Biến động thị trường tài chính quốc tế và những vấn đề đặt ra cho Việt Nam – Tạp chí Tài chính

Biến động thị trường tài chính quốc tế

Cùng với tác động ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 sau hơn 2 năm chưa được trấn áp triệt để, thị trường tài chính ( TTTC ) toàn thế giới liên tục dịch chuyển trong những tháng đầu năm 2022 .

Thị trường chứng khoán: Biến động trái chiều

Kết thúc tháng 3/2022, theo Tradingeconomics, thị trường chứng khoán (TTCK) quốc tế tăng điểm ở hầu hết các khu vực (ngoại trừ TTCK Trung Quốc) nhờ các yếu tố như Fed điều chỉnh tăng lãi suất lần đầu kể từ năm 2018 (Ngày 16/3/2022, Fed tăng 25 điểm phần trăm nâng lãi suất từ mức 0,25% lên mức 0,5%), giá dầu giảm nhiệt so với đầu tháng 3, cũng như những kỳ vọng xung đột chính trị giữa Nga – Ukraine cải thiện theo chiều hướng tích cực. Cụ thể:

Trong tháng 3/2022, 3 chỉ số sàn chứng khoán chính của Mỹ là Dow Jones, S&P 500 và Nasdaq đều tăng điểm, lần lượt là 4,2 % ; 5,2 % và 5,1 %. Tuy nhiên, tính chung 3 tháng đầu năm 2022, 3 chỉ số sàn chứng khoán này lại giảm điểm, ở những mức 5,8 % ; 5,6 % và 10,2 % .
Biến động thị trường tài chính quốc tế  và những vấn đề đặt ra cho Việt Nam - Ảnh 1
Tại khu vực châu Âu và châu Á, trong tháng 3/2022, chỉ số sàn chứng khoán Stox 50 của khu vực châu Âu tăng 3,6 % ; chỉ số sàn chứng khoán FTSE 100 thanh toán giao dịch tại Anh tăng 2,5 % ; chỉ số Nikkei 225 của Nhật Bản tăng 3,6 % ; trong khi đó chỉ số sàn chứng khoán CSI 300 của Trung Quốc lại ghi nhận mức giảm 8,6 %. Tính chung 3 tháng đầu năm 2022, những chỉ số sàn chứng khoán Nikkei 225, CSI 300 và Stox 50 lần lượt giảm 5,1 %, 14,1 % và 9,9 % ; ngược lại chỉ số FTSE 100 tăng 0,2 %. Nguyên nhân chính là do Fed tăng lãi suất vay đã khiến cho đồng Yên Nhật ( JPY ) và nhân dân tệ của Trung Quốc ( CNY ) chuyển từ khuynh hướng tăng giá so với đồng USD trong 02 tháng đầu năm 2022 sang diễn biến giảm giá trong tháng 3/2022. Điều này gây quan ngại về dòng tiền quay trở về Mỹ do chênh lệch lãi suất vay giữa Mỹ và những nước ngày càng lớn .

Thị trường ngoại hối: Diễn biến tích cực của USD

Theo Tradingeconomics, những tháng đầu năm 2022, đồng USD liên tục tăng điểm so với những đồng xu tiền chủ chốt, ngoại trừ đồng AUD của nước Australia và đồng CNY của Trung Quốc. Theo đó, trong tháng 3/2022, đồng USD ghi nhận sự tăng điểm so với những đồng EUR, GBP ( Bảng Anh ), JPY, CNY, KRW của Nước Hàn lần lượt là 0,5 % ; 1,4 % ; 6,1 % ; 0,6 % và 1,0 % ; ngược lại đồng USD giảm 3,2 % so với đồng AUD và giảm 0,1 % so với đồng SGD của Nước Singapore .
Tính chung 3 tháng đầu năm 2022, đồng USD cũng liên tục tăng điểm so với những đồng xu tiền chủ chốt EUR, GBP, JPY, SGD và KRW lần lượt là 2,8 % ; 2,9 % ; 5,8 % ; 0,2 % và 1,8 % ; nhưng giảm 2,9 % so với đồng AUD và giảm 0,3 % so với đồng CNY. Tác nhân chính được cho là stress giữa Nga với Ukraine, buộc những nước phương Tây thực thi những giải pháp trừng phạt so với Nga, điều này về lâu bền hơn hoàn toàn có thể tương hỗ đồng CNY bởi Nga hoàn toàn có thể ngày càng tăng nắm giữ đồng xu tiền này. Trong khi đó, đồng AUD thanh toán giao dịch ở mức cao nhất trong gần 5 tháng qua trong toàn cảnh tỷ suất thất nghiệp của nước này giảm xuống mức thấp nhất trong 14 năm là 4 % vào tháng 2/2022 do hoạt động giải trí hồi sinh nhanh gọn sau đợt bùng phát của biến thể Omicron vào cuối tháng 11/2021, tương hỗ kỳ vọng về một tăng lãi suất vay sớm hơn .

