Thị trường tiền tệ thế giới năm 2021 và vấn đề đặt ra năm 2022
Bối cảnh kinh tế thế giới năm 2021
Từ đầu năm 2021, kinh tế tài chính quốc tế khởi sắc nhờ kế hoạch tiêm chủng vắc xin ngừa dịch covid-19 được tiến hành can đảm và mạnh mẽ ở nhiều nước và những gói kích thích kinh tế tài chính quy mô lớn được vận dụng ở một số ít nước, mặc dầu những hoạt động giải trí kinh tế tài chính bị chững lại do dịch covid-19 bùng phát trở lại tại nhiều nước .
Về toàn diện và tổng thể, kinh tế tài chính quốc tế trong năm 2021 vẫn có khuynh hướng phục sinh khi chỉ số chỉ số quản trị thu mua ( PMI ) sản xuất toàn thế giới tăng từ 53,6 điểm trong tháng 1/2021 lên 54,2 điểm trong tháng 12/2021 do ảnh hưởng tác động của những gói kích thích kinh tế tài chính và việc tiến hành tiêm chủng vaccine phòng ngừa dịch COVID-19. Lạm phát có xu thế tăng tại hầu hết những nước và khu vực trên quốc tế do Ngân sách chi tiêu sản phẩm & hàng hóa tăng nhờ nhu yếu toàn thế giới có khuynh hướng phục sinh. Thương mại toàn thế giới cũng được phục sinh can đảm và mạnh mẽ biểu lộ ở cán cân thương mại thặng dư tại hầu hết những nước ( trừ Hoa Kỳ và Philippines ) .
Trong năm 2021, nhằm thực hiện mục tiêu ổn định tài khóa, bảo vệ đồng nội tệ, thúc đẩy thương mại trong nước, đặc biệt là ứng phó của nền kinh tế với dịch bệnh COVID-19, các nước vẫn duy trì nới lỏng chính sách tài khóa và tiền tệ, nhưng bắt đầu có động thái thu hẹp các gói kích thích kinh tế và thắt chặt chính sách tiền tệ.
Thị trường tiền tệ thế giới năm 2021 và triển vọng năm 2022
Trong năm 2020, đồng USD đã giảm so với những đồng xu tiền khác, đơn cử : Giảm 1,81 % so với EUR, giảm 1,0 % so với GBP ( Bảng Anh ) và giảm 2,4 % so với JPY. Sự giảm giá của đồng USD là do trong năm 2020 Cục Dự trữ Liên bang Mỹ ( FED ) đã cắt giảm lãi suất vay xuống mức thấp kỷ lục là 0-0, 25 % và mở màn chương trình thả lỏng định lượng. Chính sách lan rộng ra tiền tệ của FED đã khiến cho cầu về đồng USD giảm .
Trong toàn cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp, thị trường tiền tệ quốc tế năm 2021 cũng có nhiều dịch chuyển đáng chăm sóc, đơn cử :
Sau khi tăng giá so với hầu hết những đồng xu tiền trong quý I / 2021 do Hoa Kỳ tăng cường hoạt động giải trí tiêm chủng trong khi khu vực đồng Euro và 1 số ít nước gặp khó khăn vất vả trong đợt đóng cửa lần thứ 2 và tiến trình tiêm chủng chậm, thì từ tháng 4/2021 đến tháng 5/2021, đồng USD giảm giá so với những đồng xu tiền khác, đơn cử : Giảm 2,16 % so với EUR, giảm 1,25 % so với JPY ( Yên Nhật ), giảm 1,33 % so với AUD, giảm 1,4 % so với CNY ( nhân dân tệ của Trung Quốc ), giảm 1,35 % so với KRW ( won của Nước Hàn ) .
Từ tháng 6/2021, với triển vọng sáng sủa về tăng trưởng kinh tế tài chính, FED đã đưa ra thông tin năng lực nâng lãi suất vay vào năm 2023, do đó từ tháng 6/2021, đồng USD mở màn tăng điểm trở lại, đặc biệt quan trọng, trong tháng 8 và tháng 9/2021, đồng USD tăng giá so với hầu hết những đồng xu tiền khác .
