Quản lý nhà nước về năng lượng điện mặt trời ở Việt Nam

Tại Việt Nam, nguồn cung ứng nguồn năng lượng hầu hết dựa vào nguyên vật liệu hóa thạch và nhập khẩu, trong khi than đá, dầu, khí đốt trên quốc tế là hữu hạn và có nhiều dịch chuyển .
Việt Nam đã và đang tham gia những cam kết quốc tế như Mục tiêu tăng trưởng bền vững và kiên cố – SDG 7 về việc quy đổi sang sản xuất và tiêu dùng nguồn năng lượng sạch, bảo vệ năng lực tiếp cận nguồn năng lượng Ngân sách chi tiêu phải chăng, đáng an toàn và đáng tin cậy, vững chắc và tân tiến cho tổng thể mọi người ; SDG 13 về hành vi khẩn cấp để chống lại đổi khác khí hậu ( BĐKH ) và những ảnh hưởng tác động của nó .
Thủ tướng nhà nước đã phát hành Chiến lược vương quốc về tăng trưởng xanh tiến trình 2021 – 2030, tầm nhìn 2050 tại Quyết định số 1658Q Đ – TTg ngày 01/10/2021 ( trong đó giải pháp kế hoạch có tương quan là kiến thiết xây dựng những chủ trương thôi thúc vận động và di chuyển nguồn năng lượng theo hướng xanh, sạch, tăng tỷ trọng nguồn năng lượng tái tạo ( NLTT ) đạt 15-20 % trên tổng phân phối nguồn năng lượng sơ cấp vào năm 2030 … ) .

Trước bối cảnh đó, việc bổ sung, đa dạng hóa nguồn cung năng lượng từ NLTT là hết sức cần thiết, phù hợp với xu hướng thế giới và đáp ứng mục tiêu phát triển kinh tế bền vững.

Phát triển lĩnh vực điện mặt trời tại Việt Nam

Mặc dù, Việt Nam vẫn nhờ vào đáng kể vào nguyên vật liệu hóa thạch nhằm mục đích phân phối nhu yếu nguồn năng lượng ngày càng tăng và đang vượt quá nguồn cung, nhưng trong 2 năm gần đây, Việt Nam đã dần chuyển hướng sang NLTT .
Trong số những loại NLTT, nguồn năng lượng mặt trời nhận được sự chăm sóc nhiều nhất từ, đặc biệt quan trọng sau khi Nhà nước công bố giá điện tương hỗ ( FIT ) tiên phong vào năm 2017. Năng lượng mặt trời đã tận mắt chứng kiến sự tăng trưởng chưa từng có tại Việt Nam, với hiệu suất tăng từ 105 MW năm 2018 lên hơn 16.500 MW vào tháng 12/2020, đưa Việt Nam trở thành thị trường nguồn năng lượng mặt trời lớn nhất ở Khu vực Đông Nam Á .
Các động lực chính cho sự bùng nổ nhanh gọn của điện mặt trời tại Việt Nam gồm có : ( i ) Tiềm năng sản xuất nguồn năng lượng mặt trời lớn của Việt Nam do được vạn vật thiên nhiên tặng thêm với lượng nắng dồi dào mỗi năm, trung bình 1.600 – 2.700 giờ nắng hàng năm ; ( ii ) Giá điện tương hỗ ( FIT ) mê hoặc và những chủ trương tương hỗ khác của nhà nước ( giảm thuế doanh nghiệp và thuế nhập khẩu, miễn tiền thuê đất ) ; ( iii ) Cam kết của Nhà nước so với bảo mật an ninh nguồn năng lượng và tăng trưởng bền vững và kiên cố như Thủ tướng nhà nước đã công bố tại Hội nghị Biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc ( COP26 ) ; ( iv ) Ngân sách chi tiêu mô-đun điện mặt trời và những công nghệ tiên tiến tương quan trên quốc tế .

