Những cú sét “giết người”
“Đội sấm, đội chớp, đội cả trời mưa”
Thật sửng sốt khi một năm có đến 2 triệu cú sét đánh vào Nước Ta, trong đó có rất nhiều “ cú sét giết người ”. Thế nhưng, so với mưa lũ, sụt lún đất, hạn hán lê dài nhiều ngày trên diện rộng với hàng chục, hàng trăm người thiệt mạng và được những phương tiện đi lại truyền thông online đưa tin rầm rộ thì dông sét là một dạng thiên tai xảy ra chớp nhoáng. Chính thế cho nên người ta lại chủ quan và bỏ lỡ những cơn dông sét thoắt đến thoắt đi đã cướp mất sự sống, gia tài của không ít người .
Một năm có đến 2 triệu cú sét đánh vào Việt Nam, trong đó có rất nhiều “cú sét giết người”.
Sấm chớp, dông sét là chuyện của “cao xanh” bao đời nay. Năm nào vào mùa mưa, sấm chớp cũng đì đùng, còn người dân cứ vô tư làm lụng, vô tư đi lại. Bởi thế, thời điểm mà nhiều người vắn số đột ngột bị thiên lôi hỏi đến đều là lúc họ đang lao động ngoài trời. Một người đang cấy, gặt lúa ngoài đồng, một cậu bé đang chăn bò, hay một nhóm người đang đánh cá trên sông đều bất ngờ bị sét đánh chết khi cơn mưa dông kéo đến. Chỉ trong mùa hè năm nay, trước khi xảy ra cái chết tức tưởi của chị Hà Kiều Chinh ở Sơn La, còn có hàng loạt ca tử vong ở nhiều địa phương trong cả nước đều do sét đánh. Chỉ tính riêng tỉnh Thái Bình, chỉ mới ba tháng qua đã có đến 4 vụ sét đánh khiến 6 người tử vong.
Bạn đang đọc: Những cú sét “giết người”
Chiều 12-5, tại khu vực đường tỉnh 456 thuộc địa phận xã Thụy Thanh, giáp ranh với xã Thụy Duyên, tỉnh Tỉnh Thái Bình xảy ra vụ sét đánh trong lúc mưa dông lớn. Một người đàn ông 50 tuổi, một người mẹ 36 tuổi và con trai 16 tuổi đã bị luồng sét bổ xuống, cướp đi mạng sống trong tích tắc. Chỉ cách đó vài chục mét, người chồng – người cha của hai mẹ con xấu số đã suôn sẻ khi “ thần sét ” bỏ quên. Nhưng cảnh tượng kinh hoàng diễn ra ngay trước mắt khi vợ con chết thảm thì có lẽ rằng sẽ ám ảnh người ở lại suốt cuộc sống .
Trước đó, cũng ở Tỉnh Thái Bình một ngày giữa tháng 7, bà P.T.N ở thôn Đông Hồng, xã Quỳnh Bảo, tỉnh Tỉnh Thái Bình cùng nhiều người dân trong xã đi cấy tại khu vực cánh đồng Giá. Trời giật mình Open mưa dông kèm sấm sét. Người phụ nữ 59 tuổi đã không kịp quay trở lại nhà, một tia sét đã đánh trúng khiến bà N. tử trận tại chỗ. Tất cả họ đều nghĩ dông sét, mưa gió không có gì nguy khốn, không thể nào cướp đi mạng sống của họ một cách quyết liệt chỉ trong một cái chớp mắt. Bởi vậy, việc phòng tránh, đối phó với dông sét là một ý niệm lạ lẫm trong đầu .
Tác giả bài viết đã đem những trăn trở này trò chuyện với chị Nguyễn Thị Thanh Bình – dự báo viên Phòng Dự báo Số trị Viễn thám thuộc Trung tâm Dự báo Khí tượng – Thủy văn vương quốc. Theo nghiên cứu và phân tích của chị Bình, có rất nhiều nguyên do dẫn đến những vụ dông sét chết người xảy ra liên tục trong trời gian qua. Việt Nam nằm trong khu vực tâm dông của cả châu Á. Và đây cũng chính là một trong ba tâm dông lớn nhất trên quốc tế. Dông sét Open tập trung chuyên sâu đa phần từ tháng 4, 5 đến quá trình chuyển tiếp từ mùa hè sang mùa thu .
