho Cư Sĩ ( cũng như cho Tăng và Ni ), trong bài Kinh Đại Bát Niết Bàn ( Trường Bộ Kinh, số 16 ) như sau : “ Nay những pháp do ta chứng ngộ và giảng dạy cho những người, những người phải khéo học hỏi, tu tập, thực chứng và truyền bá thoáng rộng, để cho Giáo Pháp nầy được vĩnh cửu, vĩnh cửu lâu dài hơn vì quyền lợi, vì niềm hạnh phúc của nhiều người, vì lòng bi mẫn với đời, vì quyền lợi, vì niềm hạnh phúc và an nhàn cho thiên giới và trái đất ”. Trong bài kinh “ Người Cư Sĩ gương mẫu ” ( Tăng chi bộ VIII, 26 ), Đức Phật diễn đạt thế nào là 1 cư sĩ biết vun trồng sự quyền lợi cho mình và cho người : “ khi nào người cư sĩ đã thành tựu Đức tin, khuyến khích người khác thành tựu Đức tin ; khi nào người cư sĩ có giữ giới và biết bố thí, khuyến khích người khác giữ giới và bố thí ; khi nào người cư sĩ đi tìm gặp chư tăng để nghe được Diệu Pháp và khuyến khích người khác tìm gặp chư tăng để nghe được Diệu Pháp ; khi nào người cư sĩ hiểu rõ ý nghĩa những Pháp, biết thực hành thực tế đúng những Pháp rồi khuyến khích người khác cùng hiểu rõ ý nghĩa và thực hành thực tế đúng những Pháp. Cho đến như vậy, này Jivaka, là người cư sĩ biết vun trồng sự quyền lợi cho mình và cho người ”. Đó là người cư sĩ gương mẫu vậy. TUỆ THIỆN
THƯ MỤC
- Kinh Giáo thọ Thi-Ca-La-Việt (Sigalavada Trường bộ số 31).
- Kinh Đại Bát Niết Bàn, Trường bộ số 16.
- Kinh Hạnh Phúc (kinh Điềm Lành), Mangala Sutta, Tiểu bộ kinh, tập 1.
- “Con đường thoát khổ”, W. Rahula,Thích-Nữ-Trí-Hải dịch.
- “Tư tưởng xã hội trong tầm cỡ PG Nguyên Thủy”, Thích Chơn Trí. Phật học viện Quốc Tế, 1994, 2538.
- “Phật học khái luận”, Thích Chơn Thiện, NXB TP Hồ Chí Minh 1999.
- “Les grands disciples de Bouddha”, Nyanaponika, Tome 2, Claire lumière, 1999.
- “Sự tích VISAKHA”, Nguyễn Điều, 1994.
- “Sự tích CẤP CÔ ĐỘC”, Nguyễn Điều, 1994.
- “Đất Việt, Người Việt, Đạo Việt”, Phan Thiết, NXB Văn Nghệ Tiền Phong.
- “Văn hoá VN nhìn từ mẫu người văn hoá”, Đổ Thuý Lai, NXB Văn Hoá Thông Tin.
- “Phật Giáo trong thế kỷ mới”, Giao Điểm, Hoa Kỳ, 1996.
- “Phật Giáo trong thời đại chúng ta”, NXB Tôn Giáo nhiều tác giả, 2005.
- “Dẫn lối về nguồn”, Trà Giang Tử, NXB Tôn Giáo, 2000.
- “Phật Giáo trong quốc tế tân tiến ngày nay”, trong Le Monde du Bouddhisme, Heintz Bechert, Edition Thames&Hudson, Paris.
- Bài viết “Phật Giáo VN trước những thử thách trọng đại của Thế Kỷ 21”, Tâm Tràng và Chân Văn.
- “Hồi Giáo với thành tích phá hoại” : xưa và nay. Thích Giác Hoàng (www.bouddhismtoday.com/Viet/)
- “Kế hoạch cho ngày tàn của Phật Giáo”, Allen Carr, Lanka web, đăng trên Buddhist Channel, bản dịch của Nguyên Tánh.
- “Vì sao Phật Giáo suy tàn tại Ấn Độ”, D.C. AHIR, Trần Đức Phi Bằng dịch, thư viện Hoa Sen.
- Bài viết “Sức mạnh của tâm lình”, BS Nguyễn Tối Thiện.
- Kinh “Người cư sĩ gương mẫu”, Jivaka Komarabhacca. Tăng chi bộ VIII, 26.
Xem thêm:
Trí Quang
)
(Tâm Diệu)
.
Xem thêm:(Thích Trung Định)(Thích
Bổn Phận Và Trách Vụ Của Cư Sĩ
(Tâm Diệu)
Source: https://suadieuhoa.edu.vn
Category : Nhà Cửa