Thực trạng quản lý nhà nước về năng lượng mặt trời ở Việt Nam

Về mặt chủ trương chủ trương, nhà nước đã đặt ra tiềm năng tăng trưởng NLTT tại những văn bản : Chiến lược tăng trưởng NLTT của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Quy hoạch tăng trưởng điện lực vương quốc quá trình 2011 đến 2020 có xét đến 2030, Nghị quyết số 55 – NQ / TW ngày 11/2/2020 của Bộ Chính trị .
Chiến lược tăng trưởng NLTT của Việt Nam tiến trình đến 2030 có xét đến năm 2050 đã được Thủ tướng nhà nước phê duyệt tại Quyết định số 2068 / QĐ-TTg ngày 25/11/2015, trong đó đề ra tỷ suất điện sản xuất từ NLTT ( gồm có cả thủy điện lớn và nhỏ ) trong tổng điện năng sản xuất của vương quốc phải đạt 38 % vào năm 2020 ; 32 % vào năm 2030 và 43 % vào năm 2050. Dự kiến những nguồn điện NLTT ( gồm có thủy điện nhỏ, điện gió, điện mặt trời, và điện sinh khối ) sẽ chiếm 21 % tổng hiệu suất nguồn điện của vương quốc vào năm 2030. Nghị quyết số 55 – NQ / TW ngày 11/2/2020 của Bộ Chính trị nêu rõ, tỷ suất nguồn NLTT trong tổng cung nguồn năng lượng sơ cấp đạt 15-20 % năm 2030 và 25-30 % năm 2045, tương ứng tỷ suất điện năng của NLTT trong tổng điện năng sản xuất toàn nước là khoảng chừng 30 % năm 2030 và 40 % năm 2045 .
Để đạt được những tiềm năng NLTT trên, nhà nước Việt Nam đã phát hành nhiều chính sách khuyến khích khác nhau cho những mô hình điện NLTT được nhìn nhận có tiềm năng lớn .
Trong thời hạn gần đây, nhà nước đã ảnh hưởng tác động đến quy trình vận động và di chuyển nguồn năng lượng sạch theo những hướng chính sau đây : ( i ) Chính sách vĩ mô : hình thành thị trường NLTT ; ( ii ) Chính sách kinh tế tài chính : tương hỗ, khuyễn mãi thêm bằng giá, phí, thuế … ; ( iii ) Chính sách nâng cao nhận thức, thông tin – tuyên truyền .
Thực hiện những Quy hoạch tăng trưởng điện lực vương quốc, đến nay Việt Nam đã kiến thiết xây dựng trên 100 trạm quan trắc để theo dõi những tài liệu về NLMT trên khắp chủ quyền lãnh thổ Việt Nam. Cả nước có 76 dự án Bất Động Sản điện mặt trời đang trong quy trình tiến hành góp vốn đầu tư và đã đi vào hoạt động giải trí .
Hoạt động tuyên truyền về những chủ trương, chủ trương của Đảng, Nhà nước về tăng trưởng điện mặt trời đã được triển khai trên những phương tiện thông tin đại chúng như tivi, đài truyền thanh, những loại báo điện tử .
Chính sách kinh tế tài chính so với NLTT đã được chú trọng. Các chủ trương tặng thêm về thuế, tín dụng thanh toán đã được hoàn thành xong, bổ trợ theo hướng khuyến khích tăng trưởng những ngành NLTT, NLTT. Theo đó, những doanh nghiệp sản xuất điện từ NLTT được miễn, giảm nhiều loại thuế phí và tiếp cận được với nguồn vốn vay lãi suất khuyến mại. Bên cạnh đó, những dự án Bất Động Sản NLTT còn được hưởng chính sách giá cố định và thắt chặt FiT, vận dụng trong vòng 20 năm. Nhờ vậy trong những năm gần đây NLTT có những bước tăng trưởng vượt bậc. Điện NLTT đã đạt trên 5.500 MW và góp phần mỗi tháng 3 tỷ kWh, chiếm khoảng chừng 10 % hiệu suất và 6 % sản lượng thương phẩm cả nước. Trong đó :
Điện mặt trời là nguồn NLTT tăng trưởng mạnh nhất. Việt Nam hiện đã có 88 dự án Bất Động Sản điện mặt trời với tổng hiệu suất gần 6.000 MW đã hòa vào lưới điện vương quốc. Điện mặt trời chiếm khoảng chừng 10 % tổng sản lượng điện cả nước, lớn hơn nhiều so với quy mô dự kiến theo quy hoạch điện kiểm soát và điều chỉnh cho năm 2020 là 850MW và năm 2025 là 4.000 MW. Trong đó, dự án Bất Động Sản quy mô nối lưới đạt khoảng chừng 4.500 MW, điện mặt trời mái nhà trên 31.570 dự án Bất Động Sản với tổng hiệu suất là 657,88 MWp. Trong số 88 dự án Bất Động Sản nối lưới thì có đến 81 dự án Bất Động Sản được đóng điện trong tiến trình tháng 4-6 / 2019 để được hưởng chính sách khuyễn mãi thêm về giá khuyễn mãi thêm là 9,35 cent / kWh trong 20 năm .

Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về điện mặt trời ở Việt Nam

Để liên tục nâng cao hiệu suất cao quản trị nhà nước về điện mặt trời tại Việt Nam, những giải pháp cần tập trung chuyên sâu triển khai gồm :
Một là, phát hành bộ tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật : Nhà nước cần phát hành bộ tiêu chuẩn cho những thiết bị sử dụng nguồn năng lượng mặt trời và triển khai kiểm nghiệm chất lượng, hiệu suất những loại sản phẩm nhập khẩu và sản xuất kinh doanh thương mại trong nước để hạn chế việc lưu thông những mẫu sản phẩm kém chất lượng, khuynh hướng cho người dân và nâng cao hiệu suất cao sử dụng nguồn năng lượng mặt trời .
Để đạt được tiềm năng đưa điện mặt trời hòa vào dòng điện vương quốc ship hàng cho toàn xã hội về nguồn năng lượng, nhà nước cần phát hành những văn bản đơn cử để vận dụng riêng cho nguồn năng lượng mặt trời để “ cởi trói ” cho việc tăng trưởng điện mặt trời. Cụ thể : ( i ) Ban hành chuẩn kỹ thuật cho việc Điện mặt trời nối lưới ; ( ii ) Cho phép bán vào lưới giá 1 KWh ĐMT gấp 1-1, 5 giá điện trần và giá giờ cao điểm và có hợp đồng mua điện trong 15-20 năm nhằm mục đích lôi cuốn nhà đầu tư .
Hai là, tăng cường quy hoạch tăng trưởng điện mặt trời : Trước hết, những cơ quan quản trị điện lực cần phối hợp với địa phương thanh tra rà soát, nhìn nhận đúng tiềm năng về điện mặt trời, quy hoạch sử dụng đất dựa trên kế hoạch tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội của địa phương để thiết kế xây dựng quy hoạch đơn cử, cũng như những dự án Bất Động Sản lôi cuốn góp vốn đầu tư .
Để tiết kiệm ngân sách và chi phí quỹ đất, cũng như tránh khó khăn vất vả về đền bù, giải phóng mặt phẳng, khi kiến thiết xây dựng quy hoạch cần tận dụng diện tích quy hoạnh mặt những hồ, hồ thủy điện, thủy lợi … để tăng trưởng mặt trời. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tạo điều kiện kèm theo sắp xếp quỹ đất để chủ góp vốn đầu tư thực thi những dự án Bất Động Sản điện mặt trời. Các cơ quan quản trị điện lực cần tăng cường công tác làm việc giám sát cung – cầu điện, giám sát quy trình tiến độ thực thi những dự án Bất Động Sản nguồn và lưới điện trong quy hoạch được phê duyệt, để bảo vệ những dự án Bất Động Sản sớm đi vào hoạt động giải trí và phân phối điện cho tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội .
Ba là, tăng cường thông tin tuyên truyền, nâng cao nhận thức của dân cư, hội đồng về tăng trưởng và sử dụng nguồn năng lượng điện mặt trời : Đẩy mạnh tuyên truyền và thông dụng đến mọi người dân về tầm quan trọng, hiệu suất cao kinh tế tài chính – xã hội và bảo vệ môi trường tự nhiên to lớn của việc tăng trưởng và sử dụng nguồn năng lượng điện mặt trời trong quy trình tăng trưởng bền vững và kiên cố, để biến hóa hành vi sử dụng điện của người dân từ sử dụng nguồn năng lượng truyền thống cuội nguồn sang sử dụng nguồn năng lượng điện mặt trời .
Các cơ quan quản trị điện lực cần tổ chức triển khai những lớp giảng dạy, tu dưỡng để nâng cao năng lượng của cán bộ làm công tác làm việc tuyên truyền. Việc kiến thiết xây dựng đội ngũ tuyên truyền này rất là quan trọng, vừa mang đặc thù tư vấn, vừa mang đặc thù khuynh hướng, góp thêm phần tạo thuận tiện và lôi cuốn sự tham góp vốn đầu tư cho tăng trưởng điện mặt trời .
