Những điều cần biết về can thiệp động mạch vành
Can thiệp động mạch vành là một trong những thủ thuật giúp giải quyết dứt điểm tình trạng hẹp hoặc tắc động mạch vành mà không cần sử dụng đến phương pháp mổ mở lồng ngực.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BS.CKII Huỳnh Ngọc Long, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.
Năm 1958, lần tiên phong bác sĩ Mason Sones và tập sự ở Cleveland Clinic ( Mỹ ) đã vô tình chụp được tinh lọc động mạch vành, từ đó mở ra một kỷ nguyên mới trong chẩn đoán và điều trị bệnh mạch vành cùng nhiều bệnh tim mạch.
Bệnh mạch vành còn được gọi là thiếu máu cục bộ cơ tim được xếp vào nhóm bệnh lý có nguy cơ gây tử vong hàng đầu Việt Nam cũng như toàn thế giới. Đây là bệnh lý của sự mất cân bằng giữa cung – cầu oxy cơ tim do tưới máu không đủ, dẫn đến thiếu máu cơ tim hoặc hoại tử cơ tim.
Bạn đang đọc: Những điều cần biết về can thiệp động mạch vành
Các giải pháp điều trị bệnh mạch vành gồm điều trị nội khoa, tái thông mạch vành bị hẹp bằng cách đặt stent hoặc phẫu thuật cầu nối chủ vành. Trong đó, can thiệp động mạch vành là thủ thuật xâm lấn tối thiểu nhất, đạt được nhiều tân tiến ở cả kỹ thuật và hiệu suất cao điều trị.
Can thiệp động mạch vành là gì?
Can thiệp động mạch vành qua da còn được gọi là nong động mạch vành ( PCI ), là một thủ thuật được sử dụng để mở những động mạch vành bị hẹp nặng hoặc ùn tắc do xơ vữa mạch vành. Ưu điểm của thủ thuật này giúp hồi sinh lưu lượng máu đến cơ tim mà không cần phẫu thuật tim hở.
Khi nào cần can thiệp động mạch vành?
BS.CKII Huỳnh Ngọc Long cho biết, can thiệp động mạch vành qua da được chỉ định trong điều trị bệnh mạch vành, đơn cử là :
- Đau thắt ngực không thay đổi không phân phối với giải pháp điều trị nội khoa .
- Đau thắt ngực không thay đổi có xảy ra thực trạng thiếu máu cơ tim ( trải qua nghiệm pháp gắng sức dương thế hoặc xạ hình tưới máu cơ tim dương thế ) và có tổn thương tại động mạch vành cấp máu ở một vùng cơ tim lớn .
- Đau ngực không không thay đổi / nhồi máu cơ tim cấp không có ST chênh lên trường hợp bị nhồi máu cơ tim cấp có ST chênh lên .
- Đau thắt ngực Open sau khi bệnh nhân thực thi phẫu thuật làm cầu nối chủ vành .
- Sau can thiệp động mạch vành qua da có Open triệu chứng tái hẹp .
Thủ thuật nong và đặt stent động mạch vành qua da chống chỉ định cho những trường hợp :
- Tổn thương không thích hợp cho can thiệp như tổn thương nặng lan tỏa, tổn thương nhiều thân mạch vành, tổn thương đoạn xa, …
- Tổn thương mạch vành có rủi ro tiềm ẩn cao dẫn đến tử trận nếu động mạch vành bị tắc lại trong quy trình can thiệp .
- Bệnh nhân có rủi ro tiềm ẩn dễ chảy máu nặng do số lượng tiểu cầu thấp, rối loạn đông máu, …
- Bệnh nhân không tuân thủ đúng chỉ định điều trị trước và sau khi làm thủ thuật can thiệp .
- Tái hẹp mạch vành ở nhiều vị trí sau can thiệp .
Làm thế nào để nong và đặt stent?
Để nong mạch vành, bác sĩ sẽ đưa một ống dài và mỏng (ống thông) vào mạch máu ở tay qua động mạch quay hoặc động mạch đùi ở bẹn và đưa đầu ống thông đến động mạch vành bị tắc.
