Chứng khoán sau 22 năm: Lùi một bước để tiến xa hơn

Ngày 20/7/2000, Trung tâm Giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh chính thức mở bán khai trương hoạt động giải trí và tổ chức triển khai phiên thanh toán giao dịch tiên phong vào ngày 28/7/2000, trở thành đơn vị chức năng tổ chức triển khai thanh toán giao dịch chứng khoán tập trung chuyên sâu tiên phong của Việt Nam .
Trong ngày thanh toán giao dịch tiên phong, với chỉ vỏn vẹn 2 CP là REE ( Công ty CP Cơ điện lạnh ) và SAM ( Công ty CP Cáp và Vật liệu viễn thông ), với tổng giá trị CP niêm yết 270 tỷ đồng và có sự tham gia của 6 Công ty chứng khoán thành viên ( SSI, FSC, BVSC, ACBS, TLS, BSC ) .
Sau một vài năm có phần im ắng, năm 2006 Việt Nam gia nhập WTO, ghi lại sự hội nhập sâu rộng của nước ta vào nền kinh tế tài chính toàn thế giới. Thị trường chứng khoán cũng tận mắt chứng kiến sự bùng nổ trong quá trình 2006 – 2007 khi VN-Index đạt 1.170 điểm vào ngày 12/3/2007 .

Tuy nhiên, thị trường chứng khoán Việt Nam trải qua một năm đầy sóng gió và thăng trầm vào năm 2008 khi chỉ số VN-Index đóng cửa phiên giao dịch cuối năm ở mức 315,62 điểm, giảm 65,73% so với mức 921 điểm của ngày đầu năm.

Trong tiến trình thị trường bùng nổ, số lượng công ty chứng khoán được mở mới cũng tăng nhanh gọn, từ 6 công ty khởi đầu đã tăng lên 105 công ty vào năm 2010. Thị trường tận mắt chứng kiến những công ty chứng khoán ngày một vững mạnh, thậm chí còn 1 số ít công ty đã đạt tới số vốn hàng nghìn tỷ đồng, tương tự nhiều ngân hàng nhà nước quy mô cỡ nhỏ và trung bình .

22 NĂM THĂNG TRẦM CẢM XÚC

Bên cạnh đó, nhiệm vụ những công ty chứng khoán phong phú, không riêng gì những công ty chứng khoán trong nước, trên thị trường đã Open nhiều công ty chứng khoán 100 % vốn quốc tế và sự cạnh tranh đối đầu ngày một nóng bức không chỉ từ phí thanh toán giao dịch mà đến từ mạng lưới hệ thống công nghệ tiên tiến, quy mô cho vay ký quỹ, … Trải qua những thăng trầm, từ 105 công ty, thị trường hiện chỉ còn hơn 70 công ty hoạt động giải trí do nhiều công ty đã phải sáp nhập, đổi chủ hoặc xin thôi làm thành viên của những sở giao dịch .
Từ chỗ chỉ khớp lệnh 1 lần / ngày, 3 ngày 1 tuần khi Open thị trường, tiếp theo chuyển sang khớp lệnh liên tục năm 2008 và nhà đầu tư phải đến trực tiếp những công ty chứng khoán thì nay với bất kể một thiết bị điện tử có liên kết mạng Internet là nhà đầu tư hoàn toàn có thể thanh toán giao dịch trực tuyến mọi lúc, mọi nơi. Thanh khoản CP cũng giảm từ T + 4 xuống T + 3 về CP và T + 2 về giao dịch thanh toán tiền như lúc bấy giờ .
Một trong điểm nhấn quan trọng nhất của thị trường chứng khoán Việt Nam là sự tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ về quy mô vốn hóa. Từ mức vốn hóa 270 tỷ đồng khởi đầu, hiện tại thị trường đạt mức 7,8 triệu tỷ đồng ( gồm có cả CP và trái phiếu ) vào ngày 30/6/2022, tương tự 93 % GDP ( tính theo GDP năm 2021 ) .
Thị trường cũng ghi nhận có tới 42 doanh nghiệp có vốn hóa hơn 1 tỷ USD, trong đó có 3 doanh nghiệp có vốn hóa trên 10 tỷ USD, gồm có : Ngân hàng Thương mại CP Ngoại thương Việt Nam ( mã VCB ), Công ty CP Vinhomes Riverside ( VHM ) và Tập đoàn Vingroup ( VIC ) .
Đáng quan tâm là số lượng nhà đầu tư mở mới liên tục tăng mạnh và bùng nổ trong quá trình Covid-19 bùng phát 2020 – 2022. Theo Trung tâm Lưu ký chứng khoán ( VSD ), chỉ trong vòng 6 tháng đầu năm 2022, đã có 1,8 triệu thông tin tài khoản chứng khoán được mở mới, vượt qua số lượng kỷ lục 1,5 triệu thông tin tài khoản của cả năm 2021 .
Tổng số thông tin tài khoản chứng khoán của nhà đầu tư trong nước tới hết tháng 6/2022 đạt hơn 6,1 triệu, nếu tính mỗi cá thể chiếm hữu một thông tin tài khoản thì tỷ suất số thông tin tài khoản cá thể hiện tương tự 6,2 % dân số. Trong khi đó, theo kế hoạch tăng trưởng thị trường chứng khoán Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, số lượng nhà góp vốn đầu tư đạt 5 % dân số năm 2025 và 8 % dân số vào năm 2030 .

