Những bài học kinh nghiệm của Cách mạng Tháng Tám năm 1945

Những bài học kinh nghiệm của Cách mạng Tháng Tám năm 1945

Cách đây 75 năm, dưới sự chỉ huy của Đảng, Nhân dân cả nước hàng loạt vùng lên tổng khởi nghĩa, giành chính quyền sở tại. Chỉ trong vòng 15 ngày ( từ ngày 14 đến 28-8-1945 ), cuộc tổng khởi nghĩa đã giành thắng lợi trọn vẹn, chính quyền sở tại trong cả nước về tay Nhân dân .

Những bài học kinh nghiệm của Cách mạng Tháng Tám năm 1945

Ủy Ban Nhân Dân Cách mạng Lâm thời do chiến sỹ Lê Tất Đắc làm quản trị ra đời tại thị xã Thanh Hóa ngày 23-8-1945 ( tranh sơn dầu ) .

Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là một trong những thắng lợi nổi bật và vĩ đại nhất của cách mạng Việt Nam trong thế kỷ XX, là mốc son chói lọi trong lịch sử ngàn năm của dân tộc ta. Đó chính là thắng lợi của trí tuệ, bản lĩnh và tinh thần đấu tranh quật cường của toàn thể dân tộc Việt Nam dưới sự lãnh đạo đúng đắn, sáng tạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh. Thắng lợi đó đã để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý báu mãi mãi soi sáng cho cách mạng Việt Nam trên con đường đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Trong đó có các bài học chủ yếu là:

Bạn đang đọc: Những bài học kinh nghiệm của Cách mạng Tháng Tám năm 1945

Thứ nhất, kiên trì tiềm năng độc lập dân tộc bản địa và chủ nghĩa xã hội, xử lý đúng đắn mối quan hệ giữa dân tộc bản địa và dân chủ, chống đế quốc và phong kiến .Ngay từ khi Đảng ta mới xây dựng, trong “ Chính cương vắn tắt ” do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc khởi thảo đã chứng minh và khẳng định phương hướng tăng trưởng của cách mạng Nước Ta là : làm tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản. Chính từ phương hướng đó, trong quy trình lãnh đạo Nhân dân đấu tranh giành chính quyền sở tại, xuất phát từ thực tiễn nước ta là một nước thuộc địa nửa phong kiến, xích míc dân tộc bản địa là xích míc đa phần, nổi lên số 1, Đảng đã linh động trong xử lý đúng đắn mối quan hệ giữa dân tộc bản địa và dân chủ, giữa chống đế quốc và phong kiến, trong đó xác lập đặt trách nhiệm giành độc lập dân tộc bản địa lên số 1, trách nhiệm đấu tranh giai cấp thực thi từng bước thích hợp ở từng quá trình, tùy thuộc vào tiến trình giải phóng dân tộc bản địa. Chính sự linh động trong xử lý đúng đắn mối quan hệ giữa chống đế quốc và phong kiến trên cơ sở kiên cường tiềm năng độc lập dân tộc bản địa và chủ nghĩa xã hội đã cung ứng đúng nguyện vọng thiêng liêng, cấp bách của toàn dân tộc bản địa và đã giúp cho Đảng kêu gọi được sức mạnh của toàn dân tộc bản địa cùng quyết tâm chống thực dân Pháp và phát xít Nhật, làm ra thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 .Thứ hai, thiết kế xây dựng mặt trận dân tộc bản địa thống nhất, tiêu biểu vượt trội cho khối đại đoàn kết toàn dân tộc bản địa dựa trên nền tảng vững chãi của khối liên minh công – nông, đấu tranh vì độc lập, tự do .Thấm nhuần và tăng trưởng phát minh sáng tạo vấn đề của Chủ nghĩa Mác – Lênin về vai trò của quần chúng Nhân dân trong lịch sử vẻ vang, cách mạng là sự nghiệp của Nhân dân và phát huy truyền thống cuội nguồn đoàn kết của dân tộc bản địa, ngay từ khi mới xây dựng và lãnh đạo Nhân dân đấu tranh cách mạng, Đảng đã rất chú trọng việc kiến thiết xây dựng mặt trận dân tộc bản địa thống nhất. Từ năm 1930 đến năm 1941, qua nhiều chặng đường thể nghiệm kiến thiết xây dựng mặt trận dân tộc bản địa thống nhất, đặc biệt quan trọng với sự sinh ra của mặt trận Việt Minh ( năm 1941 ) đã bảo vệ cho khối đại đoàn kết dân tộc bản địa được tạo dựng vững chãi và sâu rộng. Với chủ trương đúng đắn là “ liên hiệp hết thảy các những tầng lớp Nhân dân, không phân biệt tôn giáo và khuynh hướng chính trị nào, giai cấp nào, đoàn kết chiến đấu để đánh đuổi Pháp – Nhật giành độc lập … ” 1, cùng phương pháp tổ chức triển khai phong phú, đa dạng chủng loại, mặt trận Việt Minh đã trở thành hạt nhân quy tụ, tập hợp các giai cấp, những tầng lớp Nhân dân đứng vào hàng ngũ của mình để giải phóng dân tộc bản địa khỏi ách áp bức, bóc lột của thực dân Pháp và phát xít Nhật, giành chính quyền sở tại về tay Nhân dân .Thứ ba, kịp thời chớp lấy thời cơ, dữ thế chủ động, phát minh sáng tạo triển khai khởi nghĩa giành chính quyền sở tại .