Thị trường vàng: Biến động ngược chiều

Tiếp tục đà tăng từ cuối năm 2021, sau khi tăng mạnh trong 2 tháng đầu năm 2022, giá vàng quốc tế trong tháng 3/2022 giảm nhẹ ở mức – 0,3 % do Fed tăng lãi suất vay đã đẩy đồng USD tăng ( theo Tradingeconomics ). Tính chung 3 tháng đầu năm 2022, giá vàng tăng 7,6 % do căng thẳng mệt mỏi giữa Nga với Ukraine khiến giá dầu tăng cao trong toàn cảnh quan ngại thiếu vắng nguồn cung, trong khi đó đồng USD dịch chuyển trái chiều ở những khu vực .

Xu hướng thắt chặt chính sách tiền tệ tại nhiều quốc gia

Cùng với đà phục sinh của kinh tế tài chính toàn thế giới, đặc biệt quan trọng là khi lạm phát kinh tế tăng nhanh, khuynh hướng thắt chặt chủ trương tiền tệ đã Open rõ nét hơn từ năm 2021. Theo thống kê của Central Bank News, tính đến cuối năm 2021 đã có 41 ngân hàng nhà nước TW ( NHTW ) thực thi tăng lãi suất vay với khoảng chừng 124 lượt tăng. Trong toàn cảnh lạm phát kinh tế vẫn tăng cao, nhiều vương quốc liên tục thu hẹp chủ trương tiền tệ để kiềm chế lạm phát kinh tế và tương hỗ nền kinh tế tài chính. Trong tháng 03/2022, Fed đã thực thi tăng 25 điểm Phần Trăm nâng lãi suất vay lên 0,25 – 0,5 % và thông tin sẽ còn liên tục tăng thêm 6 lần nữa trong năm nay. Trong khi đó NHTW Anh cũng đã lần thứ ba liên tục tăng lãi suất vay thêm 25 điểm Tỷ Lệ lên 0,75 % nhằm mục đích đưa lãi suất vay trở lại mức trước Covid-19. NHTW Brazil đã lần thứ 9 liên tục kiểm soát và điều chỉnh tăng lãi suất vay 100 điểm Tỷ Lệ nâng lãi suất vay từ 10,75 % lên mức 11,75 %. Tiếp đó, NHTW Ba Lan lần thứ 6 liên tục tăng lãi suất vay 75 điểm Xác Suất lên 3,5 %. Đây là mức cao nhất kể từ tháng 02/2013 nhằm mục đích mục tiêu kiềm chế lạm phát kinh tế .
Biến động thị trường tài chính quốc tế  và những vấn đề đặt ra cho Việt Nam - Ảnh 2


Trong khi đó, NHTW Nga đã lần thứ 10 liên tục nâng lãi suất vay, lên mức 20 %, cao nhất trong gần 20 năm trong toàn cảnh ngày càng tăng những lệnh trừng phạt của phương Tây nhằm mục đích vào Nga. NHTW Hungary lần thứ 9 liên tục tăng lãi suất vay lên mức 3,4 %, mức cao nhất kể từ tháng 10/2013. NHTW Séc đã 6 lần liên tục tăng lãi suất vay lên 4,5 % với tiềm năng trấn áp lạm phát kinh tế và thôi thúc tăng trưởng bền vững và kiên cố. NHTW Nước Hàn đã quyết định hành động nâng 0,25 % lãi suất vay cơ bản, từ mức 1 % hiện hành lên 1,25 % / năm, bằng ngưỡng trước khi bùng phát dịch Covid-19. Ngoài ra, những nước : New Zealand, Chilê, Nam Phi, Mexico đã nâng lãi suất vay trong toàn cảnh rủi ro đáng tiếc ngày càng tăng từ lạm phát kinh tế tăng cao .