Tính chung cả năm 2021, đồng USD tăng 8,2 % so với đồng EUR, 0,5 % so với đồng GBP, 7,6 % so với đồng AUD. So với những đồng xu tiền ở những nước châu Á, đồng USD trong năm 2021 cũng tăng : Tăng 11,56 % so với JPY, tăng 2,3 % so với SGD ( đô la Nước Singapore ) và 8,6 % so với đồng KRW, tuy nhiên, đồng USD trong năm 2021 lại giảm 1,12 % so với đồng CNY của Trung Quốc .
Năm 2021, thị trường tiền tệ quốc tế diễn biến phức và dự báo sẽ liên tục có nhiều không ổn định trong năm 2022 khi ngân hàng nhà nước TW những nước sẽ dần thắt chặt chính, sách tiền tệ trong toàn cảnh lạm phát kinh tế ngày càng tăng làm tăng giá đồng USD, dẫn đến sự dịch chuyển của thị trường tiền tệ quốc tế. Bên cạnh đó, kinh tế tài chính quốc tế đang phải duy trì để tránh việc ngừng hoạt động lê dài, điều này sẽ tác động ảnh hưởng tới sự dịch chuyển của thị trường tiền tệ quốc tế .Một số vấn đề đặt ra
Những dịch chuyển trên thị trường tiền tệ quốc tế thời hạn qua cho thấy một số ít yếu tố cần chú ý quan tâm sau :
Thứ nhất, năm 2021, đồng CNY trong đang có xu thế tăng giá so với đồng USD, điều này sẽ tác động ảnh hưởng đến tình hình xuất khẩu của Trung Quốc sang những nước khác. Việc nhập khẩu của những nước khác vào Trung Quốc được hưởng lợi khi tỷ giá USD / CNY giảm, khiến giá hàng nhập khẩu từ những nước khác tính ra đồng CNY rẻ đi, thôi thúc nhập khẩu từ những nước khác vào Trung Quốc, trong đó có Nước Ta .
Do đó, Nước Ta hoàn toàn có thể tận dụng thời cơ này để xuất khẩu những mẫu sản phẩm như hàng tiêu dùng, điện tử, nông sản sang Trung Quốc … Tuy nhiên, phần lớn những loại sản phẩm xuất khẩu sang Trung Quốc của Nước Ta đều phụ thuộc vào vào nguyên vật liệu nguồn vào từ Trung Quốc, sau đấy mới xuất trở lại Trung Quốc. Việc CNY tăng giá so với USD sẽ khiến xuất khẩu của Nước Ta gặp khó khăn vất vả hơn khi xuất khẩu bằng đồng USD giá rẻ và nhận về đồng CNY giá cao .
Ở chiều ngược lại, đồng CNY tăng giá sẽ tác động ảnh hưởng tới việc nhập khẩu hàng từ Trung Quốc vào Nước Ta, đặc biệt quan trọng là những ngành công nghiệp phụ trợ bị tác động ảnh hưởng nhiều khi đồng CNY tăng giá bởi sự phụ thuộc vào vào nguyên vật liệu nguồn vào nhập khẩu từ Trung Quốc, từ đó, giá thành mẫu sản phẩm cũng sẽ tăng theo và khó cạnh tranh đối đầu được với những mẫu sản phẩm khác .
Thứ hai, đồng USD tăng giá so với những đồng xu tiền khác sẽ có tác động ảnh hưởng đến kinh tế tài chính Nước Ta. USD là đồng xu tiền chủ chốt trong những thanh toán giao dịch quốc tế và là đồng xu tiền dự trữ quan trọng nhất quốc tế. Hơn nữa, Hoa Kỳ giữ vai trò chi phối trong mạng lưới hệ thống petrodollar và một loạt những định chế quốc tế kể từ sau khi kết thúc Chiến tranh quốc tế lần thứ hai. Một số vương quốc sử dụng đồng USD như là đồng xu tiền chính thức và nhiều nước coi đó như là đồng bản tệ của họ. Theo BIS ( 2021 ), nếu đồng USD mạnh thêm 1 % thì sẽ khiến triển vọng tăng trưởng tại những nước mới nổi và đang tăng trưởng giảm 0,3 % .
Do được sử dụng hầu hết trong những thanh toán giao dịch thương mại và kinh tế tài chính toàn thế giới nên bất kỳ sự dịch chuyển của đồng USD cũng sẽ tác động ảnh hưởng tới toàn thế giới. Mỗi đợt tăng giá của đồng USD trùng với khuynh hướng hủy bỏ đòn kích bẩy kinh tế tài chính của ngân hàng nhà nước, những điều kiện kèm theo kinh tế tài chính toàn thế giới được thắt chặt hơn, dẫn đến rủi ro tiềm ẩn xảy ra khủng hoảng cục bộ kinh tế tài chính và tăng trưởng tại những nước mới nổi và đang tăng trưởng sẽ giảm .