Một thực tiễn cần thừa nhận là thiên tai ngày một nhiều lên, con người không còn cách nào khác là phải phân biệt và ứng phó. Muốn nhận ra, ứng phó thì phải đảm nhiệm kiến thức và kỹ năng về thiên tai một cách trang nghiêm, từ đó kiến thiết xây dựng phản xạ, kĩ năng thuần thục. Chẳng hạn ở Nhật, bài học kinh nghiệm và cách ứng phó với động đất được giảng dạy và thực hành thực tế trong nhà trường ngay từ mẫu giáo và tiểu học. Còn ở miền Trung nước Mỹ – nơi có nhiều lốc xoáy nhất quốc tế, thì những thưởng thức lốc xoáy của học viên ở đại trà phổ thông đã thành kĩ năng. Vậy thì dông sét cũng rất cần được nhận và ứng phó từ rất sớm để tránh những tổn thất vẫn đều đặn xảy ra hàng năm .
Dông sét xảy ra với cường độ và tỷ lệ dày, có vẻ như đã quá quen, thế nhưng những cái chết xảy đến vẫn bất thần và chua xót. Nguyên nhân của những cái chết thương tâm là do hầu hết người dân đều vi phạm những nguyên tắc bảo đảm an toàn cơ bản khi cơn dông đến. Thay vì phải tránh xa nguồn nước, đàn gia súc và những vật bằng sắt kẽm kim loại thì họ lại hồn nhiên ở bên những vật có năng lực dẫn điện cao. Khi khung trời tức giận, thường tâm ý ai cũng muốn “ đội sấm đội chớp, đội cả trời mưa ” để thao tác, hoặc chuyển dời trên đường để trở về nhà, ít ai nghĩ đến việc tấp vào một nơi nào đó trú tạm đợi khi trời yên bể lặng .Một ngày tháng 4-2021, cậu bé N.D.T 10 tuổi, học sinh Trường Tiểu học Yên Hồ, huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh gắng gượng đạp xe trong cơn mưa dông để về nhà. Càng mưa to, càng nhiều tia sét nhì nhằng trên bầu trời, tiếng sấm ùng oàng thì cậu bé càng cố đạp. Khi chỉ còn cách 200m nữa là về đến nhà, tay cậu ghì chặt tay lái, chân đạp thật lực trong làn mưa, thì một tia sét bổ xuống trúng người cậu bé, cướp đi mạng sống non nớt. Phải chi cậu bé biết được một quy tắc vô cùng đơn giản lúc ấy, là phải rời xa chiếc xe đạp càng nhanh càng tốt, thì có lẽ cậu bé đã không phải chết một cách tức tưởi như thế.
Hiện trường vụ sét đánh khiến ba người thiệt mạng tại Thái Thụy, Thái Bình ngày 12-5-2022.Vô lý và có lý
Nhiều người đều hiểu dông sét là nguy hại, nhưng sự hiểu đó chỉ là kiến thức và kỹ năng nằm im trong đầu, chưa khi nào cựa quậy, xem xét rằng, vậy thì khi dông sét, cần làm gì để bảo vệ bản thân. Qua bản tin thời tiết, dù biết trước là ngày ấy, giờ ấy, ở vị trí ấy sẽ có mưa dông, sấm chớp, nhưng cái chết vẫn xảy đến như một định mệnh không hề khác. Hẳn nhiều người còn nhớ cái chết bất ngờ đột ngột của 21 vận động viên Trung Quốc khi tham gia cuộc đua marathon tại khu vui chơi giải trí công viên Thạch Lâm Hoàng Hà, thành phố Bạch Ngân, tỉnh Cam Túc, Trung Quốc ngày 22-5-2021 .
Cả quốc tế bàng hoàng, hồ nghi tại sao những vận động viên kì cựu, có thể lực tốt, có kinh nghiệm tay nghề tham gia nhiều giải chạy, được trang bị không thiếu bảo lãnh vẫn gục ngã bởi một cơn mưa giông mạnh. Tại sao cung đường đua trên nền đá sa thạch, không có cây cối to, không có núi đá vôi, không có vực sâu hiểm trở, chỉ có những bụi cây lúp xúp thì làm thế nào hoàn toàn có thể khiến mấy chục người mất mạng ?