Một số vấn đề đặt ra đối với Việt Nam

Theo nhìn nhận của một số ít tổ chức triển khai định chế tài chính quốc tế ( Worldbank ( 1/2022 ), Ngân hàng Standard Chartered ( 01/2022 ) … ), GDP của Nước Ta năm 2022 được dự báo giao động trong khoảng chừng 5,5 – 7,5 % ( tương tự với tiềm năng tăng trưởng kinh tế tài chính của Nước Ta năm 2022 do Quốc hội đặt ra là 6 – 6,5 % ). Điều đó đồng nghĩa tương quan với những nhìn nhận tích cực về tính ổn kinh tế tài chính vĩ mô cũng như xu thế hồi sinh của Nước Ta .
Nước Ta với độ mở cao của nền kinh tế tài chính có năng lực chịu ảnh hưởng tác động lớn từ những diễn biến bên ngoài, trong đó có TTTC. Sự biến động của TTTC quốc tế trong thời hạn qua hoàn toàn có thể sẽ chưa ảnh hưởng tác động nhiều đến kinh tế tài chính Nước Ta trong thời gian ngắn, tuy nhiên, trong dài hạn kinh tế tài chính Nước Ta hoàn toàn có thể sẽ bị tác động ảnh hưởng trên những góc nhìn sau :
Thứ nhất, trên thị trường ngoại hối ghi nhận sự tăng giá của đồng USD so với những đồng xu tiền chủ chốt khác trong 3 tháng đầu năm 2022, dự báo đồng xu tiền này liên tục duy trì xu thế tăng điểm trong thời hạn tới khi Fed hoàn toàn có thể liên tục kiểm soát và điều chỉnh tăng lãi suất vay theo lộ trình cùng với việc ngày càng nhiều vương quốc chuyển thực trạng điều hành quản lý chủ trương tiền tệ từ thả lỏng sang thắt chặt. Đồng USD tăng giá dự báo sẽ tác động ảnh hưởng đến kinh tế tài chính Nước Ta trên những góc nhìn như thương mại và trấn áp nợ công .
Biến động thị trường tài chính quốc tế  và những vấn đề đặt ra cho Việt Nam - Ảnh 3
Đối với thương mại, việc đồng USD tăng giá sẽ tương hỗ cho những doanh nghiệp xuất khẩu khi giá thành sản phẩm & hàng hóa xuất khẩu, đặc biệt quan trọng là vào Mỹ ( thị trường xuất khẩu lớn nhất của Nước Ta ) sẽ giảm, làm tăng thời cơ ngày càng tăng doanh thu và mở rộng kinh doanh thương mại của những doanh nghiệp. Tuy nhiên, so với những doanh nghiệp nhập khẩu nguyên vật liệu nguồn vào, thì việc đồng USD sẽ làm tăng chi phí sản xuất, nhập khẩu càng nhiều, chi phí sản xuất càng tăng. Điều này hoàn toàn có thể làm giảm doanh thu của doanh nghiệp nếu doanh thu biên từ việc giảm giá bán loại sản phẩm không lớn hơn được ngân sách biên từ việc tăng giá nguyên, vật tư nguồn vào .

Đối với nợ công, đồng USD tăng giá sẽ ảnh hưởng đến khả năng trả nợ của Chính phủ và doanh nghiệp Việt Nam. Khi đồng USD lên giá, Chính phủ và doanh nghiệp sẽ phải dùng nhiều tiền đồng hơn để đổi lấy USD khi tiến hành thanh toán cho các chủ nợ. Điều này sẽ làm tăng chi phí vay vốn của doanh nghiệp, qua đó làm giảm lợi nhuận, thậm chí doanh nghiệp có thể thua lỗ. Trong khi đối với Chính phủ, việc phải dùng nhiều nội tệ hơn để trả nợ có thể kéo theo sự gia tăng của nợ công, làm giảm dư địa ngân sách cho đầu tư phát triển.