Người bệnh sẽ được gây tê tại vùng cổ tay hay bẹn, sau đó chọc kim vào để đưa ống thông. Thủ thuật này thường không gây đau, người bệnh vẫn tỉnh táo trong suốt quy trình triển khai thủ thuật. Thời gian thực thi thủ thuật thường lê dài trong khoảng chừng 1 giờ đồng hồ đeo tay. Phần lớn bệnh nhân hoàn toàn có thể xuất viện sau 2 ngày, tính từ khi kết thúc thủ thuật. BS.CKII Huỳnh Ngọc Long san sẻ thêm, những chuyên viên trong nghành tim mạch can thiệp sẽ sử dụng chiêu thức soi huỳnh quang trong quy trình phẫu thuật. Nội soi huỳnh quang là một loại tia X đặc biệt quan trọng, giống như tia X trong chụp X-quang phổi. Phương pháp này giúp bác sĩ tìm ra những chỗ ùn tắc trong động mạch tim khi thuốc cản quang chuyển dời qua động mạch, được gọi là chụp động mạch vành. Các bác sĩ hoàn toàn có thể dùng một sợi dây dẫn đặc biệt quan trọng ( guidewire ) đưa vào ống thông đến mạch vành và qua chỗ hẹp hay tắc nghẽn mạch vành.
Nong mạch vành là gì?
Bác sĩ sẽ đưa một dụng cụ gọi là bóng nong mạch vành ( balloon ) vào đúng chỗ hẹp hay ùn tắc. Quả bóng sẽ được bơm căng tại khu vực hẹp của động mạch vành. Quá trình này làm ép những mảng xơ vữa hoặc cục máu đông vào thành động mạch, giúp máu lưu thông.
Bóng nong mạch vành (balloon) được đưa vào chỗ hẹp hoặc tắc nghẽn
Đặt stent mạch vành là gì?
Hiện nay, stent mạch vành được sử dụng trong hầu hết những thủ thuật nong mạch vành. Stent là một cuộn lưới sắt kẽm kim loại nhỏ, hoàn toàn có thể nong rộng ra tùy theo kích cỡ mạch máu, được đưa vào khu vực mới nong bằng bóng của động mạch để giữa cho động mạch không bị thu hẹp hoặc tắc lại. Sau khi đặt stent, mô sẽ mở màn bao trùm stent như một lớp da. Stent sẽ được lót trọn vẹn bằng mô trong vòng 3 – 12 tháng, tùy thuộc vào việc stent có phủ thuốc hay không. Bác sĩ sẽ theo dõi và điều trị những loại thuốc kháng tiểu cầu để giảm rủi ro tiềm ẩn huyết khối do tiểu cầu bám vào. Thuốc cũng hoàn toàn có thể ngăn hình thành cục máu đông bên trong stent. Thuốc được dùng liên tục trong 6 – 12 tháng tùy vào loại stent. Hầu hết những stent đều được phủ một lớp thuốc để ngăn sự hình thành mô sẹo bên trong stent. Những stent này được gọi là stent phủ thuốc ( DES ). Chúng giải phóng thuốc bên trong mạch máu, làm chậm sự tăng trưởng quá mức của mô bên trong stent. Điều này giúp ngăn ngừa mạch máu bị hẹp trở lại. Một số stent không có lớp phủ thuốc này được gọi là stent sắt kẽm kim loại trần ( BMS ). Chúng hoàn toàn có thể có tỷ suất hẹp cao hơn, nhưng bệnh nhân không cần sử dụng thuốc chống kết tập tiểu cầu lâu bền hơn. Đây hoàn toàn có thể là loại stent tương thích ở những người có rủi ro tiềm ẩn chảy máu cao. Nếu mô sẹo hình thành bên trong stent nghĩa là bị tái hẹp lại trong stent, cần một thủ thuật tái diễn. Điều này hoàn toàn có thể được sử dụng để nong mạch bằng bóng hoặc với một stent thứ hai.
Tại sao cần nong động mạch vành?
Nong động mạch vành được triển khai để Phục hồi lưu lượng máu của động mạch vành trong trường hợp động mạch bị hẹp, dẫn đến người bệnh đau ngực, khó thở. Tuy nhiên, không phải tổng thể những bệnh động mạch vành ( CAD ) đều hoàn toàn có thể được điều trị bằng nong mạch. Dựa vào quy trình thăm khám, thực trạng của người bệnh mà bác sĩ sẽ có tư vấn và hướng dẫn điều trị tốt nhất.
