Điện Biên Phủ – Wikipedia tiếng Việt
Điện Biên Phủ là thành phố tỉnh lỵ của tỉnh Điện Biên, Việt Nam.
Thành phố Điện Biên Phủ nằm ở TT địa lý của tỉnh Điện Biên, có vị trí địa lý :
- Phía đông giáp huyện Điện Biên Đông và huyện Mường Ảng.
- Phía tây và phía nam giáp huyện Điện Biên.
- Phía bắc giáp huyện Mường Chà.
Điện Biên Phủ cách TT Hà Nội Thủ Đô TP.HN 455 km về phía tây-bắc. Trung tâm thành phố nằm trên cánh đồng Mường Thanh với chiều dài khoảng chừng 23 km, chiều rộng trung bình 6 km đến 8 km và tổng diện tích quy hoạnh khoảng chừng 150 km² .
Thành phố Điện Biên Phủ có diện tích 308,18 km², dân số năm 2018 là 80.366 người[3]. Cư dân sống ở đây bên cạnh người Kinh còn có một số đông là người Thái, người H’Mông, người Si La. Các dân tộc thiểu số chiếm 1/3 dân số của thành phố.
Bạn đang đọc: Điện Biên Phủ – Wikipedia tiếng Việt
TP Điện Biên Phủ có khí hậu cận nhiệt đới ẩm chịu ảnh hưởng tác động của gió mùa ( Koppen : Cwa ). Mùa ướp lạnh, khô do ảnh hưởng tác động của áp cao Siberia., lê dài từ tháng 10 năm trước đến tháng 3 năm sau. Mùa hè nóng, rất ẩm do tác động ảnh hưởng của gió mùa, lê dài liên tục từ tháng 4 đến tháng 9 .
Dữ liệu khí hậu của Điện Biên Phủ Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Năm Cao kỉ lục °C (°F) 32.4 33.9 36.1 38.5 38.6 37.9 36.0 35.2 35.0 35.5 32.4 31.2 38,6 Trung bình cao °C (°F) 23.7 25.9 29.1 30.9 31.6 31.0 30.3 30.2 30.2 28.9 26.3 23.6 28,5 Trung bình ngày, °C (°F) 16.3 18.0 20.9 23.7 25.5 26.0 25.8 25.5 24.7 22.6 19.4 16.2 22,0 Trung bình thấp, °C (°F) 12.1 13.1 15.5 19.0 21.6 23.2 23.2 22.8 21.6 19.1 15.4 12.0 18,2 Thấp kỉ lục, °C (°F) −1.3 4.8 5.3 11.4 14.8 17.4 18.7 10.7 15.0 7.7 4.0 0.4 −1,3 Giáng thủy mm (inch) 21
(0.83)31
(1.22)55
(2.17)111
(4.37)187
(7.36)274
(10.79)310
(12.2)313
(12.32)151
(5.94)65
(2.56)31
(1.22)21
(0.83)1.568
(61,73)% độ ẩm 82.7 79.7 79.2 81.0 81.9 84.6 86.3 87.4 86.4 84.9 83.5 83.4 83,4 Số ngày giáng thủy TB 4.8 4.0 5.8 12.4 17.1 20.3 22.4 21.3 13.4 8.7 5.5 3.7 139,3 Số giờ nắng trung bình hàng tháng 163 175 205 206 203 142 131 146 172 173 158 161 2.034 Nguồn: Vietnam Institute for Building Science and Technology[5] Thành phố Điện Biên Phủ có 12 đơn vị chức năng hành chính cấp xã thường trực, gồm có 7 phường : Him Lam, Mường Thanh, Nam Thanh, Noong Bua, Tân Thanh, Thanh Bình, Thanh Trường và 5 xã : Mường Phăng, Nà Nhạn, Nà Tấu, Pá Khoang, Thanh Minh .
Điện Biên Phủ vốn được gọi là Mường Thanh, từ chữ Mường Then theo tiếng dân tộc Thái nghĩa là Xứ Trời, gắn với truyền thuyết về sự phát sinh ra dân tộc Thái. Đây là đất tổ của nhiều ngành Thái ở Đông Nam Á.
