Tiến sĩ Đặng Hoàng Giang: Nhiều trẻ trầm cảm đang bị cô độc trong cộng đồng!
 |
Tiến sĩ Đặng Hoàng Giang: Trầm cảm là rối loạn tâm lý rất phổ biến trong xã hội, bất kể là quốc gia phát triển hay đang phát triển như ở Việt Nam. Trung bình thì mỗi một năm, có khoảng 7% số lượng người bị trầm cảm. Trong cả cuộc đời thì cứ 5-6 người có 1 người sẽ bị trầm cảm viếng thăm. Đây là vấn đề về mặt sức khoẻ, tâm lý rất lớn mà chúng ta cần phải đối diện để xử lý.
Trái với quan điểm của nhiều người, trầm cảm không chỉ giới hạn ở giới trẻ mà còn ở rất nhiều người lớn tuổi. Bất cứ gia đình nào, bất cứ một ai, dù nghề nghiệp, bằng cấp, trình độ học vấn như thế nào cũng có thể rơi vào trầm cảm.
SHUTTERSTOCK Các nhân vật trong cuốn sách Đại dương đen của tôi, người lớn nhất là 83 tuổi, người trẻ nhất là 19 tuổi. Có người là kỹ sư, có người kinh doanh nhỏ lẻ, có người làm nội trợ, có người đến từ mái ấm gia đình rất phong phú, có người lại bần hàn. Câu chuyện trầm cảm cũng giống như là bị đau dạ dày, ung thư, huyết áp cao, ai cũng dễ mắc phải .
Chúng ta cần thay đổi định kiến, cần trở thành người hiểu biết
Nguyên nhân chính dẫn đến trầm cảm là gì, thưa ông ?
Có 2 yếu tố chính dẫn đến việc trầm cảm bộc phát. Một là yếu tố sinh học, tức là gen. Nếu cha mẹ, ông bà từng bị trầm cảm thì Tỷ Lệ người đó rơi vào trầm cảm cao hơn rất nhiều. Hai là stress, stress, bất lợi trong đời sống, đặc biệt quan trọng là bất lợi trong quá khứ như tuổi thơ xấu số, bị xâm hại tình dục, bị đánh đập, không được yêu thương, mất mát người thân trong gia đình sớm, nghèo nàn … Đó là nguyên do tiềm ẩn để sau này trầm cảm hoàn toàn có thể phát sinh. Cùng với gen, bất lợi trong quá khứ, stress với đời sống tân tiến như thất tình, thất nghiệp hay bị cha mẹ đánh đập, thi trượt … đều hoàn toàn có thể đưa tất cả chúng ta rơi vào vòng xoáy của trầm cảm .
Trước một hành vi nào đều có tín hiệu để phân biệt. Những tín hiệu nào để cha mẹ, thầy cô phân biệt được một bạn đang có yếu tố tâm ý trầm trọng và có dự tính tự tử, thưa ông ?
Đó là khi tất cả chúng ta thấy người đấy biến hóa, không còn như trước nữa, hay nói cuộc sống không có ý nghĩa, đời sống chả còn gì vui thú, hay nói muốn tìm đến sự kết thúc, sự nghỉ ngơi. Thậm chí người đấy còn cho bè bạn những vật phẩm quý giá của mình. Đấy là tín hiệu người ta đang nghĩ đến chuyện tự sát. Nếu người đấy có tín hiệu tự hại, cắt tay cắt chân … là người đấy đang có khủng hoảng cục bộ tâm ý rất lớn. Nếu người đấy có tín hiệu trầm cảm như mất ngủ triền miên, không nhà hàng siêu thị nữa, chán nản, cho rằng mình không có ý nghĩa, không có giá trị gì cả thì đó là những yếu tố tất cả chúng ta cần chăm sóc để mọi việc không đi xa hơn, dẫn đến tự sát .
nvcc Giống như mỗi yếu tố về mặt sức khỏe thể chất thì tự sát và trầm cảm có rất nhiều tín hiệu. Nếu tất cả chúng ta có hiểu biết thì sẽ nhận ra được. Chúng ta sẽ không thấy giật mình. Chúng ta cần có kỹ năng và kiến thức nhiều hơn và những kỹ năng và kiến thức này cần phải được phổ cập đến mọi nơi, mọi chỗ, cha mẹ, giáo viên. Thậm chí là những em học viên cần được đào tạo và giảng dạy để nhận thấy bạn mình có tín hiệu gì đáng lo hay không để báo cho người lớn can thiệp, trợ giúp kịp thời .
Nhưng trên thực tiễn, những bạn tự hại, cắt tay cắt chân, hay nói không muốn sống nữa … thì lại hay gặp phải sự dè bỉu, nhìn nhận, phán xét của những bạn cùng lứa tuổi hoặc của người lớn. Đó là yếu tố rất lớn khiến cho họ bị cô độc và họ rút lui, không san sẻ với người khác nữa. Họ cho rằng họ là kẻ xấu xí trong hội đồng. Và họ sẽ sống bí mật trong bóng tối với sự đau đớn của mình đến khi không chịu đựng được nữa. Cho nên tất cả chúng ta cần đổi khác định kiến, cần trở thành người hiểu biết. Và tất cả chúng ta cần quan sát và can thiệp sớm giống như can thiệp với tổng thể bệnh khác là tim mạch, ung thư, đau dạ dày …Trẻ em cần một ngôi nhà ấm áp về mặt tinh thần
Vậy khi phát hiện một bạn trẻ có vấn đề trầm cảm thì cách tiếp cận là gì, thưa ông?