Như vậy, chỉ trong vòng 2 năm thì số lượng tài khoản mở mới chiếm 1/3 tổng số tài khoản trong 22 năm hoạt động. Mặc dù, số lượng tài khoản tăng nhanh trong giai đoạn Covid-19 với xu thế làm việc tại nhà và nới lỏng chính sách tài chính tiền tệ trên toàn cầu, song không thể phủ nhận mức độ phổ biến của thị trường chứng khoán Việt Nam ngày càng cao.

Các mẫu sản phẩm trên thị trường cũng ngày một phong phú, từ lúc chỉ có 1 quỹ ETF nhưng hiện tại có 16 quỹ ETF, thị trường chứng khoán phái sinh CP và trái phiếu, thị trường chứng quyền và quỹ hưu trí .
Chứng khoán sau 22 năm: Lùi một bước để tiến xa hơn - Ảnh 1
Hai mươi hai năm qua, thị trường chứng khoán đã biểu lộ rõ vai trò kênh dẫn vốn quan trọng của nền kinh tế tài chính, theo nhiều góc nhìn về định lượng như quy mô vốn hóa, cơ sở nhà đầu tư, số lượng loại sản phẩm, giá trị thanh toán giao dịch hàng ngày, sự chuyên nghiệp của những thành viên tham gia thị trường .
Bước sang năm 2022, VN-Index thăng hoa khi đạt 1.528 điểm ở ngày 6/1/2022 để rồi giảm xuống mức 1.155 điểm vào ngày 11/7/2022. Tính đến ngày 21/7, VN-Index đóng cửa ở mức 1.198 điểm, so với mức giá đỉnh thì VN-Index đã giảm 21,6 %. Tuy nhiên, nhiều CP đã giảm tới 50-60 % thị giá so với hồi đầu năm .
Thanh khoản thị trường cũng suy giảm mạnh, từ mức trung bình 30.000 tỷ đồng / phiên ở quý 1/2022 đã giảm xuống mức 13.000 tỷ đồng / phiên trong tháng 6/2022 .

ĐÍCH NHẮM NÂNG HẠNG THỊ TRƯỜNG

Trong nhiều thời gian, thị trường chứng khoán Việt Nam đứng thứ 2 về mức độ giảm giá trên toàn quốc tế ( sau Nga ). Thị trường chứng khoán Việt Nam giảm điểm do Fed tăng nhanh thắt chặt chủ trương tiền tệ để trấn áp lạm phát kinh tế, lo lắng về tăng trưởng kinh tế tài chính toàn thế giới chậm lại do lạm phát kinh tế cao, gián đoạn chuỗi đáp ứng và thực trạng kinh tế tài chính toàn thế giới thắt chặt, tâm ý thị trường xấu đi do những vụ bắt giữ 1 số ít quản trị công ty lớn tương quan đến thao túng CP và gian lận phát hành trái phiếu doanh nghiệp .
Chứng khoán sau 22 năm: Lùi một bước để tiến xa hơn - Ảnh 2


Có thể nói, kể từ đầu năm 2022, thị trường chứng khoán Việt Nam đưa nhà đầu tư tới nhiều thái cực khác nhau nhưng vẫn còn nhiều điểm tích cực đang được những cơ quan quản trị tăng nhanh như mau lẹ sửa đổi Nghị định 153 / 2020 / NĐ-CP về phát hành trái phiếu riêng không liên quan gì đến nhau, đẩy nhanh quy trình tiến độ đưa vào quản lý và vận hành mạng lưới hệ thống thanh toán giao dịch mua từ KRX, rút ngắn chu kỳ luân hồi thanh toán giao dịch còn T + 1,5 và được phép thanh toán giao dịch lô lẻ trong những tháng tới đây .
Định giá thị trường rất mê hoặc so với mức lịch sử dân tộc và những thị trường khác trong khu vực. Tại ngày 21/7/2022, VN-Index đang thanh toán giao dịch ở mức P. / E 12 tháng là 12,7 lần, chiết khấu 22 % so với P. / E trung bình 5 năm. Định giá của thị trường chứng khoán Việt Nam đang chiết khấu trung bình khoảng chừng 17 % so với những thị trường khác trong khu vực Khu vực Đông Nam Á .

Theo Công ty chứng khoán Mirae Asset Việt Nam, dự báo tăng trưởng EPS năm 2022 của các doanh nghiệp niêm yết trên HOSE có thể đạt 17,5%. Tương ứng vùng định giá P/E dự phóng cuối năm 2022 từ 12,8 – 15,1x, VN-Index có thể quay lại vùng 1.300 – 1.530 điểm trong nửa cuối năm.

Đặc biệt, tại thời gian thị trường chứng khoán mới khai sinh, nhà đầu tư chỉ hoàn toàn có thể tiếp cận thông tin từ một vài trang báo chuyên ngành hoặc thông tin truyền miệng thì nay nhà đầu tư hoàn toàn có thể tiếp cận thông tin kinh tế tài chính từ nhiều kênh khác nhau như báo chí truyền thông, thông tin doanh nghiệp và những thông tin tràn ngập trên mạng xã hội như facebook, viber, zalo, …
Ngoài ra, thị trường chứng khoán Việt Nam hiện vẫn thuộc thị trường cận biên nhưng đang là vương quốc có tỷ suất phân chia vốn nhiều nhất trong rổ chỉ số MSCI Frontier Market Index của Morgan Stanley Capital International ( MSCI ) .

Theo dự báo, Việt Nam hoàn toàn có thể được nâng hạng lên thị trường mới nổi vào năm 2024 và dự kiến lôi cuốn 10 tỷ USD góp vốn đầu tư vào thị trường chứng khoán Việt Nam .

Alternate Text Gọi ngay