Rủi ro trong nong mạch vành
Theo thống kê của những nghiên cứu và điều tra lớn trên quốc tế, những rủi ro đáng tiếc hoàn toàn có thể xảy ra tương quan đến nong mạch, đặt stent như rủi ro tiềm ẩn tai biến cần can thiệp cấp cứu, hoặc tử trận tương quan đến kỹ thuật chụp và can thiệp động mạch vành là khá thấp, chỉ khoảng chừng 1-2 %, gồm :
- Chảy máu tại vị trí đặt ống thông vào khung hình ( thường là bẹn, cổ tay hoặc cánh tay ) ;
- Có cục máu đông hoặc có tổn thương ở mạch máu từ ống thông ;
- Cục máu đông trong mạch vành được điều trị ;
Xảy ra nhiễm trùng ngay tại vị trí đặt ống thông;
- Loạn nhịp tim ;
- Đau ngực ;
- Đột tử ;
- Đau hoặc không dễ chịu ở ngực ;
- Vỡ động mạch vành hoặc tắc trọn vẹn động mạch vành, cần phẫu thuật tim hở ;
- Xảy ra phản ứng dị ứng với những loại thuốc cản quang được sử dụng ;
- Tổn thương thận do ảnh hưởng tác động của thuốc cản quang .
Cần chuẩn bị những gì trước khi nong động mạch vành?
Danh sách những việc mà người bệnh cần sẵn sàng chuẩn bị trước khi thực thi thủ thuật, gồm :
- Gặp gỡ bác sĩ để đặt câu hỏi, làm những thủ tục thiết yếu trước khi can thiệp thủ thuật, đọc kỹ biểu mẫu và đặt câu hỏi nếu có yếu tố chưa rõ .
- Thông báo với bác sĩ về việc bạn đã từng bị phản ứng về bất kể loại thuốc cản quang nào, hoặc có dị ứng với i-ốt .
- Không bỏ sót những trường hợp nhạy cảm hoặc bị dị ứng với bất kể loại thuốc nào, cao su đặc, băng dính và gây mê cục bộ hoặc body toàn thân .
- Nhịn nhà hàng trong thời hạn trước thực thi thủ thuật .
- Phụ nữ mang thai hoặc đang hoài nghi mang thai cần quan tâm việc tiếp xúc với bức xạ trong thai kỳ có rủi ro tiềm ẩn dẫn đến dị tật bẩm sinh, do đó cần thông tin và lắng nghe tư vấn của bác sĩ .
- Ngưng tổng thể những loại thuốc đang dùng, đặc biệt quan trọng là những thuốc như Metformin .
- Trường hợp người bệnh có tiền sử rối loạn chảy máu hoặc đang dùng bất kể loại thuốc làm loãng máu ( như thuốc chống đông máu, hoặc chống kết tập tiểu cầu ), aspirin hoặc những loại thuốc tác động ảnh hưởng đến đông máu … cần ngưng ngay trước khi làm thủ thuật. Tuy nhiên, so với những thủ thuật nong mạch theo kế hoạch, bác sĩ hoàn toàn có thể nhu yếu người bệnh liên tục sử dụng aspirin hoặc thuốc chống kết tập tiểu cầu, do đó người bệnh cần thông tin rõ ràng thực trạng để có chỉ định tương thích nhất .
- Thực hiện xét nghiệm máu trước khi làm thủ thuật để xác lập mất bao lâu để máu đông. Bác sĩ cũng hoàn toàn có thể chỉ định người bệnh triển khai 1 số ít thủ thuật khác .
- Thông báo với bác sĩ nếu người bệnh có sử dụng máy tạo nhịp tim hoặc những thiết bị cấy ghép khác .
- Người bệnh hoàn toàn có thể uống thuốc an thần trước khi làm thủ thuật để giúp thư giãn giải trí, tránh được cảm xúc căng thẳng mệt mỏi .
- Bên cạnh đó, dựa vào thực trạng bệnh lý và sức khỏe thể chất ở mỗi người bệnh mà bác sĩ sẽ có hướng dẫn khác nhau, giúp người bệnh chuẩn bị sẵn sàng sẵn sàng chuẩn bị và tốt nhất cho những thủ thuật .
Người bệnh cần làm gì sau thủ thuật?
Sau thủ thuật, người bệnh cần chú ý quan tâm :
- Nằm theo dõi tại phòng hồi sức trong vòng 24 – 48 giờ .