Thời cơ là một vấn đề có tầm quan trọng đặc biệt trong nghệ thuật chỉ đạo cách mạng. Muốn có thời cơ thì phải biết tạo ra thời cơ và khi thời cơ đến thì phải tận dụng và tranh thủ thời cơ, không được bỏ lỡ. Cuộc tổng khởi nghĩa giành chính quyền Tháng Tám 1945 là một minh chứng sinh động về sự nhạy bén trong nhận định và chỉ đạo chớp thời cơ khởi nghĩa của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945, việc chớp lấy thời cơ được biểu lộ ngay khi Đảng đưa ra những dự báo về tình thế cách mạng để dân tộc bản địa Nước Ta vùng lên giành chính quyền sở tại về tay Nhân dân. Khi phát xít Nhật nổ súng lật đổ thực dân Pháp ở Đông Dương ( ngày 9-3-1945 ), với thông tư “ Nhật – Pháp bắn nhau và hành vi của tất cả chúng ta ” ( ngày 12-3-1945 ), Hội nghị Ban Thường vụ Trung ương lan rộng ra đã nhận định và đánh giá tình hình và Dự kiến hai trường hợp hoàn toàn có thể diễn ra : thứ nhất là, quân liên minh vào Đông Dương đánh Nhật ; thứ hai là, phát xít Nhật đầu hàng liên minh. Và tình hình đã diễn ra đúng như Dự kiến thứ hai của Đảng ta, ngày 14-8-1945, phát xít Nhật công bố đầu hàng liên minh vô điều kiện kèm theo đã khiến cho quân Nhật ở Đông Dương hoang mang lo lắng cực độ, đồng thời cơ quan chính phủ thân Nhật ở Nước Ta cũng tỏ ra trọn vẹn tê liệt. Đến đây, quân địch của cách mạng Nước Ta đã suy yếu, không còn có năng lực thống trị như cũ được nữa, thời cơ “ ngàn năm có một ” cho tất cả chúng ta giành chính quyền sở tại đã Open, yên cầu tất cả chúng ta phải hành vi mau lẹ và nhất quyết. Nếu không kịp thời phát động tổng khởi nghĩa giành chính quyền sở tại thì “ vạn năm ” cũng không hề được bởi lúc này quân Tưởng và Anh đang sẵn sàng chuẩn bị nhảy vào Nước Ta để giải giáp quân đội Nhật nhưng thực ra là để thực thi thủ đoạn mới của chủ nghĩa đế quốc trên danh nghĩa liên minh. Trước tình thế vô cùng khẩn cấp và thuận tiện đó, Đảng đã quyết định hành động phát động toàn dân đứng lên tổng khởi nghĩa giành chính quyền sở tại và chỉ từ ngày 14 đến ngày 28-8-1945, với sự phối hợp linh động các hình thức, chiêu thức đấu tranh cả đấu tranh chính trị và đấu tranh vũ trang, tuyên truyền tích hợp với đấm đá bạo lực cách mạng, nhằm mục đích phân hóa, cô lập quân địch, cuộc Tổng khởi nghĩa đã giành thắng lợi một cách nhanh, gọn, không đổ nhiều máu và thành công xuất sắc triệt để .Thứ tư, kiến thiết xây dựng Đảng vững mạnh, trung thành với chủ vô hạn với dân tộc bản địa và giai cấp .Khi Cách mạng Tháng Tám nổ ra, lúc đó Đảng ta mới 15 tuổi, với gần 5.000 đảng viên, nhưng đã chỉ huy toàn dân tộc bản địa làm cuộc cách mạng giành thắng lợi. Thành công đó là nhờ Đảng được kiến thiết xây dựng trên nền tảng Chủ nghĩa Mác – Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có trí tuệ sáng suốt, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức triển khai và đạo đức. Đảng đã nắm vững thời cơ, kiên trì, giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc bản địa và chủ nghĩa xã hội, định ra đường lối, giải pháp cách mạng đúng đắn. Đặc biệt, Đảng có đội ngũ cán bộ, đảng viên tiên phong, gương mẫu, chuẩn bị sẵn sàng chiến đấu quyết tử vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì niềm hạnh phúc của Nhân dân ; luôn gắn bó mật thiết với Nhân dân, được Nhân dân tin cậy và đi theo. Nhờ đó, khi Đảng lôi kéo Nhân dân đứng lên làm cuộc cách mạng thì muôn người như một, đoàn kết thành sức mạnh vô cùng to lớn đập tan ách thống trị của thực dân, phong kiến, đưa dân tộc bản địa bước vào kỷ nguyên mới độc lập dân tộc bản địa gắn liền với chủ nghĩa xã hội, đưa dân tộc bản địa Nước Ta đứng vào hàng ngũ những dân tộc bản địa tiên phong trong đấu tranh giải phóng dân tộc bản địa trên quốc tế .Như vậy hoàn toàn có thể chứng minh và khẳng định rằng, Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là