Khi Lạng Chạng đưa một bộ phận người Thái Đen từ Mường Lò ( Nghĩa Lộ thời nay ) đến Mường Thanh thì vùng đất này còn gọi là Song Thanh vì có hai mường : Thanh Nưa ( Thanh trên ) từ bản Noong Hét ngược về đầu nguồn sông Nậm Rốm và Thanh Tẩu ( Thanh dưới ) từ bản Noong Hét đến cuối sông Nậm Rốm. Tại đây có Viềng Xam Mứn ( thành Tam Vạn ) cổ kính của người Thái. Các mường thuộc Mường Thanh xưa gồm : Mường Phăng, Mường Nha, Mường Luân, Mường Lèo, Mường Lói nay thuộc huyện Điện Biên ; Mường U nay thuộc tỉnh Phong Xa Lỳ của Lào ; Mường Và, Sốp Cộp nay thuộc tỉnh Sơn La .
Tên gọi Mường Thanh xuất hiện lần đầu trong sách Hưng Hóa xứ Phong Thổ lục của Hoàng Bình Chính. Hoàng Công Chất nổi dậy chống lại vua Lê chúa Trịnh, chiếm đất Mường Thanh, xây đắp thành lũy gọi là Phủ Chiềng Lễ, phiên âm Hán -Việt là Trình Lệ. Ông đã ở đây từ năm 1754 đến năm 1769.
Năm 1778 nhà Lê bình được Hoàng Công Toản ( con trai Hoàng Công Chất ) và đặt ra châu Ninh Biên thay cho tên gọi Mường Thanh, thuộc phủ An Tây. Ninh Biên có 12 mường nhỏ gộp lại .
Tên gọi Điện Biên do vua Thiệu Trị đặt năm 1841 từ châu Ninh Biên; Điện (奠) nghĩa là kiến lập, Biên (邊) nghĩa là vùng biên giới, biên ải. Phủ Điện Biên (tức Điện Biên Phủ) thời Thiệu Trị gồm 3 châu: Ninh Biên (do phủ kiêm lý, tức là tri phủ kiêm quản lý châu), Tuần Giáo và Lai Châu.
Hầm chỉ huy cứ điểm Điện Biên Phủ
Thành phố Điện Biên Phủ được biết đến với trận Điện Biên Phủ năm 1954, giữa quân đội Việt Minh ( do tướng Võ Nguyên Giáp chỉ huy ) và quân đội Pháp ( do tướng Christian de Castries chỉ huy ). Cuộc chiến mang ý nghĩa rất lớn trong việc kết thúc vai trò của người Pháp ở bán đảo Đông Dương, và đưa tới việc ký kết hiệp định chia Nước Ta ra thành 2 miền : Bắc và Nam. Trận Điện Biên Phủ được nhắc đến như một thắng lợi vĩ đại nhất của những nước Khu vực Đông Nam Á chống lại một cường quốc phương Tây. Trong trận này, lực lượng Việt Minh đã vận động và di chuyển pháo binh của họ lên những quả đồi xung quanh tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ và tiến công vào sườn của quân đội Pháp. Bằng cách kêu gọi sức người một cách tối đa và với lực lượng phục vụ hầu cần phần đông của mình, Việt Minh đã tạo ra sự một trong những thắng lợi quan trọng nhất trong lịch sử dân tộc cuộc chiến tranh của Nước Ta .