- Băng ép tại vị trí chọc kim : 8 giờ với động mạch quay, 24 giờ với động mạch đùi và nằm thẳng chân tối thiểu 12 giờ .
- Sau 48 giờ người bệnh hoàn toàn có thể xuất viện .
- Duy trì thuốc kháng tiểu cầu kép đúng thời hạn thủ thuật cho từng loại stent theo hướng dẫn của bác sĩ .
- Tái khám định kỳ đều đặn theo chỉ định của bác sĩ .
- Trường hợp người bệnh gặp những triệu chứng như đau ngực, khó thở bất thần … cần đến ngay bệnh viện để được can thiệp xử trí ngay lập tức .
Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là một trong những chuyên khoa mũi nhọn được góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng cơ sở vật chất khang trang, chiếm hữu mạng lưới hệ thống máy móc văn minh, quy tụ đội ngũ bác sĩ là những chuyên viên giỏi trình độ giàu kinh nghiệm tay nghề, từng có thời hạn dài tu nghiệp tại quốc tế và đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng tại những bệnh viện số 1 Nước Ta như PGS.TS.BS Phạm Nguyễn Vinh, PGS.TS.BS Nguyễn Thị Bạch Yến, BS Nguyễn Minh Trí Viên ( cố vấn phẫu thuật tim ), TS.BS Trần Văn Hùng, TS.BS Nguyễn Anh Dũng, BSCKII Huỳnh Ngọc Long, BSCKI Vũ Năng Phúc, TS.BS Nguyễn Thị Duyên, TS.BS Lê Thị Thanh Hằng, BS Nguyễn Đức Hưng, BS Nguyễn Phạm Thùy Linh, BS.CKI Phạm Thục Minh Thủy, ThS. BS Huỳnh Khiêm Huy, BS.CKII Võ Ngọc Cẩm, ThS. BS Nguyễn Khiêm Thao, BS.CKI Hoàng Thị Bình, ThS. BS Nguyễn Quốc Khánh … mang đến dịch vụ thăm khám, chẩn đoán, tư vấn và điều trị hiệu suất cao và tổng lực những bệnh tim mạch cho mọi đối tượng người dùng từ phụ nữ mang thai, trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người trưởng thành đến người cao tuổi. Đặc biệt, với phòng mổ Hybrid tân tiến, mạng lưới hệ thống robot chụp mạch Artis Pheno hạng sang, quy tụ chuyên viên giàu kinh nghiệm tay nghề trong phẫu thuật – can thiệp tim mạch …, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh hoàn toàn có thể triển khai những kỹ thuật can thiệp tim mạch từ đơn thuần đến phức tạp : chụp, nong và đặt stent động mạch chủ ; chụp, nong và đặt stent mạch máu ngoại biên ; đặt stent động mạch cảnh, stent động mạch thận ; can thiệp động mạch chi ; đặt Filter Tĩnh mạch chủ dưới … ; can thiệp van tim ( nong van, thay van qua da ) ; can thiệp điều trị tim bẩm sinh ( bít, thông liên nhĩ, thông liên thất, ống động mạch ) ; cấy máy tạo nhịp điều trị nhịp chậm, suy tim ( CRT ) ; kỹ thuật Hybrid ( can thiệp và phẫu thuật đồng thời ) ; đặt Stent Graft trong phình tách động mạch chủ … Để đặt lịch khám, tư vấn với những chuyên viên tim mạch số 1 tại mạng lưới hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, hành khách hoàn toàn có thể liên hệ :
- Thành Phố Hà Nội :
- Địa chỉ : 108 Hoàng Như Tiếp, phường Bồ Đề, Q. Long Biên, TP. TP.HN
- 1800 6858 – 024 7106 6858đường dây nóng :
- Thành Phố Hồ Chí Minh :
Địa chỉ: 2B Phổ Quang, phường 2, quận Tân Bình, TP.HCM
- 0287 102 6789 – 0287 300 6858hotline :
- Fanpage :
https://www.facebook.com/benhvientamanh
Các chuyên viên tim mạch khuyến nghị, thực trạng ùn tắc trọn vẹn hoàn toàn có thể xảy ra sau can thiệp động mạch vành. Do đó, người bệnh cần được theo dõi đều đặn, tái khám định kỳ để phát hiện sớm những tín hiệu không bình thường, từ đó có giải pháp can thiệp xử trí kịp thời.
Source: https://suadieuhoa.edu.vn
Category : Blog
