Dòng điện trong kim loại | Khái niệm và Ứng dụng

Dòng điện trong kim loại là một chủ đề quan trọng trong nghành vật lý và điện tử. Trong những vật tư dẫn điện như kim loại, electron hoàn toàn có thể tự do vận động và di chuyển trải qua mạng lưới tinh thể của vật tư. Khi một điện trường được vận dụng trên một đầu của kim loại, những electron tự do sẽ chuyển dời từ khu vực có nguồn năng lượng cao sang khu vực có nguồn năng lượng thấp hơn, tạo ra một dòng điện .
Trong bài viết này, tất cả chúng ta sẽ khám phá về cơ chế tạo ra dòng điện trong kim loại, những đặc tính của nó và ứng dụng của dòng điện trong kim loại trong đời sống hàng ngày và trong ngành công nghiệp .

Khái quát về dòng điện trong kim loại

Các kim loại như đồng, nhôm, sắt, và vàng đều có năng lực dẫn điện tốt và được sử dụng thoáng đãng trong những ứng dụng điện tử và ngành công nghiệp. Để hoàn toàn có thể hiểu rõ hơn về dòng điện trong kim loại, trước hết mời những bạn cùng tìm hiểu và khám phá qua kim loại là gì ? Tính chất của dòng điện trong kim loại là như thế nào ?

dong-dien-trong-kim-loai-la-gi

Kim loại là gì

Kim loại là những nguyên tố hóa học mà hoàn toàn có thể được tạo ra từ những cation ( ion dương ) và có tính link kim loại. Đây là một trong ba nhóm những nguyên tố ( gồm có kim loại, phi kim và á kim ) được phân biệt bởi mức độ ion hóa và những thuộc tính link của chúng .
Các kim loại thường thì gồm có đồng, nhôm, sắt, vàng, bạc và kẽm. Tuy nhiên, có nhiều loại kim loại khác nhau với những đặc thù và ứng dụng đặc biệt quan trọng. Kim loại cũng được sử dụng thoáng rộng trong ngành công nghiệp, ví dụ điển hình như trong sản xuất xe hơi, máy tính, thiết bị điện tử và trong những ứng dụng kiến thiết xây dựng .

Tính chất dòng điện trong kim loại

Dòng điện trong kim loại có 1 số ít đặc thù quan trọng như sau :

  • Điện trở: Điện trở là khả năng của kim loại chống lại dòng điện. Điện trở của kim loại được xác định bởi các yếu tố như hàm lượng của các chất pha tạp, kích thước của hạt kim loại, nhiệt độ, và độ tinh khiết của kim loại. Các kim loại có điện trở thấp, chẳng hạn như đồng và bạc, được sử dụng trong các ứng dụng điện tử để dẫn điện.
  • Dẫn điện: Kim loại có khả năng dẫn điện tốt do các electron tự do trong kim loại có thể dễ dàng di chuyển qua các nguyên tử kim loại khác. Điều này làm cho kim loại trở thành một chất dẫn điện tốt, và là lý do tại sao kim loại được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng điện tử và trong các hệ thống điện.
  • Tính từ: Dòng điện trong kim loại tạo ra một trường từ xung quanh kim loại. Trường từ này có thể tương tác với các vật thể khác trong vùng gần kim loại và có thể được sử dụng để điều khiển các hệ thống điện tử.
  • Tạo nhiệt: Kim loại có thể tạo ra nhiệt do sự đối kháng của kim loại với dòng điện. Điều này được sử dụng trong các ứng dụng như hàn và gia nhiệt kim loại.
  • Tạo từ trường: Dòng điện trong kim loại tạo ra một từ trường xung quanh kim loại. Từ trường này có thể tương tác với các vật thể khác trong vùng gần kim loại và có thể được sử dụng để điều khiển các hệ thống điện tử.

Dòng điện trong kim loại là gì

Dòng điện trong kim loại là dòng những electron tự do di dời có hướng dưới công dụng của điện trường. Các electron sẽ bị đẩy bởi cực âm của nguồn điện và bị cực dương của nguồn điện đó hút vào .
Các dây dẫn kim loại sẽ tạo ra điện trở do sự va chạm của những electron tự do với những ion ở nút mạng. Nhân tố hoàn toàn có thể ảnh hưởng tác động đến điện trở là độ tinh khiết, nhiệt độ và chính sách gia công của vật tư. Điện trở suất của kim loại sẽ tăng giảm theo nhiệt độ, điện trở suất được thống kê giám sát theo công thức :

cong-thuc-tinh-dien-tro-xuat

Chiều của dòng điện trong kim loại sẽ ngược với chiều di dời của những electron tự do. Nguyên nhân là vì chiều di dời của ion dương được quy ước là chiều của dòng điện. Chiều di dời của elctron tự do và những ion dương đã được bộc lộ rõ trong hình dưới đây :