Khi tất cả chúng ta cho rằng ai đấy đang có yếu tố khủng hoảng cục bộ tâm ý, trầm cảm hoặc 1 số ít tâm bệnh khác như rối loạn lo âu, tất cả chúng ta cần giúp bạn ấy tiếp cận được nhìn nhận trình độ xem yếu tố đơn cử của bạn ấy là gì, mức độ thế nào, có những yếu tố xấu đi nào đang tác động ảnh hưởng vào bạn ấy khiến cho yếu tố trầm trọng lên. Ví dụ như sức ép về học tập, cãi cự trong mái ấm gia đình, đấm đá bạo lực của người bố, mắng chửi của người mẹ … Và tất cả chúng ta sẽ gỡ giúp cho bạn ấy những yếu tố ô nhiễm để trước hết là ngọn lửa trong căn phòng của bạn ấy giảm xuống, giảm xuống. Và tất cả chúng ta sẽ tìm đến những yếu tố trị liệu trình độ như tư vấn tâm ý, uống thuốc để rối loạn tâm ý giảm nhẹ đi. Chúng ta hành xử như với những bệnh thân thể khác .
lê hiệp Người ta thường nói rằng đừng để trẻ đơn độc trong căn nhà mình. Thưa ông, cha mẹ làm bạn với con có phải là cách để những bạn tránh trầm cảm, áp lực đè nén ?
Chắc chắn là như vậy. Chắc chắn là không hay ho, không phải môi trường tự nhiên tốt đẹp gì nếu cha mẹ và con cháu xa cách nhau vì nguyên do này hay nguyên do khác. Đấy không phải là mái ấm gia đình ai cũng muốn hướng đến. Đấy cũng là nỗi xấu số cho cha mẹ nếu con cháu xa lánh họ. Tôi nghĩ không ai muốn mình và con cháu xa lánh nhau như những người lạ lẫm cả. Chỉ có họ không biết làm thế nào để thân mật con cháu. Đấy cũng là kiến thức và kỹ năng làm cha mẹ cần phải học hỏi .
Cha mẹ hoàn toàn có thể không phải là bạn bằng vai phải lứa của con. Vì thế cha mẹ nên là người hiểu con, biết được con yêu dấu gì, sợ hãi gì, kỳ vọng gì, thích nghe nhạc gì, thích chơi game gì, ai là bạn của chúng, con có tâm tư nguyện vọng gì, ao ước gì … Chúng ta cần phải tôn trọng con, lắng nghe con, coi những thứ quan trọng với con cũng là quan trọng với mình. Thay vì tất cả chúng ta xem con chỉ là kẻ ăn hại, ăn bám còn mình mới là người khó khăn vất vả kiếm tiền con nên con phải nghe lời mình và xem những nỗi niềm của con không xứng danh để mình lắng nghe .
Qua những câu truyện buồn gần đây, ông có muốn nhắn nhủ gì đến những người trẻ, những bậc cha mẹ, những người làm giáo dục ?
Qua câu truyện đáng buồn vừa mới qua, tôi cho rằng người lớn, cha mẹ, người làm giáo dục, người làm truyền thông online cần dừng lại để ý thức về nghĩa vụ và trách nhiệm của mình. Chúng ta thất bại khi để cho trẻ nhỏ lớn lên trong một thiên nhiên và môi trường xấu số, khiến cho chúng cảm thấy đời sống này không còn ý nghĩa gì nữa và tìm đến cái chết. Đó chính là nghĩa vụ và trách nhiệm, là lỗi của tất cả chúng ta. Mọi lo ngại về vật chất, mọi mong ước thiết kế xây dựng cho tương lai của con trẻ sẽ trở nên không có ý nghĩa nếu tất cả chúng ta không cho được trẻ nhỏ một ngôi nhà ấm cúng về mặt niềm tin .
Tiến sĩ Đặng Hoàng Giang tốt nghiệp kỹ sư tin học tại ĐH Công nghệ Ilmenau ( Đức ) và tiến sỹ kinh tế tài chính tăng trưởng của ĐH Công nghệ Vienna ( Áo ) .
Ông hiện là chuyên gia phát triển, nhà hoạt động xã hội và tác giả chính luận, nghiên cứu và vận động chính sách nhằm nâng cao chất lượng quản trị quốc gia và thúc đẩy tiếng nói của người dân.
Những cuốn sách và bài viết của ông có sức ảnh hưởng tác động thoáng rộng trong xã hội như Thiện, Ác và điện thoại thông minh, Bức xúc không làm ta vô can, Điểm đến của cuộc sống và gần nhất là Đại dương đen .
Source: https://suadieuhoa.edu.vn
Category : Hỏi Đáp