Bốn là, cải cách thủ tục hành chính trong nghành điện mặt trời : Việc hoàn thành xong những thủ tục hành chính tương quan trực tiếp đến cấp giấy phép cho những dự án Bất Động Sản điện mặt trời là giải pháp quan trọng để góp thêm phần thôi thúc việc thực thi chủ trương điện mặt trời. Việc thẩm định và đánh giá, phê duyệt những dự án Bất Động Sản điện mặt trời lúc bấy giờ đang được cho là quy trình tốn nhiều thời hạn, việc vô hiệu những thủ tục rườm rà, không thiết yếu, sẽ giúp tiết kiệm chi phí thời hạn, nguồn lực trong việc cấp giấy phép cho những dự án Bất Động Sản điện mặt trời .
Đồng thời, Nhà nước cần góp vốn đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin vào việc tiếp đón và xử lý những thủ tục hành chính tương quan đến việc cấp phép cho những dự án Bất Động Sản điện mặt trời để giảm thời hạn và ngân sách thực thi thủ tục hành chính cho Nhà nước và doanh nghiệp. Cơ quan quản trị nhà nước về điện lực cần liên tục hoàn thành xong những pháp luật về trình tự, thủ tục lập, thẩm định và đánh giá, xét duyệt và cấp phép những dự án Bất Động Sản đầu tư sản xuất điện mặt trời. Hoàn thiện những lao lý về trình tự, thủ tục về miễn thuế, phí so với những dự án Bất Động Sản điện mặt trời trên mái nhà .
Năm là, xây dựng Quỹ tương hỗ kinh tế tài chính cho tăng trưởng và sử dụng nguồn năng lượng điện mặt trời : Nhà nước cần xây dựng Quỹ tăng trưởng nguồn năng lượng vững chắc. Quỹ này hoạt động giải trí trên cơ sở nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, nguồn thu từ phí thiên nhiên và môi trường so với nguyên vật liệu hóa thạch, những nguồn hỗ trợ vốn, góp phần của những tổ chức triển khai, cá thể trong và ngoài nước, và những nguồn vốn hợp pháp khác nhằm mục đích tương hỗ kinh tế tài chính cho những hoạt động giải trí khuyến khích tăng trưởng ngành nguồn năng lượng sạch trên khoanh vùng phạm vi cả nước .
Ưu tiên cho những điều tra và nghiên cứu tương quan đến tăng trưởng và sử dụng tài nguyên nguồn năng lượng mặt trời trong nghành nghề dịch vụ tăng trưởng khoa học, công nghệ tiên tiến và tăng trưởng công nghiệp công nghệ cao ; sắp xếp kinh phí đầu tư từ những quỹ để tương hỗ những nghiên cứu và điều tra khoa học và công nghệ tiên tiến tại những dự án Bất Động Sản thử nghiệm, dự án Bất Động Sản công nghiệp hóa cho tăng trưởng và sử dụng nguồn năng lượng mặt trời, thôi thúc sự tân tiến của công nghệ tiên tiến tương quan đến sự tăng trưởng và sử dụng nguồn năng lượng mặt trời, giảm chi phí sản xuất của những mẫu sản phẩm nguồn năng lượng mặt trời và nâng cao chất lượng mẫu sản phẩm .
Sáu là, tăng trưởng nguồn nhân lực trong nghành điện mặt trời : Nâng cao năng lượng quản trị và tăng trưởng nguồn nguồn năng lượng điện mặt trời ở những cấp trải qua những giải pháp : ( i ) Khuyến khích và tương hỗ những trường ĐH, những cơ sở dạy nghề tăng trưởng giáo trình và giảng dạy những môn học mới tương quan tới NLTT, đặc biệt quan trọng là ưu tiên cho nguồn năng lượng điện mặt trời ; ( ii ) Khuyến khích, tương hỗ công tác làm việc nghiên cứu và điều tra và tăng trưởng nguồn năng lượng điện mặt trời trong những tổ chức triển khai điều tra và nghiên cứu khoa học kỹ thuật, đặc biệt quan trọng so với việc nghiên cứu và điều tra sâu những công nghệ tiên tiến nguồn năng lượng điện mặt trời đặc trưng, tương thích với điều kiện kèm theo của Việt Nam ; ( iii ) Xây dựng kế hoạch hợp tác ngắn và dài hạn với những tổ chức triển khai quốc tế trong việc tăng trưởng nguồn nhân lực, huấn luyện và đào tạo và tập huấn về nguồn năng lượng điện mặt trời. Khuyến khích và tương hỗ tăng trưởng những dịch vụ và những tổ chức triển khai tư vấn trong nghành nguồn năng lượng điện mặt trời. Tăng cường hợp tác với quốc tế trong huấn luyện và đào tạo nguồn nhân lực, điều tra và nghiên cứu khoa học về điện mặt trời .