một trong những mốc son chói lọi trong lịch sử dân tộc dân tộc bản địa Nước Ta. 75 năm qua, kể từ ngày Cách mạng Tháng Tám thành công xuất sắc đến nay, cách mạng Nước Ta đã đi qua nhiều tiến trình, nhiều bước ngoặt và vượt qua nhiều thử thách lớn, giành được nhiều thắng lợi to lớn kể cả trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc bản địa, cũng như trong kiến thiết xây dựng chủ nghĩa xã hội. Nhìn lại thực tiễn 75 năm qua kể từ khi Cách mạng Tháng Tám thành công xuất sắc đến nay càng thấy rõ tầm vóc và giá trị to lớn những bài học kinh nghiệm của Cách mạng Tháng Tám so với những thắng lợi của cách mạng Nước Ta. Năm tháng hoàn toàn có thể lùi xa, nhưng những bài học kinh nghiệm của Cách mạng Tháng Tám vẫn còn nguyên giá trị, nhất là lúc bấy giờ khi nước ta đang liên tục tăng cường tổng lực sự nghiệp thay đổi CNH, HĐH và hội nhập quốc tế với nhiều thời cơ, nhưng cũng có nhiều khó khăn vất vả, thử thách yên cầu toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, hơn khi nào hết, phải phát huy cao độ truyền thống cuội nguồn yêu nước và cách mạng, niềm tin đoàn kết, nghĩa vụ và trách nhiệm, nỗ lực phấn đấu vượt qua mọi khó khăn vất vả, thử thách. Trong mọi thực trạng, phải luôn kiên cường tiềm năng độc lập dân tộc bản địa và chủ nghĩa xã hội, kiên trì thực thi đường lối thay đổi ; không ngừng củng cố và tăng cường sức mạnh của khối đại đoàn kết dân tộc bản địa, đoàn kết quốc tế ; dữ thế chủ động, nhạy bén trong chớp lấy thời cơ vận hội tăng trưởng quốc gia ; không ngừng nâng cao trí tuệ, năng lượng chỉ huy, sức chiến đấu của Đảng, bản lĩnh và phẩm chất đạo đức cách mạng của đội ngũ cán bộ, đảng viên để chỉ huy toàn dân triển khai thắng lợi sự nghiệp cách mạng trong thời kỳ mới .Kỷ niệm 75 năm Cách mạng Tháng Tám vào đúng dịp Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa vừa tổ chức triển khai kỷ niệm 90 năm thiết kế xây dựng và trưởng thành, ôn lại những bài học kinh nghiệm của Cách mạng Tháng Tám và kinh nghiệm trong 90 năm kiến thiết xây dựng và trưởng thành của Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa càng làm cho mỗi cán bộ, đảng viên thêm tự hào về sự chỉ huy tài tình, sáng suốt của Đảng, nhất là thành tựu của thời kỳ thay đổi quê nhà, quốc gia và hiệu quả điển hình nổi bật trong triển khai Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần thứ XVIII, nhiệm kỳ năm ngoái – 2020 đã nâng cao hình ảnh, vị thế của Thanh Hóa. Có thể khẳng định chắc chắn rằng, tỉnh Thanh Hóa chưa khi nào có tiềm lực và vị thế như thời nay, đặc biệt quan trọng, ngày 5-8-2020, Bộ Chính trị đã phát hành Nghị quyết số 58 – NQ / TW về “ Xây dựng và tăng trưởng tỉnh Thanh Hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 ” càng mở ra thời cơ, vận hội mới, tạo động lực cho cán bộ, đảng viên, Nhân dân các dân tộc bản địa trong tỉnh tin yêu hơn vào sự chỉ huy sáng suốt và kỳ vọng vào tài khéo “ điều khiển và tinh chỉnh sắp xếp ” 2 của cấp ủy đảng, mạng lưới hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở để phát huy và sử dụng có hiệu suất cao mọi nguồn lực, chung sức, đồng lòng cùng khơi dậy khát vọng vươn lên hiện thực hóa tiềm năng đến năm 2025 trong nhóm các tỉnh đứng vị trí số 1 cả nước – trở thành một cực tăng trưởng mới, cùng với TP.HN, Hải Phòng Đất Cảng và Quảng Ninh tạo thành tứ giác tăng trưởng ở phía Bắc của Tổ quốc ; năm 2030 trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng văn minh ; năm 2045 là tỉnh giàu đẹp, văn minh và văn minh, tỉnh tăng trưởng tổng lực và kiểu mẫu của cả nước .

1.Đảng Cộng sản Việt Nam – Văn kiện Đảng toàn tập, Nxb Chính trị Quốc gia, H. 2000, t7, tr.149.

2. Hồ Chí Minh : Toàn tập, Nxb. Chính trị Quốc gia, H. 2011, t5, tr. 73 .Lương Trọng Thành

Tỉnh ủy viên, Hiệu trưởng Trường Chính trị tỉnh

Alternate Text Gọi ngay