Tượng đài chiến thắng Điện Biên Phủ
Quần thể di tích lịch sử lịch sử dân tộc Điện Biên Phủ được chính thức xếp hạng di tích lịch sử lịch sử dân tộc vương quốc ngày 28 tháng 4 năm 1962. Tượng đài thắng lợi Điện Biên Phủ được kiến thiết xây dựng nhân ngày kỷ niệm 50 năm thắng lợi Điện Biên Phủ ( 2004 ). Hiện nay chạy dọc thung lũng Mường Thanh, nơi diễn ra cuộc đọ sức lịch sử dân tộc năm xưa là quốc lộ 279 ( nay là Đại lộ Võ Nguyên Giáp ), con phố chính và lớn nhất thành phố Điện Biên Phủ .Sau năm 1954, địa phận thành phố Điện Biên Phủ ngày này thuộc huyện Điện Biên, tỉnh Lai Châu ( cũ ) .Bắt đầu từ năm 1958, một nông trường quân đội được kiến thiết xây dựng ở đây, kéo theo di dân từ đồng bằng Bắc Bộ, sau đó thị xã Nông trường Điện Biên được xây dựng, sau lại tách một phần diện tích quy hoạnh của thị xã nông trường Điện Biên để xây dựng thị xã Điện Biên, thị xã huyện lỵ của huyện Điện Biên thuộc tỉnh Lai Châu .Đến cuối năm 1991, huyện Điện Biên có thị xã Điện Biên ( huyện lỵ ), thị xã Nông trường Điện Biên và 30 xã : Chiềng Sơ, Háng Lìa, Keo Lôm, Luân Giới, Mường Luân, Mường Mươn, Mường Nhà, Mường Nói, Mường Phăng, Mường Pồn, Na Son, Nà Tấu, Na Ủ, Noọng Hẹt, Noong Luống, Núa Ngam, Pa Thom, Phì Nhừ, Phình Giang, Pù Nhi, Sam Mứn, Thanh An, Thanh Chăn, Thanh Hưng, Thanh Luông, Thanh Minh, Thanh Nưa, Thanh Xương, Thanh Yên, Xa Dung .Ngày 18 tháng 4 năm 1992, tách thị xã Điện Biên và xã Thanh Minh thuộc huyện Điện Biên để xây dựng thị xã Điện Biên Phủ – thị xã tỉnh lỵ tỉnh Lai Châu bấy giờ [ 1 ]. Ban đầu, thị xã có 2 phường : Mường Thanh, Him Lam và 2 xã : Thanh Minh, Noong Bua .Ngày 26 tháng 5 năm 1997, thành lập phường Thanh Bình trên cơ sở điều chỉnh 64,5 ha diện tích tự nhiên và 1.622 nhân khẩu của xã Thanh Luông thuộc huyện Điện Biên[6].
Ngày 18 tháng 8 năm 2000, xây dựng phường Tân Thanh trên cơ sở 102 ha diện tịch tự nhiên và 8.210 nhân khẩu của phường Mường Thanh. [ 7 ]Thị xã Điện Biên Phủ có 4 phường và 2 xã thường trực .Ngày 26 tháng 9 năm 2003, nhà nước phát hành Nghị định số 110 / 2003 / NĐ-CP chuyển thị xã Điện Biên Phủ thành thành phố Điện Biên Phủ [ 2 ]. Đồng thời, lan rộng ra địa giới hành chính thành phố Điện Biên Phủ trên cơ sở sáp nhập hàng loạt diện tích quy hoạnh và dân số của thị xã Mường Thanh, một phần diện tích quy hoạnh và dân số của những xã Thanh Luông và Thanh Nưa thuộc huyện Điện Biên và xây dựng 3 phường mới thường trực :
- Thành lập phường Nam Thanh trên cơ sở toàn bộ 356,25 ha diện tích tự nhiên và 8.520 nhân khẩu của thị trấn Mường Thanh
- Thành lập phường Thanh Trường trên cơ sở 281 ha diện tích tự nhiên và 3.147 nhân khẩu của xã Thanh Luông; 251 ha diện tích tự nhiên và 2.627 nhân khẩu của xã Thanh Nưa thuộc huyện Điện Biên (phần điều chỉnh của 2 xã về thành phố Điện Biên Phủ quản lý)
- Thành lập phường Noong Bua trên cơ sở toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số của xã Noong Bua.