Đồng USD tăng giá so với những đồng xu tiền khác trên quốc tế đã, đang và sẽ có tác động ảnh hưởng so với nền kinh tế tài chính Nước Ta, đơn cử :
Đối với hoạt động giải trí xuất khẩu, nhập khẩu :
Vì đồng USD được sử dụng nhiều trong thanh toán giao dịch thương mại và cũng được dùng làm đồng tiền để định giá sản phẩm & hàng hóa quốc tế, nên khi đồng USD tăng giá so với những đồng xu tiền khác thì những sản phẩm & hàng hóa này sẽ trở nên đắt hơn, do đó, nhu yếu ở những thị trường đó sẽ giảm .Do sự gắn kết giữa đồng USD và VND ngày càng mạnh nên xuất khẩu của Việt Nam sang các nước khác có đồng nội tệ giảm giá sẽ gặp khó khăn hơn vì người mua hàng xuất khẩu của Việt Nam sẽ phải chịu mức giá cao hơn khi thanh toán bằng đồng nội tệ của họ. Khi đó, các nước này sẽ buộc phải giảm hoặc ngừng mua hàng, hàng hóa của Việt Nam sang các nước khác chịu rủi ro bị giảm giá.
Các doanh nghiệp xuất khẩu như thủy sản, dệt may… sẽ được hưởng lợi khi đồng USD tăng giá, dù có sự phân hóa, cụ thể doanh nghiệp xuất khẩu có tỷ lệ nội địa hóa thấp sẽ không được hưởng lợi đáng kể nhưng doanh nghiệp xuất khẩu chủ yếu dùng nguyên vật liệu trong nước sẽ được hưởng lợi ích tuyệt đối.Các doanh nghiệp xuất khẩu thuần túy, nguyên vật liệu trong nước thì sẽ được hưởng lợi từ việc USD tăng giá và nhóm CP của những doanh nghiệp này cũng sẽ được hưởng lợi. Còn so với những doanh nghiệp phụ thuộc vào vào nguyên vật liệu, máy móc thiết bị nhập khẩu ( dệt, sợi, thức ăn chăn nuôi, nhựa, vận tải biển, săm lốp, dược phẩm, xi-măng … ) và những doanh nghiệp vay nợ bằng USD lớn sẽ chịu ảnh hưởng tác động xấu đi do ngân sách sử dụng vốn tăng lên .
Theo thống kê, trong năm 2021, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Nước Ta, và là thị trường nhập khẩu lớn thứ 7 của Nước Ta. Trong 11 tháng đầu năm 2021, Nước Ta xuất siêu sang Hoa Kỳ đạt 71,90 tỷ USD, tăng 25 % so với cùng kỳ năm 2020 và vẫn được hưởng lợi từ việc USD tăng giá .
Bên cạnh đó, xuất khẩu sang một số ít thị trường khác có đồng nội tệ giảm so với USD đã có xu thế giảm trong 11 tháng đầu năm 2021, đơn cử : xuất khẩu sang Nước Hàn sau khi tăng từ 1,84 tỷ USD trong tháng 01 lên 2,02 tỷ USD trong tháng 3 thì đã giảm xuống còn 1,93 tỷ trong tháng 11 ; kim ngạch xuất khẩu sang Nhật Bản giảm 6,7 % ( từ 1,74 tỷ USD trong tháng 01 xuống còn 1,59 tỷ trong tháng 10 ) nhưng đã tăng lên mức 1,86 tỷ USD trong tháng 11 khi đồng USD giảm giá so với đồng JPY trong tháng 11 .
Trong cơ cấu thị trường nhập khẩu của Việt Nam, một phần do ảnh hưởng của đồng USD tăng giá nên kim ngạch nhập khẩu từ Hoa Kỳ trong 11 tháng năm 2021 biến động phức tạp, kim ngạch nhập khẩu từ một số thị trường khác có xu hướng tăng, cụ thể: Đối với thị trường nhập khẩu từ Hoa Kỳ: kim ngạch nhập khẩu sau khi tăng từ 1,13 tỷ USD trong tháng 01 lên 1,46 tỷ USD trong tháng 3 thì đã giảm còn 1,19 tỷ USD trong tháng 10 và 1,28 tỷ USD trong tháng 11; Kim ngạch nhập khẩu từ Hàn Quốc tăng 14,2% (từ 4,75 tỷ USD trong tháng 01 lên 5,43 tỷ USD trong tháng 11); kim ngạch nhập khẩu từ Nhật Bản tăng 31,1% (từ 1,68 tỷ USD trong tháng 01 lên 2,20 tỷ USD trong tháng 11).