chieu-dong-dien-trong-kim-loai

Bản chất dòng điện trong kim loại

Kim loại có cấu trúc mạng tinh thể do những ion dương link một cách có trật tự với nhau và xê dịch ở xung quanh những nút mạng. Các electron lớp ngoài cùng hoàn toàn có thể tự tách khỏi những nguyên tử kim loại, từ đó tạo thành những electron hoàn toàn có thể vận động và di chuyển tự do bên trong những nguyên tử kim loại .
Khi chưa có sự ảnh hưởng tác động của nguồn điện bên ngoài, những hạt electron tự do sẽ hoạt động một cách hỗn loạn bên trong những dây dẫn kim loại, do đó không tạo ra dòng điện trong kim loại. Tuy nhiên, khi tất cả chúng ta đặt một nguồn điện vào hai đầu của dây dẫn kim loại sẽ tạo ra điện trường .

dong-dien-trong-kim-loai

Sự chênh lệch điện thế giữa hai đầu dây kim loại sẽ làm di dời những electron tự do theo chiều ngược với chiều điện trường, từ đó tạo ra dòng điện trong kim loại .
Khi những electron tự do di dời sẽ gây nên va chạm với những ion dương tại những nút mạng. Điều này tạo ra nguồn năng lượng, từ đó làm dây dẫn kim loại trở nên nóng lên. Dòng điện càng duy trì lâu thì nhiệt lượng tỏa ra càng lớn do sự va chạm giữa electron và ion dương càng lớn. Sự mất cân đối của mạng tinh thể này sẽ làm cản trở hoạt động của những electron tự do, từ đó gây ra điện trở trong thanh kim loại .

Các electron có trong kim loại

Các electron tự do trong kim loại được hình thành khi 1 số ít electron bên ngoài lớp electron hóa thạch của nguyên tử kim loại và được giữ lại trong mạng tinh thể của kim loại. Những electron này được gọi là electron dẫn và được giữ chặt bởi lực hút của nhân nguyên tử .
Khi một điện áp được vận dụng vào hai đầu của một mẫu kim loại, những electron tự do trong kim loại sẽ được đẩy từ bên này sang bên kia. Điều này gây ra một luồng chảy của những electron tự do trong kim loại, khi đó dòng điện trong kim loại được hình thành .
Các electron tự do trong kim loại làm cho kim loại trở nên dẫn điện tốt và có đặc thù dẫn điện cực kỳ quan trọng trong nhiều ứng dụng điện tử .

Điên trở, điện trở suất của dây dẫn kim loại và hiện trượng siêu dẫn

Trong những ứng dụng điện tử, điện trở là một trong những đại lượng quan trọng được chăm sóc đến. Điện trở của dây dẫn kim loại được xem là một trong những yếu tố quyết định hành động đến hiệu suất của những thành phần điện tử. Tuy nhiên, trong 1 số ít trường hợp đặc biệt quan trọng, một hiện tượng kỳ lạ được gọi là siêu dẫn hoàn toàn có thể xảy ra, làm cho điện trở suất của dây dẫn giảm xuống gần như bằng 0 .
Để hoàn toàn có thể hiểu rõ và cụ thể hơn, mời quý vị và những bạn cùng tìm hiểu thêm ngay sau đây .

Điện trở, điện trở suất của dây dẫn kim loại

Điện trở của kim loại được đo lường và thống kê theo công thức dưới đây :

cong-thuc-tinh-dien-tro

Trong đó :

  • R: điện trở của dây dẫn, (Ω)
  • l: chiều dài dây dẫn kim loại, (m)
  • S: tiết diện dây dẫn, (m2)
  • ρ: điện trở suất, là đặc trưng của vật liệu dẫn, (Ωm)

Điện trở suất của kim loại luôn tăng giảm theo nhiệt độ, điện trở suất được tính toán theo công thức:

cong-thuc-tinh-dien-tro-xuat

Trong đó :

  • ρ0: điện trở suất của dây dẫn tại nhiệt độ t0, (Ωm)
  • ρ: điện trở suất của dây dẫn tại nhiệt độ t, (Ωm)
  • α: hệ số nhiệt của điện trở, (K-1)

Do điện trở luôn làm cản trở dòng điện, gây ra nhiệt, làm tiêu tốn lãng phí điện năng nên trong trong thực tiễn, ta luôn tìm cách giảm điện trở R bằng một trong những cách :

  • Tăng tiết diện (S) của dây dẫn kim loại: Nghĩa là sử dụng dây dẫn có tiết diện lớn.
  • Giảm bớt chiều dài (l) của dây dẫn kim loại: Phụ thuộc vào hệ thống điện nên thường khó thay đổi
  • Giảm bớt điện trở suất (ρ) của kim loại