Thành phố Điện Biên Phủ có 7 phường và 1 xã .Ngày 26 tháng 11 năm 2003, Quốc hội phát hành Nghị quyết số 22/2003 / QH11 chia tỉnh Lai Châu thành hai tỉnh Lai Châu ( mới ) và Điện Biên [ 8 ]. Thành phố Điện Biên Phủ trở thành tỉnh lỵ tỉnh Điện Biên .Ngày 16 tháng 4 năm 2009, xây dựng xã Tà Lèng trên cơ sở kiểm soát và điều chỉnh 1.536,29 ha diện tích quy hoạnh tự nhiên và 2.500 nhân khẩu của phường Noong Bua. [ 9 ]Cuối năm 2018, thành phố Điện Biên Phủ có diện tích quy hoạnh tự nhiên 64,27 km², dân số là 59.748 người, tỷ lệ dân số đạt 929 người / km², gồm 7 phường : Him Lam, Mường Thanh, Nam Thanh, Noong Bua, Tân Thanh, Thanh Bình, Thanh Trường và 2 xã : Tà Lèng, Thanh Minh .Ngày 21 tháng 11 năm 2019, Ủy ban thường vụ Quốc hội phát hành Nghị quyết 815 / NQ-UBTVQH14 về việc sắp xếp những đơn vị chức năng hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc tỉnh Điện Biên ( nghị quyết có hiệu lực hiện hành từ ngày 1 tháng 1 năm 2020 ) [ 3 ]. Theo đó :
- Chuyển 4 xã: Mường Phăng, Pá Khoang, Nà Nhạn, Nà Tấu thuộc huyện Điện Biên về thành phố Điện Biên Phủ quản lý
- Điều chỉnh 0,72 km² diện tích tự nhiên, 766 người của xã Thanh Luông và 0,25 km² diện tích tự nhiên của xã Thanh Hưng thuộc huyện Điện Biên về phường Thanh Trường quản lý
- Điều chỉnh 0,27 km² diện tích tự nhiên, 540 người của xã Thanh Hưng thuộc huyện Điện Biên về phường Nam Thanh quản lý
- Sáp nhập xã Tà Lèng vào xã Thanh Minh.
Thành phố Điện Biên Phủ có 7 phường và 5 xã như lúc bấy giờ .
Phadin Hotel – Quân khu 2
Ngày nay Điện Biên Phủ là một điểm du lịch. Cùng với việc du lịch thăm quan trận địa, hành khách còn hoàn toàn có thể thưởng ngoạn thung lũng Mường Thanh, du lịch thăm quan những ngôi làng lân cận .Vì chỉ cách biên giới Lào 30 km, nên Điện Biên Phủ là một TT thương mại quan trọng. Thực phẩm từ đây chuyển sang Lào và Đất nước xinh đẹp Thái Lan và hàng hóa chuyển đến những tỉnh phía bắc của Nước Ta .Hiện nay, thành phố đã và đang có nhiều dự án Bất Động Sản Giao hàng tăng trưởng Kinh tế – xã hội : Khu đô thị mới Nậm Rốm, Nhà khách Quân khu 2 ( phường Thanh Bình ), Dự án trụ sở Vietinbank, Cục Hải quan tỉnh ( phường Mường Thanh ) …, cùng nhiều Trung tâm shopping, thương mại ; đặc biệt quan trọng là tổng hợp TT thương mại Vincom Plaza và nhà ở thương mại của Tập đoàn Vingroup đang được thiết kế xây dựng tại đường Võ Nguyên Giáp, liền kề với trung tâm vui chơi quảng trường 7/5, dự kiến khánh thành vào tháng 9/2023. [ 10 ] Ngoài ra, TP. Điện Biên Phủ có khu du lịch sinh thái xanh Him Lam ( phường Him Lam ) với nhà sàn gỗ lim lớn nhất Nước Ta và những dịch vụ du lịch đa dạng và phong phú .
Bến xe khách thành phố Điện Biên Phủ
Về đường đi bộ, Điện Biên Phủ nối với thị xã Mường Lay bằng đường 12, cách nhau 90 km. Điện Biên Phủ cách TP. Hà Nội 474 theo đường 279 đến Tuần Giáo chuyển sang đường 6 .Về đường hàng không, Điện Biên Phủ có sân bay Điện Biên Phủ nối với Hà Nội, Hải Phòng và thành phố Hồ Chí Minh.
Các tuyến đường[sửa|sửa mã nguồn]
Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]
Source: https://suadieuhoa.edu.vn
Category : Hỏi Đáp