Trong cơ cấu tổ chức xuất khẩu sang Hoa Kỳ, kim ngạch xuất khẩu có nguyên vật liệu nguồn vào trong nước như hàng hải sản đã tăng 81,26 % trong 11 tháng năm 2021 ( từ 0,11 tỷ USD trong tháng 01 lên 0,20 tỷ USD trong tháng 11 ) ; kim ngạch xuất khẩu có nguyên vật liệu nguồn vào phụ thuộc vào vào việc nhập khẩu từ nước khác như nguyên phụ liệu dệt may da giày ( nhờ vào nguyên vật liệu nguồn vào từ Trung Quốc ) đã giảm 9,5 % trong 11 tháng năm 2021 ( từ 0,012 tỷ USD trong tháng 01 xuống còn 0,011 tỷ USD trong tháng 11 ) .
Đối với dòng vốn góp vốn đầu tư, đặc biệt quan trọng là vốn góp vốn đầu tư gián tiếp quốc tế
Khi đồng USD tăng giá do FED tăng lãi suất vay, về kim chỉ nan nguồn vốn sẽ rút ra khỏi những thị trường đang tăng trưởng như Nước Ta và chảy ngược về Mỹ để được hưởng mức lãi suất vay cao hơn tuy nhiên mức độ như thế nào còn nhờ vào vào đặc trưng từng thị trường. Nếu trong thời hạn tới, đồng USD tăng giá do FED thực thi nâng lãi suất vay sẽ khiến cho dòng vốn vào Nước Ta giảm đi, đặc biệt quan trọng dòng vốn của những ngân hàng nhà nước trung gian và làm cho lãi suất vay tăng .
Đối với nợ công :
Trong cơ cấu tổ chức nợ công của Nước Ta năm 2020, nợ công tính bằng đồng USD chiếm 13 %, đồng JPY chiếm 12 %, đồng EUR chiếm 6 %, những đồng xu tiền khác chiếm 5 % và đồng VNĐ chiếm 64 %. Do đó, việc đồng USD tăng giá sẽ ảnh hưởng tác động đến khoản nợ bằng đồng USD của Nước Ta .
Các doanh nghiệp có vay ngoại tệ thì ngân sách vay vốn và trả lãi tính bằng VND cũng sẽ cao lên, làm giảm lãi suất vay hoặc tăng lỗ, do đó Nước Ta sẽ phải mất nhiều nội tệ hơn để trả nợ. Nếu kích thích tài khóa của Hoa Kỳ dẫn đến nợ công của Hoa Kỳ trong dài hạn cao hơn thì nó sẽ khiến cho lãi suất vay toàn thế giới tăng và từ đó ảnh hưởng tác động tới Nước Ta trải qua việc thắt chặt những điều kiện kèm theo kinh tế tài chính .Một số đề xuất, khuyến nghị
Trước những dịch chuyển của thị trường tiền tệ quốc tế, Nước Ta cần chú trọng tiến hành những nhóm giải pháp sau :
Một là, tạo thuận tiện thương mại, đồng thời quản trị ngặt nghèo hoạt động giải trí nhập khẩu, chống gian lận thương mại .
Nước Ta cần tận dụng tốt những thời cơ khi những đối tác chiến lược thương mại lớn trấn áp tốt dịch bệnh, Open trở lại nền kinh tế tài chính tăng cường xuất khẩu sản phẩm & hàng hóa trải qua những Hiệp định thương mại tự do ( FTA ) đã ký kết và có hiệu lực hiện hành. Đây là động lực quan trọng để hồi sinh và tăng trưởng kinh tế tài chính. Bên cạnh đó, cần đa dạng hóa thị trường sản phẩm & hàng hóa xuất khẩu cũng như thị trường nhập khẩu của Nước Ta để tránh phụ thuộc vào vào 1 số ít thị trường nhất định, đặc biệt quan trọng như thị trường Hoa Kỳ và Trung Quốc. Việc đa dạng hóa nguồn hàng nhập khẩu từ những nước còn hoàn toàn có thể giúp hạn chế ảnh hưởng tác động từ việc FED nâng lãi suất vay trong thời hạn tới .