Hiện tượng siêu dẫn

Từ công thức tính điện trở suất, ta thấy khi nhiệt độ giảm, điện trở suất cũng giảm. Khi nhiệt độ giảm đến gần 0 ( oK ), điện trở của kim loại đã trở nên rất bé. Nếu giảm nhiệt độ xuống thấp hơn nhiệt độ Tc, lúc này điện trở sẽ bất thần giảm xuống bằng 0. Lúc này, ta nói kim loại đã trở thành trạng thải siêu dẫn .
Kim loại khi ở trạng thái siêu dẫn sẽ vẫn hoàn toàn có thể duy trì dòng điện trong khoảng chừng thời hạn dài dù không được liên kết với dòng điện. Hiện tượng siêu dẫn được ứng dụng rất nhiều trong đời sống, ví dụ như :

  • Tạo ra từ trường mạnh
  • Sản xuất ra cặp nhiệt điện
  • Dự kiến sử dụng để tải điện (để giảm bớt sự hao hụt năng lượng trên đường dây

Dòng điện trong kim loại có những ứng dụng nào đối với thị trường hiện nay

Dựa vào những đặc thù của dòng điện trong kim loại, tất cả chúng ta đã ứng dụng rất thông dụng trong đời sống ở rất nhiều nghành. Ta đã điều tra và nghiên cứu thành công xuất sắc nhiều vật tư, thiết bị để tương hỗ trong đời sống thực tiễn. Cụ thể như :

  • Chế tạo thành công nam châm mà không gây tỏa nhiệt trong hoạt động nhờ từ trường
  • Các thiết bị trong khoa học, ví dụ như: Các thiết bị siêu tốc, máy chế tạo, máy quét,….
  • Các vật dụng trong đời sống: Nhiệt kế, dây dẫn, Van điều khiển điện,……

Cách đo dòng điện và tạo ra dòng điện trong kim loại

Các đặc thù của kim loại, gồm có tính dẫn điện, tính dẫn nhiệt và độ bền, là những đặc tính quan trọng làm cho kim loại trở thành một vật tư rất quan trọng trong nhiều ứng dụng. Tuy nhiên, để hoàn toàn có thể đo dòng điện trong kim loại hay là những bạn muốn tạo ra dòng điện trong kim loại thì những bạn cần nên chú ý quan tâm vào những chi tiết cụ thể sau :

dong-dien-trong-kim-loai

Cách để đo dòng điện trong kim loại

Để hoàn toàn có thể đo được dòng điện trong kim loại một cách đúng mực, lúc bấy giờ người ta thường sử dụng thiết bị dùng để đo cường độ dòng điện, gọi là ampe kế. Khi muốn đo cường độ dòng điện, ta phải mắc tiếp nối đuôi nhau ampe kế với đoạn mạch mà ta muốn đo .
Ngoài ra, ta cũng hoàn toàn có thể đo dòng điện bằng điện kế, nó không chỉ cho ta biết cường độ dòng điện mà còn cho ta biết chiều của dòng điện. Hiện nay, có nhiều thiết bị để tương hỗ ta đo được cường độ dòng điện, tuy nhiên việc dùng ampe kế và điện kế vẫn là sự lựa chọn quen thuộc nên được sử dụng rất nhiều trong đời sống .

Cách để tạo ra dòng điện trong kim loại

Có nhiều cách để tạo ra dòng điện trong kim loại. Một trong những cách thông dụng nhất là vận dụng một điện áp vào hai đầu của một mẫu kim loại. Điện áp này sẽ tạo ra một lực đẩy những electron tự do trong kim loại chuyển dời từ bên này sang bên kia, tạo thành một luồng dòng điện trong kim loại .
Ngoài ra, vẫn còn 1 số ít cách để tạo ra dòng điện trong kim loại như :

  • Sử dụng pin hoặc ắc quy (công suất nhỏ, hiệu điện thế thấp, đắt)
  • Sử dụng vật dẫn, dây dẫn có điện
  • Đưa cục nam châm vào xung quanh cuộn dây dẫn

Thông qua bài viết này tất cả chúng ta hoàn toàn có thể hiểu thêm về dòng điện trong kim loại mang lại nhiều ứng dụng trong đời sống, từ những thiết bị điện tử hàng ngày cho đến những ứng dụng công nghiệp và y học .
Do đó, việc điều tra và nghiên cứu và vận dụng những kiến thức và kỹ năng về dòng điện trong kim loại là rất quan trọng và có tầm ảnh hưởng tác động lớn đến sự văn minh của con người và xã hội .

Nhận xét trung thực! {Từ khách hàng – Chuyên gia!}

Source: https://suadieuhoa.edu.vn
Category : Blog

Alternate Text Gọi ngay