Bảy là, tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực năng lượng mặt trời: Tăng cường hợp tác quốc tế để thu hút nguồn vốn và thúc đẩy chuyển giao công nghệ trong lĩnh vực năng lượng mặt trời. Chủ động tiếp nhận, làm chủ và chuyển giao các tiến bộ kỹ thuật, công nghệ, thành tựu khoa học mới trong lĩnh vực phát triển và sử dụng nguồn năng lượng điện mặt trời trên thế giới để phát triển nhanh, mạnh và bền vững ngành năng lượng điện mặt trời ở Việt Nam. Tăng cường hợp tác song phương, mở rộng hợp tác đa phương với các nước có ngành công nghiệp năng lượng điện mặt trời phát triển, với các tổ chức, cá nhân nước ngoài giàu tiềm lực để học hỏi kinh nghiệm trong việc phát triển năng lượng điện mặt trời.

Tám là, vận dụng chính sách đấu thầu những dự án Bất Động Sản điện mặt trời : Triển khai thực thi đấu thầu những dự án Bất Động Sản điện mặt trời theo hướng công khai minh bạch, minh bạch, để giảm ngân sách góp vốn đầu tư và từ đó giá bán điện của dự án Bất Động Sản. Tuy nhiên, những hồ sơ dự thầu phải bảo vệ tiêu chuẩn : Chất lượng điện không thay đổi, công nghệ tiên tiến tiên tiến và phát triển nhất và tương thích nhất với điều kiện kèm theo kỹ thuật Việt Nam. Mở rộng cho góp vốn đầu tư kinh doanh thương mại điện mặt trời ở Việt Nam trên ý thức ưu tiên bảo lãnh những đơn vị chức năng, công ty có yếu tố Việt nhằm mục đích bảo vệ cho tăng trưởng bền vững và kiên cố, bảo mật an ninh nguồn năng lượng và giữ thị trường trong nước cho những doanh nghiệp có yếu tố Việt .

Tài liệu tham khảo:

  1. Lan Anh (2018), Triển vọng việc làm trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, Tạp chí Năng lượng sạch Việt Nam, số 16/2018;
  2. Bộ Chính trị (2020), Nghị quyết số 55-NQ/TW về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045;
  3. Nguyễn Hùng Cường (2017), Chính sách năng lượng tái tạo của một số nước trên thế giới và bài học kinh nghiệm cho Việt Nam, Luận án Tiến sĩ kinh tế, Học viện Khoa học xã hội;
  4. Nhân Hà (2018), Những rào cản khiến năng lượng tái tạo ở Việt Nam khó phát triển, Tạp chí điện tử Nhà đầu tư;
  5. Nguyễn Mạnh Hiền (2019), Tổng quan về tiềm năng và triển vọng phát triển năng lượng tái tạo Việt Nam, Tạp chí Năng lượng Việt Nam;
  6. Huy Hoàng (2018), Khánh thành Nhà máy điện mặt trời TTC Krông Pa, Tạp chí Môi trường;
  7. Phan Ngô Tống Hưng, Nguyễn Thành Sơn, Điện mặt trời Trung Quốc (Bài học thứ nhất): Kiến tạo của Chính phủ, 2019, Tạp chí Năng lượng Việt Nam;
  8. Phạm Thị Xuân Mai (2006), Nhật Bản với việc sử dụng năng lượng tái tạo, Tạp chí Nghiên cứu Đông Bắc Á, số 6, tr 31- 35;
  9. Phạm Thị Thanh Mai, Nguyễn Vĩnh Thụy (2014), Nghiên cứu một số phương án sử dụng nguồn năng lượng tái tạo cho phát điện ở Việt Nam, Tạp chí khoa học;
  10. Thảo Miên (2019), Việt Nam ưu tiên phát triển năng lượng tái tạo,
    Thời báo Tài chính.

Bài đăng trên Tạp chí Tài chính kỳ 2 tháng 12/2022

Alternate Text Gọi ngay