Nước Ta cần triển khai có nghĩa vụ và trách nhiệm những cam kết hội nhập quốc tế trong nghành kinh tế tài chính mà Nước Ta đã đưa ra ; Chủ động thiết kế xây dựng chủ trương hội nhập kinh tế tài chính hiệu suất cao, đồng điệu ; tăng cường theo dõi, giám sát triển khai quy trình hội nhập, kịp thời điều chỉnh hợp lý, hạn chế tối đa những tác động ảnh hưởng xấu đi của quy trình này .
Hai là, quản trị, giám sát ngặt nghèo dòng vốn quốc tế .
Theo dõi, dự báo sát tình hình, khuynh hướng dịch chuyển của dòng vốn góp vốn đầu tư trực tiếp và gián tiếp quốc tế nhằm mục đích kịp thời ứng phó, dữ thế chủ động tiến hành những giải pháp nhằm mục đích giảm thiểu khó khăn vất vả, hạn chế tác động bất lợi so với kinh tế tài chính của Nước Ta ; bảo vệ năng lực cung ngoại tệ trong trường hợp có sự di dời vốn, trấn áp ngặt nghèo hơn trong việc đáp ứng ngoại tệ cho những đối tượng người tiêu dùng, trong đó, nghiên cứu và điều tra thẩm định và đánh giá kỹ hơn việc chuyển ngoại tệ ra quốc tế góp vốn đầu tư của những doanh nghiệp ; đồng thời, tăng lôi cuốn ngoại tệ từ kiều hối, du lịch, góp thêm phần hạn chế thực trạng đô la hóa quay trở lại khi thị trường ngoại hối quốc tế dịch chuyển .
Tăng cường quản trị và giám sát thị trường kinh tế tài chính nhằm mục đích nâng cao hiệu suất cao và tăng cường tính không thay đổi của khu vực kinh tế tài chính – ngân hàng nhà nước, nhờ vậy, hoàn toàn có thể giảm hiện tượng kỳ lạ khủng hoảng bong bóng đầu tư mạnh .
Ba là, thực thi chủ trương tiền tệ dữ thế chủ động, linh động .
Trong bối cảnh tình hình dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, đồng USD có khuynh hướng tăng giá, rủi ro đáng tiếc về lạm phát kinh tế và không ổn định kinh tế tài chính có khuynh hướng tăng cao khi những ngân hàng nhà nước TW trên quốc tế tịch thu sớm hơn những giải pháp thả lỏng so với dự kiến, Nước Ta cần liên tục quản lý và điều hành chủ trương tiền tệ cần dữ thế chủ động, linh động ; Đảm bảo lãi suất vay kêu gọi VND đủ mê hoặc để tăng việc quy đổi từ USD sang VND, không thay đổi tâm ý thị trường, tăng cường phối hợp ngặt nghèo giữa những cơ quan chức năng trong việc kiểm tra, thanh tra giải quyết và xử lý vi phạm trên thị trường ngoại tệ để ngăn ngừa đầu tư mạnh ; trên cơ sở đó, góp thêm phần cải tổ cán cân thanh toán giao dịch, tăng dự trữ ngoại hối, không thay đổi tỷ giá .Tài liệu tham khảo
1. Tổng cục Thống kê, Báo cáo tình hình kinh tế-xã hội quý IV và năm 2021 ;
2. Dimas Bagus Wiranata (2010), “Analysis the impacts of exchange rate fluctuation toward the of exports and imports performance in the oic member countries”;
3. ING (2021), G10 FX Outlook 2022: Mid-cycle dollar strength;
4. Kristijan Gavarnic và Dejan Milectics (2016), US Dollar stability and the global currency reserves;
National Bank of Canada (2021), Fincal Markets ;5. Nikkei Asia (2021), Who’s in troubles, the US dollar or emerging economies?;
6. RBC ( 2021 ) – Cyclical currencies to fare best as US dollar weakens .
* TS. Lê Quang Thuận, ThS. Trần Thị Quỳnh Hoa – Viện Chiến lược và Chính sách tài chính, Bộ Tài chính.
** Bài đăng trên Tạp chí Tài chính số kỳ 1+2 tháng 2/2022.
Source: https://suadieuhoa.edu.vn
Category : Tin tức