Điều không hề tưởng tượng được là trong số 21 vận động viên sẽ không khi nào về đích thêm một lần nào nữa có cả Liang Jing ( Lương Tịnh ) – người thắng lợi trong rất nhiều cuộc đua marathon ở Trung Quốc gồm có cả chặng đua 400 km trên sa mạc Gobi khắc nghiệt. Có lẽ trong cuộc đua tử thần ấy, mấu chốt của yếu tố là những vận đông viên không hề có kinh nghiệm tay nghề về thời tiết .
Ở thành phố Bạch Ngân, trước khi giải đấu diễn ra, ngày 21-5 trời nắng ráo, nhiệt độ cao, nên ngày hôm trước diễn ra cuộc đua, khi dải mây chưa kéo đến thì thời tiết rất tốt. Nhưng đến sáng 22-5, khi một dải mây khổng lồ vận động và di chuyển đến vùng địa hình diễn ra cuộc đua thì trời chuyển mát, sau đó thời tiết chuyển xấu bất thần, mưa và mưa đá kinh hoàng, gió giật mạnh. Trên địa hình cao trơ trọi không có chỗ trú, nhiệt độ giảm sâu xuống còn 24 oC, thì mặc dầu những vận động viên có đủ trang thiết bị và dày dạn kinh nghiệm tay nghề tranh tài cũng không hề chịu đựng được và thiệt mạng. Thực tế, những cảnh báo nhắc nhở sẽ có mưa đá, gió giật mạnh đã được đưa ra trước đó, nhưng điều đáng tiếc là cuộc đua vẫn cứ diễn ra .Khi mây đen kéo đến, nhiều người nghĩ rằng trời mưa thì mặc trời mưa, vẫn cố làm việc và di chuyển trên đường. Việc rời xa chiếc xe máy, xe đạp để bảo toàn sự sống cho bản thân là điều cực kì vô lý, bất thường trong suy nghĩ người dân. Nhưng nếu xét về quy tắc phòng chống dông sét, thì đó là điều hoàn toàn có lý.
Tương tự thế, những phụ nữ đi làm đồng, chẳng may có giông sét giật mình, liệu có ai sáng suốt bỏ lại cái cuốc, con dao, vứt lại đồ trang sức đẹp, vứt lại xe đạp điện xe máy mà “ bỏ của chạy lấy người ” ? Bởi họ nghĩ, trang sức đẹp hay điện thoại cảm ứng là vật bất ly thân, không khi nào hoàn toàn có thể bỏ lại. Thế nên từng có người phụ nữ ở Tỉnh Quảng Ngãi đi xe máy, để điện thoại thông minh trong túi quần, gặp mưa dông mà vẫn cố chạy xe lao như bay trên đường. Hậu quả là thần sét đã “ hỏi thăm ” chị, chiếc điện thoại thông minh bốc khói khét lẹt. May mắn là chị đã không mất mạng, nhưng vết thương lớn ở vùng cổ và ngực để lại vệt sẹo dài thì cả cuộc sống chị phải mang theo .
Có ai biết rằng sét thường tìm đến những tiềm năng gần nhất. Vì vậy, nếu gặp sấm sét khi đang ở một khu rừng, thì việc trú ẩn dưới tán cây thấp nhỏ lại bảo đảm an toàn hơn tán cây cao rộng, vì sét luôn có xu thế tiến công vào những cây cao nhất. Trong cơn dông sét, càng nấn ná gần nguồn nước, càng gần đàn gia súc thì rủi ro tiềm ẩn bị sét tìm đến càng cao. Liệu đã ai biết nhà kho, nhà chờ xe buýt, trạm biến áp, cột điện và đường dây điện cũng như những khu công trình không có bộ phận chống sét là những tiềm năng “ làm mồi ” cho sét .
Ngay cả ở trong nhà, thì kĩ năng ứng phó với dông sét cũng cần những thao tác thuần thục. Trước, trong cơn mưa dông, liệu tất cả chúng ta đã nghĩ đến việc ngắt nguồn điện những thiết bị điện tử, hạn chế sử dụng điện thoại thông minh, không đứng gần hành lang cửa số, cửa ra vào ? Những thao tác ấy rất giản đơn, nhưng tất cả chúng ta lại không có thói quen để thực hành thực tế. Để rồi sau mỗi cái chết thương tâm do sét đánh là nỗi bàng hoàng, xót thương, là những mái ấm xé tan, là những mái ấm gia đình mất mát người thân trong gia đình, là những đứa con nhỏ dại bơ vơ suốt cuộc sống còn lại .
Source: https://suadieuhoa.edu.vn
Category : Hỏi Đáp