Thứ hai, dòng vốn góp vốn đầu tư hoàn toàn có thể bị ảnh hưởng tác động. Với nỗ lực trong cải tổ thiên nhiên và môi trường góp vốn đầu tư – kinh doanh thương mại can đảm và mạnh mẽ, thực ra nên trong những tháng đầu năm 2022 dòng vốn góp vốn đầu tư vào Nước Ta chưa bị ảnh hưởng tác động nhiều. Thu hút vốn góp vốn đầu tư trực tiếp quốc tế ( FDI ) tuy vẫn giảm về tổng vốn ĐK nhưng đạt mức giải ngân cho vay cao nhất kể từ năm 2018 đến nay. Tính đến ngày 20/3/2022, tổng vốn ĐK đạt 8,91 tỷ USD, giảm 12,1 % so với cùng kỳ năm trước ; Vốn FDI triển khai ước đạt 4,42 tỷ USD, tăng 7,8 % so với cùng kỳ năm trước .
Dự kiến đồng USD tăng giá sẽ khiến cho chênh lệch lãi suất vay giữa Mỹ với những nền kinh tế tài chính tăng trưởng ngày càng lớn, do đó dòng vốn góp vốn đầu tư gián tiếp hoàn toàn có thể sẽ quay trở lại Mỹ. Hiện tượng rút vốn hoàn toàn có thể sẽ xảy ra tại Nước Ta, tuy nhiên sẽ khó ồ ạt vì lộ trình tăng lãi suất vay của Fed đã được công bố từ trước. Để liên tục lôi cuốn được dòng vốn góp vốn đầu tư thì Nước Ta cần duy trì được không thay đổi kinh tế tài chính vĩ mô, có được những dự báo tăng trưởng khả quan trong năm nay như trên .
Để đạt được tiềm năng trên, Nước Ta cần hồi sinh nền kinh tế tài chính song hành với trấn áp tốt đại dịch Covid-19. Theo đó, Nước Ta cần nhanh gọn kiến thiết xây dựng và phát hành những văn bản hướng dẫn triển khai những chính sách, chủ trương tương hỗ trong Chương trình hồi sinh và tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội bảo vệ tính đơn cử, rõ ràng ; Đồng thời, tăng cường quản trị, giám sát việc tiến hành thực thi những gói tương hỗ trong Chương trình, tránh thất thoát, tiêu tốn lãng phí. Cùng với đó là tăng cường đẩy nhanh giải ngân cho vay vốn góp vốn đầu tư công .
Thứ ba, TTCK hoàn toàn có thể chịu ảnh hưởng tác động nếu dòng vốn góp vốn đầu tư giảm. Theo kim chỉ nan, Nước Ta cũng sẽ chịu áp lực đè nén về dòng vốn quốc tế rút khỏi TTCK khi lãi suất vay đồng USD tăng lên. Tuy nhiên, trên thực tiễn trong quy trình tiến độ 2013 – năm trước, khi Fed thắt chặt chủ trương tiền tệ, TTCK Nước Ta vẫn đạt được mức tăng trưởng đáng kể. Trong 3 tháng đầu năm 2022, khối ngoại đã rút ròng trên TTCK Nước Ta 6.272 nghìn tỷ đồng, hơn nửa trong số đó là trong tháng 3 với 3.240 nghìn tỷ đồng .
Tuy nhiên, theo nhiều chuyên viên, việc này chỉ nên xem là hoạt động giải trí góp vốn đầu tư đơn thuần ( giá trị sàn chứng khoán mua vào rẻ hơn so với giá trị mà khối ngoại bán ra ), dòng tiền vẫn chưa ra khỏi thị trường Nước Ta khi những nhà đầu tư quốc tế đang tìm kiếm thời cơ góp vốn đầu tư khả thi .
Trong thời hạn tới, nhằm mục đích lôi cuốn dòng vốn góp vốn đầu tư quốc tế, hạn chế hiện tượng kỳ lạ rút ròng trên TTCK nhất là trong toàn cảnh Fed đã tăng lãi suất vay và hoàn toàn có thể liên tục tăng lãi suất vay thêm vài lần như lộ trình thì Nước Ta cần phối hợp linh động trong điều hành quản lý chủ trương tài khóa và chủ trương tiền tệ, phối hợp ngặt nghèo với chủ trương tài khóa và những chủ trương kinh tế tài chính vĩ mô khác nhằm mục đích trấn áp lạm phát kinh tế theo tiềm năng đề ra năm 2022 trung bình khoảng chừng 4 %. Nhằm bình ổn giá xăng dầu và trấn áp lạm phát kinh tế, trong thời gian ngắn cần xem xét việc kiểm soát và điều chỉnh có thời hạn một số ít sắc thuế so với xăng, dầu như nghiên cứu và điều tra miễn, giảm có thời hạn thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường, thuế giá trị ngày càng tăng và thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng so với xăng, dầu .
Bên cạnh đó, cần thanh tra rà soát, sửa đổi những pháp luật pháp lý cho tương thích với khu vực và quốc tế, ứng dụng công nghệ thông tin văn minh, sớm đưa mạng lưới hệ thống công nghệ thông tin KRX vào hoạt động giải trí, sử dụng quy mô đối tác chiến lược bù trừ TT CCP, tiến tới nâng hạng TTCK lên thị trường mới nổi. Đồng thời, tăng cường thanh tra, kiểm tra, giải quyết và xử lý nghiêm những hành vi vi phạm, tạo lòng tin với nhà đầu tư quốc tế và uy tín của TTCK Nước Ta .
Biến động thị trường tài chính quốc tế  và những vấn đề đặt ra cho Việt Nam - Ảnh 4
Thứ tư, thị trường vàng hoàn toàn có thể dịch chuyển không bình thường. Trong 3 tháng đầu năm 2022, giá vàng trong nước tăng cao cùng với giá vàng quốc tế. Quý I / 2022, giá vàng trong nước tăng khoảng chừng 14,75 % so với cùng kỳ 2021, và đang thanh toán giao dịch ở mức trung bình là 63,77 – 64,62 triệu đồng / lượng mua vào – bán ra ( Giá vàng trong nước trung bình quý I / 2021 là 55,66 – 56,21 triệu đồng / lượng mua vào – bán ra ). Giá vàng tăng mạnh đa phần do những không ổn định địa chính trị quốc tế như xung đột Nga-Ukraine, rủi ro tiềm ẩn lạm phát kinh tế giá sản phẩm & hàng hóa … Dự kiến, trong thời hạn tới giá vàng trong nước hoàn toàn có thể giảm theo giá vàng quốc tế. Tuy nhiên, giá vàng quốc tế hoàn toàn có thể sẽ bật tăng do những dịch chuyển chính trị, đại dịch Covid-19 diễn biến không bình thường, chuỗi đáp ứng chưa được thông nòng hay lạm phát kinh tế chưa được trấn áp … Vì vậy, Nước Ta cần liên tục theo dõi sát diễn biến của thị trường vàng quốc tế để kịp thời có những phản ứng đối với thị trường vàng trong nước .
Tóm lại, TTTC quốc tế hoàn toàn có thể sẽ dịch chuyển khó đoán định trong thời hạn tới và sẽ gây ra tác động ảnh hưởng khác nhau so với vương quốc, khu vực. Song hành với những khó khăn vất vả là những thuận tiện, Nước Ta cần tận dụng và phát huy tối đa lợi thế của mình về không thay đổi kinh tế tài chính vĩ mô, chủ trương Open, hội nhập, đặc biệt quan trọng là việc thực thi tốt hai tiềm năng chống dịch và phục sinh kinh tế tài chính trong thời hạn qua để tăng trưởng không thay đổi và vững chắc .

Tài liệu tham khảo:

1. Nguyễn Đại Lai ( 2022 ), Các hành động của thị trường tài chính quốc tế đầu năm 2022 và những ảnh hưởng tác động tới thị trường tài chính Nước Ta ; truy vấn tại : https://thitruongtaichinhtiente.vn/cac-dong-thai-cua-thi-truong-tai-chinh-the-gioi-dau-nam-2022-va-nhung-tac-dong-toi-thi-truong-tai-chinh-viet-nam-39684.html ;
2. Thu Ngọc ( 2022 ), Thị trường tài chính toàn thế giới năm 2021 và những yếu tố đặt ra cho năm 2022 ; truy vấn tại : https://thitruongtaichinhtiente.vn/thi-truong-tai-chinh-toan-cau-nam-2021-va-nhung-van-de-dat-ra-cho-nam-2022-39096.html ;
3. Worldbank ( 01/2022 ), Global Economic Prospects ;
4. ADB ( ADO, 12/2021 ), Asian Development Outlook Supplement ;
5. IMF ( 10/2021 ), World Economic Outlook : Recovery During a Pandemic ;

6. Katanga Johnson (2022), Global stocks trade higher at the end of a volatile month;

7. Graeme Wearden ( 2022 ), Global stock markets are in for a rollercoaster ride in 2022 .

* TS. Nguyễn Thị Hải Thu; ThS. Trần Thị Hà – Viện Chiến lược và Chính sách tài chính (Bộ Tài chính)

** Bài đăng trên Tạp chí Tài chính số kỳ 2 tháng 3/2022

Alternate Text Gọi ngay